حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب صبح دیروزدر ابتدای جلسه درس خارج فقه در سخنانی با اشاره به فاجعه بزرگ منا، تأکید کردند: دنیای اسلام سئوالات زیادی در این خصوص دارد و حکام عربستان به جای فرافکنی، باید با عذرخواهی از امت اسلامی و خانواده‌های داغدار، مسئولیت خود را در این حادثه سنگین بپذیرند و به لوازم آن عمل کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، حادثه تلخ منا و تبدیل شدن عید قربان به عزای امت اسلامی را یادآورشدند و افزودند: انسان لحظه‌ای نمی‌تواند خود را ازاین غم فارغ بداند و این غم در چند روز اخیر بر دل‌های ما و همه مسلمانان سنگینی می‌کند.
رهبرانقلاب، فرافکنی حکام عربستان و سر باز زدن از پذیرش مسئولیت این فاجعه را نادرست و اقدامی عقیم و بی‌اثر خواندند و گفتند: دنیای اسلام سئوالات زیادی دارد و جان باختن بیش از هزار نفر در این حادثه، مساله کوچکی نیست، بنابراین جهان اسلام باید برای این مساله فکر کند.
ایشان همچنین تأکید کردند: این قضیه فراموش نخواهد شد و ملت‌ها به‌طور جدی آن را دنبال خواهند کرد و سعودی‌ها نیز باید به جای فرافکنی و متهم کردن این و آن، مسئولیت خود را بپذیرند و از امت اسلامی و خانواده‌های داغدارعذرخواهی کنند.
موافقت رهبر معظم‌انقلاب با دفن جانباختگان فاجعه منا در گلزارهای شهدا
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب با درخواست حجت‌الاسلام والمسلمین شهیدی نماینده ولی‌فقیه و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران برای دفن جانباختگان فاجعه منا در گلزارهای شهدا، موافقت کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین شهیدی محلاتی در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب با اشاره به درخواست‌های نماینده‌ولی‌فقیه و سرپرست زائران ایرانی و همچنین رئیس سازمان حج و زیارت در باره دفن جانباختگان فاجعه منا در گلزارهای شهدا برای تسکین آلام خانواده‌های داغدار آنان، آمادگی بنیاد شهید را در این باره اعلام و از رهبر معظم انقلاب کسب تکلیف کرد.
رهبرانقلاب در ذیل این نامه مرقوم کردند: «دفن پیکر این عزیزان در گلزارهای شهدا کار شایسته‌ای است.»
دستوررئیس جمهوری برای تسریع درانتقال جانباختگان
دکترحسن روحانی در گفتگوی تلفنی با معاون اول رئیس جمهوری، آخرین گزارش‌ها و اقدامات درباره نحوه پیگیری و امدادرسانی به مجروحان حادثه منا را بررسی و دستورات لازم را صادر کرد.
به گزارش ایرنا، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در این گفتگو، از جزئیات اقداماتی که برای انتقال سریع پیکر پاک حجاج کشورمان و همچنین مجروحان حادثه و سپس مداوا و رسیدگی‌های پزشکی به مصدومان انجام شده است، مطلع شد.
رئیس جمهوری ضمن همدردی مجدد با خانواده‌های آسیب دیدگان، از درگاه خداوند متعال طلب مغفرت برای جان باختگان، آرزوی شفای عاجل برای مجروحان و حج مقبول و سعی مشکور برای حجاج عزیز کشورمان توأم با امنیت کافی وسلامت مسألت کرد.
دراین رابطه آیت‌الله العظمی وحید خراسانی در پیامی فاجعه منا راتسلیت گفتند.
در این پیام آمده است:
قال الله تبارک وتعالی: «وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّه؛ کسی که از خانه خود بیرون بیاید در حالی که به سوی خدا و رسولش هجرت می‌کند پس مرگش فرا برسد تحقیقا اجر او با خداوند است».
خوشا به حال کسانی که در مهمانی خدا مصداق این آیه کریمه شدند؛ آن‌ها کسانی هستند که امیرالمؤمنین علیه السلام درباره ایشان فرمود:«واختارمن خلقه سماعا أجابوا إلیه دعوته، وصدقوا کلمته، و وقفوا مواقف أنبیائه، و تشبهوا بملائکته المطیفین بعرشه»، خداوند از خلق خود اختیار کرد و برگزید آن‌هایی را که نداى منادى او را شنیدند و دعوت او را اجابت کردند و سخن او را تصدیق کردند و ایستادند در جاهایى که انبیاء او در آنجا ایستادند و به ملائکه‌ای که گرد عرش خدا می‌گردند، تشبیه کردند؛ آنان در حالی جان دادند که در مواقف انبیا بودند و کاری شبیه ملائکه عرش خدا می‌کردند و به مقامی‌رسیدند که اجر آن بر خدا واقع شد؛ و این جمله فوق ادراک و بیان است.
و سعادتمند بازماندگانی که در این مصیبت صبر کنند و مشمول شفاعت درگذشتگانشان در درگاه خداوند باشند.
حادثه منا باید از طریق بین‌المللی پیگیری شود
نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری هم به فاجعه دلخراش منااشاره و بر ضرورت پیگیری بین‌المللی این حادثه تاکید کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، آیت‌الله سید محمود‌هاشمی‌شاهرودی دراولین جلسه درس خارج فقه و اصول خود در سال جدید تحصیلی این فاجعه هولناک را غیر طبیعی و توطئه آمیز ارزیابی کرد و رژیم سعودی را متهم اصلی کشتارعظیم حاجیان در این فاجعه بزرگ دانست. وی با مروری بر پرونده سیاه دولت تکفیری سعودی و آلوده بودن دست این حکومت مزدور به خون مسلمانان کشورهای مختلف نظیر بحرین، یمن و سوریه، داعش را یکی از دستاوردهای ننگین این رژیم منحوس برای عالم اسلام دانست.
نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری به دشمنی دیرین این رژیم سفاک با اسلام حقیقی، ناب، انقلابی و با انقلاب اسلامی‌ایران اشاره کرد و گفت: مهمترین تهدید اسلام و قرآن و مسلمین و خصوصا انقلاب اسلامی‌در منطقه، حکومت سعودی است و جنگ افروزی سعودی‌ها در یمن، سوریه و بحرین از جلوه‌های این دشمنی سرسختانه با تفکر انقلاب اسلامی‌در سراسر جهان است.
بازگشت نخستین گروه حجاج ایرانی
نخستین گروه حجاج از صبح امروز به میهن باز می‌گردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، این گروه، شامل حجاج مدینه قبل است که زودتر از سایر حجاج به عربستان اعزام شد و ابتدا به زیارت قبر مطهر حضرت رسول(ص) در مدینه مشرف شده و سپس، مناسک حج را به جای آورد.
حجاج مدینه بعد هم در روزهای آینده راهی مدینه منوره و به زیارت قبر مطهر حضرت محمد(ص) مشرف می‌شوند.
سازمان حج و زیارت، پایان زمان بازگشت حجاج ایرانی را ۲۵ مهرماه اعلام کرده است.
این گزارش افزود: حجاج ۱۶ استان از فرودگاه امام خمینی(ره) به عربستان اعزام شده اند که شامل ۲۰ هزار تن هستند و نخستین ورود حجاج، ساعت ۱۱:۵۵ امروز از فرودگاه جده به این فرودگاه صورت می‌گیرد؛ ضمن این‌که جزئیات پرواز بازگشت حجاج به ۱۹ فرودگاه کشور در سایت فرودگاه‌های مختلف بارگذاری شده است.
شمارجانباختگان فاجعه منا
سازمان حج و زیارت در تازه‌ترین فهرست منتشر شده، اسامی‌جانباختگان، مجروحان و مفقودین فاجعه منا را اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، در این فهرست شمار جانباختگان تا دیروز ۱۶۹ نفر و همچنین شمار مجروحان که البته برخی از آن‌ها مرخص شده‌اند، ۱۰۵ نفر اعلام شده است.
بر این اساس، ۳۰۷ نفراز زائران ایرانی همچنان مفقود هستند و به کاروان‌های خود بازنگشته‌اند.
دراین حال خبررسیدکه سیاوش شیبانی که پیش از این نام وی در فهرست جانباختگان و آمنه سماکوش گلوگاه از کاروان ۳۰۰۲۸ که نام وی در فهرست مفقودین حادثه جمرات اعلام شده بود، اکنون در بیمارستان مرکز پزشکی حج و زیارت بستری هستند.
همچنین امیر‌عبدالهیان معاون وزیر‌خارجه از احتمال انتقال پیکر‌های جانباختگان فاجعه منا در عصر فردا خبر داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌هم با بیان این که عربستان برای سفر تیمی‌که دولت تعیین کرده ویزا نداده است، گفت: به دلیل شلوغ بودن سردخانه‌های این کشور،جداسازی پیکرها زمان می‌برد و شاید بازگشت جانباختگان ایرانی ۱۰ روز طول بکشد.
علی جنتی که در حاشیه مراسم بزرگداشت شکست حصر آبادان در جمع خبرنگاران سخن می گفت، با بیان این‌که عربستان تاکنون به تیمی‌که دولت ایران تعیین کرده ویزا نداده است افزود: ممکن است آن‌ها فقط به وزیر بهداشت و آن هم صرفا برای سرکشی به بیمارستان‌ها ویزا بدهند. (در زمان چاپ این خبراعلام شد که عربستان ویزای وزیر بهداشت کشورمان را صادرکرده است.)
جنتی گفت: مشکل اصلی زائران مفقود ایرانی هستند و احتمالا حدود ۷۰-۸۰ درصد آن‌ها جزو جانباختگان باشند.
وی شایعه تغییر مسیر ۳۰۰ زائر ایرانی در سفر منتهی به جمرات را رد کرد و توضیح داد: این شایعه را عربستان می‌سازد. به نمایندگان مجلس هم درجلسه غیرعلنی دیروز توضیح دادم که چند مسیر به جمرات منتهی می‌شود، اما سعودی‌ها همه مسیرها را جز یک مسیر بسته بودند.
در این مسیرهم به دلیل جمعیت زیاد و فشار، زائران زیر دست و پا افتادند و بسیاری به دلیل تنگی‌نفس جان خودراازدست دادند.
جنتی با بیان این‌که محمد جواد ظریف در نیویورک مساله را پیگیری می‌کند، اظهار داشت: وزیرامورخارجه کشورمان در نیویورک درخواست ملاقات با وزیر امور خارجه عربستان را داشته که این درخواست با سردی و عدم موافقت این مقام سعودی مواجه شد.
وی افزود:با توجه به شایعات هیچ دیپلماتی کشته نشده است. فقط غضنفر رکن آبادی، سفیر سابق ایران در لبنان درفهرست مفقودین قرارگرفته و هنوز سرنوشت وی مشخص نشده است.
شماره‌های پیگیری وضع حجاج
رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال‌احمر با ارائه چهار شماره تلفن برای پیگیری وضع زائران، از تشکیل ستاد اطلاع رسانی مصدومان حادثه منا خبر داد.
سیدعلی مرعشی با اشاره به تشکیل ستاد اطلاع‌رسانی مصدومین حادثه منا گفت: با توجه به اتمام بیتوته زائرین در سرزمین منا و لزوم اطلاع‌رسانی دقیق به خانواده‌ها و بازماندگان این حادثه عظیم و دردناک، به محض بازگشت تیم پزشکی از منا، دستور تشکیل و راه‌اندازی این ستاد داده شد.
وی شماره تلفن‌های این ستاد را شامل دو شماره تماس از ایران و دو شماره تماس از عربستان اعلام کرد.
بنابر اعلام اداره کل روابط عمومی و ارتباطات مردمی‌جمعیت هلال‌احمر، شماره تلفن‌های اعلام شده عبارتند از: ۰۰۹۶۶۱۲۵۲۹۰۲۷۳ – ۰۰۹۶۶۵۰۶۲۰۶۰۵۳ دو شماره تماس از عربستان : ۰۱۲۵۲۹۰۲۷۳ – ۰۵۰۶۲۰۶۰۵۳
خبری از ۲خبرنگار سیما نیست
رئیس ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما هم اعلام کرد: تاکنون خبری از سلامت خبرنگاران مفقودی به دست نیاورده‌ایم.
«حسن گروسی» توضیح داد: چند نفرازاعضای گروه رسانه در جریان حادثه دچار جراحت شدند و تحت درمان قرار گرفتند اما تاکنون خبری از سلامتی سید حمیدرضا حسینی (خبرنگار شبکه خبر) و سید حمید میرزاده (گوینده و مدیرتولید رادیو عربی) به دست نیاورده‌ایم.
رئیس دفتر بازرسی ویژه رهبر معظم انقلاب هم با ابراز تاسف از فاجعه منا گفت: حوادث ناگوار در مناسک حج نشان داد که رژیم آل سعود به تنهایی توانایی مدیریت حج را ندارد.
به گزارش ایرنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر ناطق نوری دیروزدرنخستین همایش مشاوران امور ایثارگران دستگاه‌های اجرایی استان تهران در شهر لواسان شهرستان شمیرانات وقوع این فاجعه را ناشی از بی‌کفایتی نظام سعودی دانست و افزود: کسانی که خود را خادمان حرم امن‌الهی می‌دانند باید با توجه به جایگاه رفیع کعبه، حرم پیامبر(ص) و قبور ائمه اطهار(ع) براساس دیدگاه اسلامی و انسانی به رعایت اخلاق دینی عنایت ویژه‌ای داشته باشند.