در گفتگو با اطلاعات تشريح شد
مهمترين دستاوردهاي توافق هستهاي از نگاه كارشناسان
ايران و غرب پس از يك دهه چالش بر سر موضوع هستهاي سرانجام اين هفته به توافق دست يافتند.
در يك دهه گذشته ايران از سوي كشورهاي غربي متهم به انحراف از برنامههاي صلح آميز هستهاي خود شده بود. به طوري كه پرونده هستهاي ايران از آژانس بينالمللي انرژي اتمي به شوراي امنيت سازمان ملل رفت و اين شورا پنج قطعنامه عليه كشورمان به تصويب رساند كه منجر به وضع تحريمهاي سخت عليه ايران شد. هر چند در كنار تحريمهاي شوراي امنيت،
ايالات متحده آمريكا و اتحاديه اروپا هم تحريمهاي سختتري را عليه كشورمان آن هم به طور يكجانبه وضع كردند، اما ايران همواره بر صلح آميز بودن فعاليتهاي هستهاي خود تاكيد داشت و در مقابل فشارهاي غرب مقاومت و بر ادامه فعاليتهاي هستهاي خود تاكيد كرد.
با روي كار آمدن دولت تدبير و اميد روند مذاكره با قدرتهاي بزرگ سرعت گرفت تا جايي كه به همت تيم هستهاي جديد كشور و پس از برگزاري چهار دور مذاكرات سخت و فشرده با 1+5 سرانجام ايران و قدرتهاي بزرگ به توافق شش ماههاي دست يافتند.
اما اين توافق چه دستاوردهايي ميتواند براي كشورمان به دنبال داشته باشد. در گفتگويي كه با كارشناسان و صاحبنظران مسائل سياسي و بينالمللي انجام داديم، در اينباره نظر آنان را جويا شديم. مرضيه افخم، سخنگوي وزارت امور خارجه دراينباره ميگويد:
البته هنوز زود است تا نسبت به ارائه ارزيابي دقيق و انتظارات از آينده صحبت كرد ولي آنچه مسلم است بعد از بالغ بر يك دهه تحولات و تحركات در مسير پرپيچ و خم پروندههستهاي ايران كه در آن با سياسي و امنيتي كردن اين پرونده تلاش شد تا مناسبات جمهوري اسلامي ايران با كشورهاي مختلف جهان هم در يك بن بست هستهاي قرار گيرد، راهبرد ابتكاري دولت يازدهم بر پايه تعامل سازنده بنا گذشتهشد تا هم روابط خارجي بيش از پيش گسترش يابد، هم با زياده خواهي و زورگويي قدرتهاي جهاني مقابله و هم پيام صلح دوستي و اعتدال جمهوري اسلامي ايران به جهانيان معرفي و مبناي مستحكم ارتباط با جهان خارج قرار گيرد.
به گفته وي اين رويكرد در مذاكرات هستهاي هم محور كار قرار گرفت كه روز يكشنبه گذشته گام نخست توافق ميان جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي 3+3 در چهارچوب طرح پيشنهادي جمهوري اسلامي ايران برداشتهشد كه به دليل اهميت تاثيرات رواني و نقش آن در تغيير جو جهاني نسبت به ايران جداگانه قابل ارزيابي و تحليل است. وي تصريح كرد: آنچه در اين مرحله ميتوان گفت اين كه گام مهم، جمهوري اسلامي ايران را از نظر قدرت سياسي و وزن و جايگاه منطقهاي و بينالمللي به عنوان يك قدرت منطقهاي بيش از پيش مطرح و تثبيت كرده است. در حوزه اقتصاد داخلي و روابط و همكاريهاي اقتصادي به دليل ظرفيتهاي موجود و گشايشهاي مالي ناشي از اجراي گام اول اين توافق طبعا آن بخش از اقتصاد كه متاثر از تحريمهاي ظالمانه بوده در فضاي جديد با شتاب بهتر و تحركات مثبت ميتواند فعاليت خود را بهبود بخشد. البته به اذعان بسياري از كارشناسان اين حوزه مسائل اقتصادي از چندين عامل متاثر شده و تحريم فقط بخشي از مشكلات آن است در هر حال با انجام مذاكرات جامع و رسيدن به يك توافق جامع هستهاي كه راه دشوار و نسبتاً طولاني براي رسيدن به آن در پيش داريم اميدواريم با رفع كامل تحريمها اقتصاد ايران حضور موثر و جايگاه شايسته خود را در صحنه اقتصاد بينالملل بيايد.
* گفته هاي دكتر سيد محمد كاظم سجادپور
دكتر سجادپور استاد دانشگاه هم در پاسخ به اين پرسش مهمترين تاثير اين توافق را بر فضاي منطقهاي و بينالمللي مرتبط به ايران و تغيير فضاي پرونده هستهاي ارزيابي ميكند و با اشاره به اين كه پيش از امضاي اين توافق روند تقابلي بر كل مسير مناسبات ايران و شوراي امنيت حاكم بود، ميگويد: در آن شرايط نه فقط تحريمها تداوم داشت، بلكه افزوده هم ميشد و روند تصاعدي تحريمها بخشهاي گوناگون و كليدي اقتصاد كشور را هدف گرفته بود.
به گفته دكتر سجادپور با اجراي اين توافق اعمال تحريمهاي بيشتر متوقف ميشود و فضاي تحريم ايران از ميان خواهد رفت.
اين استاد دانشگاه مهمترين دستاورد اين توافق را علاوه بر شناسايي حقوق هستهاي ايران، تغيير فضاي بينالمللي نسبت به كشورمان به ويژه در تعاملات اقتصادي ذكر ميكند. وي ميافزايد: اين توافق از امكان بوجود آمدن تنش غيرقابل كنترل و غيرقابل پيشبيني ميان ايران و ديگركشورها به خصوص آمريكا جلوگيري ميكند.
نبايد فراموش كنيم كه تا چند ماه پيش بحث حمله به ايران به صورت مرتب تكرار ميشد ولي با اين توافق گفتمان جنگ طلبان و جنگ افروزان آمريكايي و اسرائيلي و بعضاً عرب به حاشيه رفته و منزوي ميشوند.
دكتر سجادپور خاطر نشان ميكند: بايد اين نكته را در نظر گرفت كه دست يافتن ايران به پولهاي بلوكه شدهاش، و دسترسي به بازارهاي بيشتر بيترديد به افزايش درآمدهاي ايران خواهد انجاميد.
*گفتههاي دكتر علي خرم
دكتر علي خرم- كارشناس مسائل بينالمللي از نگاه حقوقي به اين پرسش پاسخ ميدهد و با اشاره به صدور پنج قطعنامه در شوراي امنيت و وضع تحريمهاي بينالمللي عليه ايران ، ميگويد: در پرتو اين قطعنامهها ايالات متحده آمريكا و اتحاديه اروپا تلاش كردند برموج اين قطعنامهها سوار شوند ونيات سياسي خود را عملي كنند، لذا تحريمهاي يكجانبه و ظالمانهاي را بر ايران تحميل كردند.
وي با بيان اين كه تحريمهاي شوراي امنيت به دليل كسب اجماع جهاني جنبه قانوني دارد و جداي از اين كه حق يا ناحق باشد جهان آن را به عنوان حقوق بينالملل قبول دارد، ميگويد: هرگونه ايستادگي در مقابل قطعنامههاي شوراي امنيت باعث درگيري با كل جامعه بينالمللي ميشد.
دكتر خرم ميگويد: اعمال اين تحريمها و تحريمهاي يكجانبه ديگر كشورها اقتصاد ما را تحت تأثير قرار داد و بخشهايي مانند دارو و مواد غذايي با مشكلات جدي روبرو شد، لذا بايد راه ديگري را در پيش ميگرفتيم تا در مقابل جامعه جهاني قرار نگيريم.
به گفته وي اين توافق ما را از اين بنبست در ميآورد و اقتصاد، صنعت و سياست ما را روان ميكند و از حالت تنشزايي نجات ميدهد.
اين كارشناس روابط بينالملل تأكيد ميكند: اين تفاهم جلو خسارات ناشي از تحريم را ميگيرد و باعث ميشود از اين پس تحريمهاي بيشتري دامن ايران را نگيرد. از طرف ديگر تحريمهاي قبلي كاهش مييابد و گشايشهايي در زمينه فروش نفت و صادرات آن به وجود ميآيد كه در اين صورت كشور ميتواند از نظر اقتصادي و صنعتي نفس راحتي بكشد و چرخ صنعت به كار بيفتد.
به گفته دكتر خرم بسياري از كشورهاي جهان تحت تأثير پرونده هستهاي و تحريمها از بازيگري ايران در سطح بينالملل جلوگيري ميكردند و در مقابل ايران صفآرايي كرده بودند كه با اين تفاهم بهانههاي آنها برطرف ميشود و صحنه عوض ميشود. حتي ميبينيم كه آمريكا بر سر ايران با اسرائيل درگير شده و ميان آمريكا و اسرائيل و عربستان سردي روابط ايجاد شده است كه اين امر به ما ميآموزد كه اگر برخي مشكلات مانند موضوع هستهاي را حل كنيم، فرصتهاي زيادي خواهيم داشت تا منافع و امنيت ملي كشورمان را تأمين كنيم.
خرم تصريح ميكند: پرونده هستهاي موضوعي نيست كه فقط به مسائل هستهاي مرتبط باشد بلكه سياست خارجي و امنيت ملي ما را رقم ميزند و حتي اقتصاد و صنعت ما را شكل ميدهد.
* گفتههاي دكتر محمد صدر
دكتر محمد صدر، معاون سابق وزير خارجه در دولت خاتمي هم در پاسخ به اين پرسش كه توافق با 1+5 چه دستاوردهايي براي ايران خواهد داشت، ميگويد: مهمترين مسأله پس از توافق تغيير جو بينالمللي به نفع ايران است. نكتهاي كه در هشت سال گذشته وجود نداشت و در واقع جوي منفي نسبت به ايران بود و در تمامي زمينهها براي ايران مشكل ايجاد شده بود.
وي ادامه ميدهد: اكنون اين جو تغيير كرده است و آثار آن را در زمينههاي اقتصادي و سياسي و حتي ورزشي خواهيم ديد، زيرا درهاي سياست خارجي بر روي ايران باز خواهد شد و انزوايي كه به ايران تحميل شده بود به مرور زمان از ميان ميرود و ايران به جايگاه واقعي خود كه حق كشورمان است، دست پيدا ميكند.
به گفته دكتر صدر بخش مهمي از مشكلات اقتصادي كشور ناشي از تحريمها بود كه نتيجه سياست خارجي نامناسب هشت سال گذشته بود. با اين توافق در وضع اقتصادي و معيشتي مردم هم گشايشي به وجود ميآيد كه باعث آرامش بيشتر مردم ميشود و فشارهاي معيشتي را جبران ميكند و چشمانداز روشني را در همه زمينهها براي مردم فراهم ميآورد.
* گفتههاي جاويد قربان اوغلي
جاويد قربان اوغلي، تحليلگر مسائل سياسي هم توافق ايران با 1+5 را پاياني بر بنبست سياسي ميداند كه به دليل صدور قطعنامههاي مختلف در سازمان ملل براي ايران به وجود آمده بود.
به گفته وي استقبال كشورهاي مختلف از اين توافق نشان ميدهد كه اين روند متوقف ميشود و از اين پس رفت و آمدهاي سياسي با سهولت بيشتري صورت خواهد گرفت.
وي ميافزايد: با اين توافق فضاي بينالمللي پرابهام و چالشي عليه ما شكسته ميشود، زيرا وقتي ايران ميتواند با شش كشور بزرگ جهان به توافق برسد، نشانه اين است كه جهان پذيرفته است كه با ايران وارد يك گفتگوي سازنده شود، لذا دست كشورهاي ديگر براي مراوده با ايران باز ميشود و مراودهها با سهولت بيشتري با ايران انجام ميگيرد.
* گفتههاي دكتر فريدون مجلسي
دكتر فريدون مجلسي تحليلگر سياسي هم مهمترين نكته در اين توافق را درك حسن نيت ايران از طرف مدعيان غربي ذكر ميكند و ميگويد: اگر غربيها حسن نيت ايران را درك نميكردند توافقي با ايران امضا نميشد و تحريمها را بيشتر هم ميكردند. وي شش ماهه كردن اين توافق را از طرف غربيها براي پاسخگويي به تندروهاي كشورشان برميشمارد و ميافزايد: غرب ميداند كه اگر طرف ايراني خواهان نيل به تفاهم و سازگاري نبود، وارد مذاكره نميشد؛ لذا امضاي اين توافق را بيش از هر قدمي مهم ميدانم.
وي ميگويد: ايران در اين مذاكرات نشان داده كه چيزي براي پنهانكاري ندارد. به عقيده مجلسي امضاي اين توافق از يك فاجعه اقتصادي در كشور جلوگيري ميكند.
او تصريح كرد: رفع برخي تحريمها مانند آزاد شدن داراييهاي بلوكه شده كشورمان و رفع ممنوعيت فروش قطعات و لوازم هواپيما، صنعت ما را به حركت درخواهد آورد و برخي كارها را كه هشت سال بود متوقف شده بود، راهاندازي ميكند و در كل ميتوان گفت در هر بخش آغاز تازهاي خواهد بود.
* جايگاه ايران در منطقه و جهان
اما آيا امضاي اين توافق و به تفاهم رسيدن با شش قدرت بزرگ جهان ميتواند تاثيري به جايگاه ايران در منطقه و جهان داشته باشد؟ در اين باره سخنگوي وزارت امور خارجه ميگويد: نبايد همه وزن روابط خارجي را به اين موضوع گره زد. روابط ما با كشورهاي همسايه و منطقه و مجموعه بزرگي از كشورهاي مستقل جهان در قالب عدم تعهد در مسير خوب و عادي در جريان است و اراده سياسي دولت جديد هم استحكام هرچه بيشتر اين مناسبات و توسعه هرچه بيشتر آن است. به گفته وي حفظ و تقويت مناسبات و اراده براي تحكيم پيوندها با كشورهاي مسلمان منطقه همواره از اصول روابط خارجي كشور بوده است و در شرايط جديد هم كه يكي از بهانههاي واهي بدخواهان دور نگاه داشتن كشورهاي دوست از يكديگر است. طبعاً شرايط بهتر از گذشته شده و در سايه رويكرد دولت يازدهم و توافق اوليه در موضوع هستهاي اين روند هم بخشي از مشكلاتش مرتفع و محكمتر از گذشته ادامه خواهد يافت. سخنگوي وزارت خارجه ميافزايد: در ارزيابي از تاثيرات بحث هستهاي در روابط جمهوري اسلامي ايران با غرب در جهاتي هنوز در ابتداي راه اعتمادسازي هستيم ولي با واقعبيني توأم با خوشبيني ميتوان گفت اين توافق اوليه شرايط را براي تعامل سازنده و از موضع احترام متقابل با اين گروه از كشورها فراهم كرده و زمان و شرايط براي تعامل مناسب است و چنانچه كشورهاي غربي در جهت جلب اعتماد ملت ايران و همانطور كه قبلاً هم گفته شده گفتگو بر اساس تكريم و احترام گام بردارند گسترش همكاري و حركت رو به جلو و روابط خوب سياسي و اقتصادي دور از دسترس نيست.
جاويد قربان اوغلي هم عقيده دارد كه گفتمان دولت جديد و مذاكرات با 1+5 سهم عمدهاي در افزايش اعتبار ايران در جهان خواهد داشت.
به گفته وي از اين پس جهان با نگاه ديگري به ايران مينگرد و فضاي سنگين ايجاد شده در اثر سياستهاي غلط دولت قبلي خنثي ميشود. اين تحليلگر مسائل سياسي هنر تيم مذاكرهكننده را ايجاد شكاف در اجماع قدرتهاي بزرگ برميشمارد و ميگويد: در دور دوم گفتگو با 1+5، فرانسه با توافقات مخالفت كرد، ولي دو هفته بعد زماني كه احساس كرد دارد منزوي ميشود، تغيير سياست داد و به جمع كشورها برگشت كه اين مسأله به آن معناست ايران توانست اجماع جهاني را دچار ترك و شكاف كند كه البته دستاورد كمي نبود.
مجلسي هم در زمينه تأثير اين توافق به جايگاه ايران در منطقه و جهان بر اين باور است كه اين توافق را قدرتهاي جهاني با كشوري امضا كردند كه پس از 35 سال تلاش به يك تعادل رسيده است. در واقع علت اشتياق قدرتهاي بزرگ براي گفتگو با ايران، درك تعادل و ثبات ايران است. به گفته وي ايران بايد به جايگاهي كه در شأن كشور 75ميليوني و باعظمت ايران با بالاترين ذخاير انرژي و زيربناي خوب و امكانات فراوان است، برسد.
دكتر صدر معاون سابق وزارت خارجه هم با اشاره به اين كه در هشت ساله گذشته به علت سياستهاي غلط دولتهاي نهم و دهم كشور در انزوا قرار گرفت و مراودات با كشورهاي غربي و حتي عربي كاهش يافت، آن را ناشي از جوي ميداند كه عليه ايران در جهان به وجود آمده بود.
به گفته وي اكنون با امضاي اين توافق اكثريت كشورها نسبت به اين مسأله ابراز خوشحالي ميكنند. كشورهايي چون عمان، كويت، قطر، امارات و بحرين تلاش ميكنند نسبت به موقعيت جديد ايران عقب نيفتند و روابط خود را با كشورمان گسترش دهند.
مخالفان توافق
در كنار استقبال گسترده كشورهاي جهان از توافق ايران با قدرتهاي جهان معدود كشورها و معدود افراد و جريانهايي در داخل هستند كه با اين توافق مخالفت ميكنند. آيا اين كشورها يا افراد و جريانها ملاك و منطقي براي مخالفت خود دارند؟
در اين زمينه هم دكتر سجادپور ميگويد: مخالفها منطق خاص خود را دارد، ولي منطقي نيست.
به گفته وي، كساني كه از تنشآلود بودن روابط خارجي ايران سود ميبردند از اين توافق ناراحت هستند.
دكتر سجادپور به عنوان مثال از رژيم صهيونيستي نام ميبرد كه همواره در پي نظامي كردن برخورد آمريكا با ايران بوده است و ميگويد: اما اكنون با اين توافق رژيم صهيونيستي ديگر نميتواند به راحتي بحث حمله به ايران را مطرح كند لذا از اين توافق ناراحت و نگران است.
اين استاد دانشگاه به برخي كشورهاي عربي اشاره ميكند كه از تنش ميان ايران و غرب سود ميبردند و ميگويد: آنها بر اساس اسناد منتشر شده ويكيليكس قبلاً به طور جدي از آمريكا ميخواستند كه با ايران برخورد خشن و تند نظامي كند. لذا آنها هم از اين توافق نگران هستند.
وي دليل اين مخالفتها را پايين آمدن موقعيت گفتمانهاي ضدايراني و ارتقا و موقعيت بينالمللي و منطقهاي ايران ذكر ميكند.
تأثير مخالفتها بر روند گفتگو
دكتر سجادپو در پاسخ به اين پرسش كه آيا اين مخالفتها بر روند گفتگوها و تفاهمات تاثيرگذار خواهد بود، ميگويد: بايد به سختيها و چالشهاي برگرفته از تداوم مخالفتها و سنگاندازيهاي برخي بازيگران سياسي توجه داشت. سخنگوي وزارت امور خارجه هم در پاسخ به اين پرسش، ميگويد:
متعاقب انتشار اخبار توافق جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي 3+3 كشورهاي مختلف جهان و از جمله كشورهاي همسايه و برخي كشورهاي منطقه مواضع خود را در استقبال از اين توافق اعلام كردند كه تا امروز هم اين اعلام مواضع ادامه دارد و در اين مرحله ميتوان گفت اين توافق با استقبال جهاني مواجه شده كه در جاي خود حاوي اين پيام است كه جهان براي خروج از يك بحران غيرضروري و واهي از دستور كار تحميلي تعداد معدودي كشور، تمايل بسيار قوي دارد. به گفته وي مذاكرات هستهاي و توافق اوليه حامل پيام ديگري هم هست و آن كارآمدي ديپلماسي و گفتگو است. حل موضوعات از طريق گفتگو با ابزار منطق و برپايه مخالفت با زيادهخواهي و اتخاذ راهكارهاي عادلانه و غيرزورگويانه محور اساسي حركت و مواضع جمهوري اسلامي ايران است كه اين ديدگاه با استقبال دولتها و مردم كشورهاي مختلف جهان مواجه شده و رو به گسترش است لذا تعداد بسيار معدودي كه جنجال براه انداختند يا در مسير فقدان دستيابي به توافق تلاش كرده و يا در صدد القاي بدبيني و مانعتراشي رواني برآمدهاند بسيار طبيعي است كه دير يا زود انزواي خود را باور كنند.
مجلسي هم مخالفت برخي كشورهاي منطقه را ناشي از كوتاه بيني نژادپرستانه ميداند و ميگويد: اين كشورها در سالهايي كه دستيابي ايران به امكانات جهاني مسدود شده بود، خود را ساختند، لذا اكنون نگرانند كه با بازگشت ايران به خانواده بينالمللي، موقعيت بينالملل خود را از دست بدهند. وي مخالفتهاي داخلي با اين توافق را از روي ناآگاهي ميداند و ميگويد: برخي از اين افراد آب به آسياب دشمن ميريزند و برخي ديگر منافعي دارند كه احساس ميكنند در شرايط آرامش و تعادل از ميان خواهد رفت.وي در پاسخ به اين پرسش كه مخالفتها تأثيري خواهد داشت ميگويد: اينگونه مخالفتها تأثيري نخواهد داشت.
دكتر خرم هم براين باور است كه هر نوع تخريبي ميتواند توافق را به هم بزند. وي ميگويد: دستهاي شيطاني وارد عمل ميشود و سعي ميكند تخريب كند كه بايد بسيار با دقت نظاره كنيم و منافع و وحدت ملي خود را جدي بگيريم. دكتر خرم تأكيد ميكند: نبايد فرصت دهيم كه بدخواهان در منافع و امنيت ملي ما دخالت كنند و خود بايد سرنوشتمان را تعيين كنيم.
به عقيده دكتر خرم مخالفتهاي داخلي از روي دلسوزي يا منافع جناحي است.وي تصريح ميكند: مخالفان داخلي بايد مجد و عظمت كشور و مردم ايران را در نظر بگيرند و منافع شخصي را مدنظر نداشته باشند و منافع ملي و مردم را بر منافع شخصي اولويت دهند و مراقب باشند به سلامت اين مرحله را پشتسر بگذاريم.
قربان اوغلي علت ناراحتي و عصبانيت نتانياهو را ناشي از اين ميداند كه او در هشت سال گذشته به علت سياستهاي نادرست دولت قبلي توانسته بود اجماع جهاني عليه كشورمان ايجاد و ايران را منزوي كند. اما اكنون احساس ميكند اين فضا شكسته شده است، لذا اسرائيل به هر دري ميزند تا جلو توافق ايران و غرب را بگيرد كه تا حدودي توانست به وسيله فرانسه ترمزي را به شكل محدود بكشد.
به گفته قربان اوغلي مخالفت عربستان اما به علت موضوع هستهاي نيست بلكه از نزديك شدن ايران و آمريكاست و از اين كه ايران به قدرت بلامنازع منطقه تبديل شود، نگران است.
به عقيده وي كساني كه از توافق ناراحت هستند آرام نخواهند نشست و تلاش ميكنند چالشهايي را ايجاد كنند.
قربان اوغلي ميگويد: بايد وارد دوران آرامسازي روابط با كشورهاي بانفوذ منطقه شويم و ديپلماسي ما هوشمندانه عمل كند.
وي با بيان اينكه رويكرد اعتمادسازي دولت در مسير درستي قرار گرفته است، تصريح ميكند: ايران اين راه را به سلامت به نهايت خواهد رساند. دكتر صدر به اين مسأله از منظري ديگر ميپردازد و ميگويد: مخالفت اسرائيل با توافقنامه قويترين دليل است براي اين كه مطمئن شويم توافق با قدرتهاي بزرگ به نفع كشورمان است.
وي اسرائيل را بزرگترين دشمن ايران ميداند و ميگويد: رژيم صهيونيستي به چيزي جز سقوط جمهوري اسلامي ايران رضايت نميدهد و به دنبال آن است، لذا با توافقي كه به ثبات ايران كمك كند، مخالف است و كشورهاي غربي را براي توافق با كشورمان سرزنش ميكند.
وي دولت كانادا را هم از دولتهاي افراطي جهان ميداند ولي عقيده دارد اين كشور مجبور ميشود موضع خود را تغيير دهد.
دكتر صدر مخالفان داخلي توافق را تندروهاي داخلي مينامد و با اشاره به اينكه در كشور ما هركس آزاد است عقايد خود را ابراز كند، ميگويد: تندروهاي داخلي آنگونه كه بايد منطقي و عقلاني برخورد نميكنند. آنها بايد به موضعگيري اسرائيل توجه كنند تا متوجه شوند كه مواضع آنها منافع كشور را دنبال نميكند.
وي در عين حال تأكيد ميكند كه مخالفت با برخي عملكردهاي دولت حق مردم، گروهها و احزاب است و نبايد نگران اظهارنظرهاي مخالفان باشيم.وي تصريح ميكند: معتقديم دموكراسي يعني حاكميت اكثريت مردم با رعايت حقوق اقليت.
دكتر صدر با بيان اينكه اسرائيل به معني واقعي در جامعه بينالملل منزوي شده و يكي از نتايح مثبت اين توافق هم همين انزواي اسرائيل است، ميگويد: رژيم صهيونيستي ديگر نميتواند با سوء استفاده از ادبيات و عملكرد رئيسجمهوري قبلي، مظلوم نمايي كند.به باور وي اسرائيل در جامعه بينالمللي منزوي شده است و طبيعتاً تأثيرگذاري لابي صهيونيستي در آمريكا نسبت به گذشته كمتر خواهد بود.
* گفتگوها از : سوسن كاشاني
codex01x
page01