اعتدال: همایش ملی بررسی آرای تفسیری آیت الله محمدهادی معرفت روز پنجشنبه با پیامی تصویری حضرت آیت الله العظمی سبحانی و با حضور حجت الاسلام والمسلمین سیدجواد شهرستانی نماینده تام الاختیار حضرت آیت الله العظمی سیستانی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و حجت الاسلام والمسلمین دکتر نجف لک زائی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی بررسی آرای تفسیری آیت الله محمدهادی معرفت و دیگر شخصیتهای برجسته علمی و حوزوی و قرآنی در محل سالن همایشهای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
این همایش از صبح روز پنجشنبه دوم آذر با پیام تصویری حضرت آیت الله سبحانی در سالن همایش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی آغاز و در نوبت عصر با سخنرانی حجج اسلام دکتر نجف لک زائی و علی اکبر رشاد به پایان رسید.
* * تفسیر قرآن کریم بزرگترین خدمت
آیت الله معرفت است
حضرت آیت الله العظمی سبحانی در پیامی تصویری به همایش بررسی آرای تفسیری علامه محمدهادی معرفت(ره) با اشاره به آیاتی از قرآن کریم اظهار داشت: خداوند منان اسباب ارزش را دو چیز میداند در درجه اول ایمان است، ایمان عمیقی که وسیله تمام کمالات است و درجه دوم علم و دانش را بعد میفرماید این دو گروه را ما از نظر درجه بالا میبریم و پاداش بیشتری میدهیم.
خدا مقامات این دو گروه را بالا میبرد: گروه اول، مومن به خدا که در حقیقت مومن به ارزشهاست، گروهی دیگر، عالمان. البته این همایش به عنوان بزرگداشت یک انسان وارسته، عالم، فاضل فقیه، مفسر، محدث و مجموع کمالات برگزار شده و بسیار کار خوبی است البته ایشان باید بهتر شناخته شود.
خداوند منان توفیقات به ایشان داده بود که در قلمروهای مختلف چیزی نوشته و خدمت کرده است یکی از خدمات بزرگ ایشان این است که علوم قرآنی را به زبان عربی در چند جلد منتشر کرد غالبا علوم قرآنی در میان مفسران شیعی در خود تفسیر آمده مثلا در تفسیر صافی اول علوم قرآنی آمده یا مرحوم آیت الله بلاغی در تفسیر آلاء الرحمن در مقدمه، علوم قرآنی را آورده است. مرحوم آیت الله طباطبائی استاد محترم علوم قرآنی را در خود قرآن آورده اما کسی که مستقلا به زبان عربی از شیعه علوم قرآنی را مستقل بنویسد بسیار کم و مرحوم آیت الله معرفت در حقیقت این مسئله را پیگیری کرد و علوم قرآنی را مستقلا در چند جلد چاپ و منتشر کرد و یک اثر جاودان از خود به یادگار نهاد که البته الان یک نوع مصدر و مدرکی برای نویسندگان و محققان است که غالبا به این کتاب استناد و از آن بهره برداری میکنند.
دیگر از خدمات او خدمات تفسیری است، خدمت اخیر ایشان درباره تفسیر خدمت بزرگی است هر چند به پایان نرسیده و الان در دست انتشار است. ایشان احادیثی که در مورد تفسیر وارد شده است چه از طرف علمای شیعه و چه از طرف علمای اهل سنت خواسته همه اینها را در یک جا جمع کند و به عنوان یک اثر جاودان از خود به یادگار بگذارد خوشبختانه به تعریف علم موفق شد هرچند با تاخیر رخ داده است و اخیرا بحمدالله مشغول نشرهستند و این هم اثر جاودان است.
اما خدمت سومی که ایشان در نجف داشت هنگامی که حضرت امام در نجف بود یک آثار و سخنرانیهائی داشت. ایشان علاقه مند بود آثار امام را که به زبان فارسی بود به زبان عربی منتشر کند بعضی از آثار به نام امام است که در حقیقت ترجمه است و مترجم آن هم آیت الله معرفت است که این خود یک نوع خدمت به انقلاب است. در انقلاب نیز همیشه حضور داشت و تا آنجا که میتوانست سخنرانی و در جلسات شرکت میکرد و من مقام ایشان را بالاتر از آن میدانم که در این سخنرانی چند دقیقهای بتوانم وظیفه خودم را درباره ایشان ادا کنم چون دوستی خیلی نزدیکی با هم داشتیم و همیشه در خدمتشان بودم و از او بهره مند میشدیم.
این همایشها یک نتیجهای دیگر هم دارد و آن، این است که نسل حاضر را به کسب علم دعوت میکند آن هم علوم دینی چون وقتی ببینند یک مرد مدتی در علوم دینی خدمت کرده و الان از میان ما رفته هنوز هستند کسانی که میخواهند نام او را حفظ کنند این سبب میشود که نسل حاضر هم به تعلیم علوم دینی روی آورند و علم بالا رود البته ما وظیفه داریم که همیشه عالم و علما را احترام کنیم.
در پایان یکی دیگر از خدمات ایشان را یادآور میشوم آن هم اینکه مستشرقین تقریبا ۲۰۰ سال است که اینها اتاق فکر دارند که درباره اسلام چیزی بنویسند و به اصطلاح پایههای اسلام را متزلزل سازند. اصولا شرق شناسی برای همین است، البته آمدند زبان عربی را یاد گرفتند و شروع کردند به مطالعه کتابهای اسلامی از حدیث و تاریخ و تفسیر و قرآن و کتابهائی درباره ضعف قرآن نوشتند.
غالبا نویسندگان هم انگلیسی هستند ایشان با دقت کامل تمام شبهاتی که اینها درباره قرآن دارند را جمع آوری کرده تحت عنوان شبهات و منتشر کرده است البته قبل از ایشان هم مرحوم آیت الله بلاغی این کار را انجام داده است اما کار آیت الله معرفت گستردهتر و روشنتر از ایشان است چون مصادیق بیشتری در اختیارش بوده و این کارها را انجام داده است بنابراین کتاب «التمهید» ایشان در علوم قرآنی، شبهات و ردود درباره رد این شبهات مستشرقین از ارزش خوبی برخوردار است.
ایشان در نجف بود آثار ما را میخواندند بعد از اینکه صدامیان ایرانیان را از نجف و عراق اخراج کردند ایشان به ایران آمدند و با هم آشنا شدیم و با هم رفت و آمد داشتیم بعضی از کارهای داخلی را هم من انجام میدادم البته هر دو عضو دایره المعارف جهان اسلام بودیم. آنجا با هم همفکری داشتیم حتی برای نوشتن کتاب شبهات و ردود برخی از کتابهای مستشرقین را من در اختیار ایشان گذاشتم.
* در این همایش حجت الاسلام و المسلمین دکتر واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم؛ عیسی زاده، دبیر علمی همایش بررسی آرای تفسیری آیت الله معرفت؛ حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت پور، دبیر همایش بررسی آرای تفسیری علامه معرفت به ایراد سخن پرداختند
* در پایان این همایش از تمبر یادبود مرحوم آیت الله محمدهادی معرفت با حضور حجت الاسلام والمسلمین شهرستانی نماینده تام الاختیار آیت الله العظمی سیستانی رونمائی شد.