از آنجا که از سوئی، یکی از رسالتهای مطبوعات کشف و جهت دادن به علاقهمندی‌های مردم است و از سوی دیگر،  گاهی رفتارهای خوب و خدا پسند، با اندکی کم دقتی، ممکن است به گناهی بزرگ تبدیل گردد؛ امروز تصمیم گرفتم در مورد یک «کم دقتی» در نقل حدیث و روایت، که همیشه بوده است و [اخیراً  به واسطه فضای مجازی بسیار شدت گرفته است] نکته‌ای ناب را برای همراهان عزیز  اعتدال یادآوری کنم.
و آن اینکه

* * دو نوع سنت
سنت (روایاتی که از سخن یا عمل معصومین«ع» حکایت دارند) به یک اعتبار بر دو نوع تقسیم میشود.

* نوع اول =   «سنّت مَحکیه»
«سنّت مَحکیه»؛ یعنی روایاتی که توسّط راویان حدیث و از طریق منابع روائی (پس از چندین قرن) به دست ما رسیده و برای ما ثابت نیست که آن روایات، واقعاً از معصومین(ع) صادر شدهاند یا نه!
بلکه
تک تک روایات، حتی آن دسته از روایات که در کتب معتبره شیعه آمده است، از جهت راویان و متن آنها باید توسط فقهای متخصص بررسی شوند.

* نوع دوم  = «سنّت واقعیه»
در مقابل سنّت محکیه، «سنّت واقعیه» قرار دارد.
«سنّت واقعیه» یعنی آنچه که انسان خودش، مستقیم و   بی‌واسطه و به طور حضوری از معصوم(ع) بشنود و هیچ تردیدی در صدور آن از معصوم(ع) نداشته باشد.

* * چهار نکته
* اول
احادیثی که در منابع روائی موجودند و ما در حال حاضر آنها را مطالعه میکنیم، تمام آنها [نسبت به ما] از مصادیق سنّت مَحْکیّه محسوب میشوند، نه سنت واقعیه.

* دوم
از آنجا که نسبت دادن مسئله غیر واقعی به معصومین(ع)، از گناهان کبیره است؛ شایسته است وقتی میخواهیم حدیثی را که شنیده یا در هر کتابی خواندهایم، نقل کنیم ...👇
بجای:  «معصوم(ع) فرموده است ...»
بگوئیم :  «از معصوم(ع) نقل شده است ...»
زیرا؛
 اگر چیزی را به معصوم نسبت بدهیم و واقعی نباشد؛
اولا
گناه بزرگی محسوب میشود.
دوما
یکی از مبطلات روزه است
یعنی،  اگر کسی که روزه است روایتی را با عبارت [«معصوم(ع) فرموده است ...»] نقل کند ولی در حقیت واقعی نباشد؛ روزه‌اش باطل می‌گردد.

* سوم
دستیابی به حقیت صدور یا عدم صدور «سنت مَحْکیّه»، حتی بصورت ظنّی، کار بسیار دشواری است و دو علم «رجال (راوی‌شناسی)» و «درایةالحدیث» برای این منظور تنظیم شده است.
و صدها جلد کتاب قطور در زمینه «رجال (راوی) شناسی» توسط علمای بزرگ نوشته شده است
* چهارم
مسئله نسبت دادن روایات به معصومین(ع) آنقدر مهم است که منشأ بسیاری از  اختلاف فتواهای فقها، به مبانی آنان در دو  رشته تخصصی «رجال حدیث» و «درایةالحدیث» برمیگردد.
* * پس
وقتی میخواهیم حدیثی را که شنیده یا در هر کتابی خوانده‌ایم، در فضای مجازی یا هر جای دیگر  نقل کنیم ...
بجای:  «معصوم(ع) فرموده است ...»
بگوئیم :  «از معصوم(ع) نقل شده است ...»

نویسنده : رضا صابری خرزوقی
http://www.etedaldaily.ir/