وجه تسميه و پيشينه تاريخي

شبستر از شهرهای قديم آذربايجان است، که نام آن در كتاب های بسياری آمده است. حمدالله مستوفی در نزهه القلوب(740 هـ ق) فراوانی نعمت اين بخش را ستوده و چنين می نويسد:« چهارم، ناحيت ارونق بر غرب شهر( تبريز ) است. آغازش سه فرسنگی شهر است تا پانزده فرسنگی و عرضش پنج فرسنگ باشد. حاصل نيكو از انگور، غله، و ميوه دارد و مدار تبريز بر ارتفاعات آن جا بادش و سی پاره ديه است و اكثرش معظم كه هر يك قصبه ای است چون سيس، شبستر، و ايقان، كوزه، كنان و …» بخشی از آوازه شبستر نیز به وجود بزرگانی چون: شيخ محمود شبستری عارف و صاحب مثنوی گلشن راز مربوط می شود.  

مقبره شيخ محمود شبستری

 متوفی به سال ۷۲۰ هجری قمری درآن شهر مدفون است و امیر تیمور به سال۷۷۸ ه.ق بعداز تسخیر تبریز به زیارت قبر او رفته‌است.

شهرستان شبستر تا عصر قاجاریه جزو املاک قاجاران بوده و بعداز انقراض این سلسله املاک و دارائی شاه جزو املاک دولتی درآمد. تااینکه درسال ۱۳۱۱ این ناحیه ازعرصه دولت درآمده و به مالکین رقبات(ارثی)انتقال داده شده‌است .

ویژگیهای طبیعی

کوه میشو (می‌شوداغ) در گذشته از نظر تنوع گونه‌های زیستی منطقه‌ای ارزشمند به حساب می‌رفت و اکنون با تخریب زیستگاه‌ها و کم شدن شمار جانداران روبرو است.

می‌شوداغ در اشل اکوسیستمیک آذربایجان زیستگاهی پیرامونی و پشتوانه‌ای برای بقای بیوتای اندمیک آذربایجان محسوب می‌شود. وجود بیش از ۳۸۵ گونه گیاه شناخته شده و پوشش گیاهی و تنوع گونه‌ای اندمیک مخصوص و منحصر به میشو بیانگر ارزش و اهمیت پوشش گیاهی این منطقه‌است.

منطقه میشو

منطقه میشو از لحاظ قرار داشتن در میان مناطق حفاظت شده مرکان و منطقه شکار ممنوع یکانات از سمت شمال و شمال غربی و پارک ملی دریاچه ارومیه از سمت جنوب، و داشتن فون جانوری تنوع زیستی (بیوم) ارزشمند دارای اهمیت فراوانی است.

شهرستان شبستر كه در دفاتر مالياتي سابق و مكاتبات اداري بنام(ارونق وانزاب) مضبوط و در بين اهالي محل و شهرستان هاي همجوار بنام گونئي مشهوراست، درشمال غربي تبريز واقع و محدود است. ازطرف شمال به شهرستان هاي مرند و خوي و از مشرق به تبريز و بخش اسكو و از شمال شرق به شهرستان اهر و از مغرب به سلماس و از جنوب به درياچه اروميه و بين 37 درجه و 42 دقيقه عرض شمالي و 45 درجه و 5 دقيقه و 46 و 9 دقيقه طول شرقي ار نصف النهار گرينويچ واقع شده است و مانند پلي است كه تبريز را به سلماس و از اين طريق به اروميه و خوي مربوط مي كند.

كوه ميشو با جهت شرقي و غربي بطول بيش از يكصد كيلومتر و عرض سي كيلومتر مانند ديواري سراسر شمال منطقه را مي پوشاند و اين شهرستان را از شهرستان هاي مرند و خوي جدا مي كند و جنوب آنرا درياچه اروميه اشغال كرده است و بدين ترتيب اهميت استراتژيكي خط ساحلي دريا در جنوب و در شمال كوه ميشو موقعيت منحصر به فرد جغرافيايي را براي اين منطقه تشکيل مي دهند.

مکان های دیدنی و تاریخی

درياچه اروميه و جزاير و بنادر آن، آبشار عيش آباد و ارتفاعات منطقه از جاذبه های طبيعی شهرستان شبستر محسوب می شوند. بناهای تاريخی و ديدنی متعدد حکايت از قدمت تاريخی منطقه دارند. مساجد شبستر در رديف مکان های ديدنی به شمار می آيند. در تسوج مسجد زيبايی وجود دارد كه مسجد يادگار شاه ناميده می شود. هم چنين قبور عارفان و مشاهير مانند: مقبره شيخ محمود شبستری  و مزار پيررجب در کنار روستای تاريخی سيس از مکان های ديدنی منطقه به شمار می آيند.