حجت‌الاسلام و المسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در برنامه رادیوئی افق خبر داد:

بشارت بزرگ برای مؤسسات و فعالان قرآنی

حدود 60 میلیارد‌ تومان از بودجه قرآنی امسال، واریز شد بودجه سال 92 هم به مبلغ 25 میلیارد تومان همزمان با بودجه 93 پرداخت می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین حمید محمدی قائم مقام رئیس و دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، دیروز در برنامه رادیوئی افق که به موضوع بررسی وضعیت اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در سال 93 اختصاص داشت ضمن تبیین فرایند‌های دریافت اعتبارات، پرداخت و نظارت برآن، از واریز بخش اول این اعتبارات در سال 93 به میزان بیش از پنجاه میلیارد تومان خبر داد.
متن کامل سخنان ایشان - که در دو قسمت تقدیم می‌کنیم - به شرح زیر است.
* تبیین فرآیندهای دریافت و پرداخت اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی
شورای توسعه فرهنگ قرآنی بالاترین مرکز راهبری فعالیت‌های قرآنی کشور و از جمله شوراهای مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است. این شورا 27 عضو دارد: پنج وزیر دو معاون رئیس جمهور، دو نماینده مجلس، شش صاحب‌نظر و نمایندگان مؤسسات قرآنی مردمی و رؤسای سازمان‌های اصلی قرآنی و فرهنگی اعم از رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه، دفتر تبلیغات اسلامی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
در موضوع اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی سه عملیات داریم. عملیات اول اخذ بودجه است، عملیات دوم پرداخت بودجه به دستگاه‌ها و عملیات سوم نظارت بر هزینه. در بحث اول که اخذ بودجه از مجلس است، از سال 89 که بنده هم در شورا و هم مرکز فعالیت‌های قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد مسئولیت داشتم به دنبال توسعه اعتبارات قرآنی بودیم که در نهایت به پیشنهاد کسر نیم‌درصد از سرجمع بودجه دستگاه‌ها رسیدیم. در سال 89 به صورت اختیاری برای دولت تصویب شد و در سال 90 الزامی شد. در سال 91 هم بودجه اولیه اخذ شد. پس عملیات تصویب بودجه از ذکر در لایحه دولت تا کمیسیون فرهنگی و تلفیق ادامه دارد که بعضی وقت‌ها مثل سال 90 به صحن مجلس هم می‌رسد. این کار یک عملیات نسبتاً پیچیده و پرزحمتی است. بعضی اوقات مقتضی دو ماه ارتباط فشرده با مجلس شورای اسلامی است. و پس از تصویب در مجلس به دولت ابلاغ می‌شود.
بنابراین همین پیگیری‌های فشرده دوباره از دولت شروع می‌شود تا تخصیص اخذ شود. این فرآیند طولانی است چراکه دولت از نظر بودجه در وضعیت خوبی قرار ندارد. علاوه‌بر اینکه این جنس بودجه‌ها جزو بودجه‌های رده دوم و سوم به حساب می‌آید. لذا پیگیری آن از دولت خیلی وقت می‌برد. آنچه که لازم است به جهت آن از دولت محترم یازدهم تشکر شود، توجه شخص معاون محترم برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور است. طی جلساتی که با حضور تعدادی از نمایندگان مجلس تا ساعات پایانی شب در حضور ایشان داشتیم به این توافق رسیدیم که مصوبه مجلس تا حد قابل قبول و قابل توجهی که مورد نظر ماست تخصیص پیدا کند. این کار طی یک فرآیند یک‌ماهه انجام شده است.
مجلس برای سال 93 دویست میلیارد تومان در قانون بودجه پیش‌بینی کرده است که اگر پنجاه‌درصد آن هم محقق شود رقم قابل توجهی است. برنامه‌های قرآنی دستگاه‌ها در راستای سیاست‌های مصوب قرآنی ارائه می‌شود
* فرآیندهای بررسی و اعلام برنامه از دستگاه‌ها تا کمیسیون‌ها
و کمیته تخصیص
برخی از این سیاست‌ها عبارتند از: اهتمام همگانی به تحقق طرح ملی حفظ قرآن کریم برای اقشار مختلف جامعه که یکی از رهنمودهای مقام معظم رهبری بوده است یا تقویت زیرساخت‌های لازم برای توسعه فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و تبلیغی‌ترویجی قرآنی، ارتقای سواد عمومی قرآنی آحاد جامعه مسلمان ایران، ترویج تلاوت، تدبر و انس با قرآن کریم در جامعه، فرهنگ‌سازی قرآنی در میان اقشار اثرگذار، تمرکز اعتبارات بر اجرای برنامه‌های قرآنی ملی و بین‌المللی و پرهیز از تکثر برنامه‌ها و ابتنای برنامه‌ها بر مطالعه، کارشناسی و تحقیق شایسته.
قرار بر این شد بیست دستگاه عضو شورا، اتحادیه‌ها و حتی دستگاه‌های غیر عضو برنامه‌های خود را برای جذب اعتبارات 93 به کمیسیون‌ها ارائه کنند. ما چهار کمیسیون داریم: کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن کشور زیر نظر وزیر آموزش و پرورش، کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور زیر نظر وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری، کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی کشور زیر نظر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام بهداشت و سلامت زیر نظر وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. هم‌اکنون در زمانی هستیم که برنامه‌ها از سوی دستگاه‌ها به این کمیسیون‌ها اعلام شده و در حال بررسی و گفتگو است.
براساس ‌‌دستورالعمل اجرائی هزینه اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در سال 1393 تصویب کلیات برنامه‌های ملی و بین‌المللی اعلامی کمیسیون‌ها و سهم دستگاه‌ها در آن و تصویب برنامه‌های تفصیلی دستگاه‌ها و تعیین سهم اعتبار هر دستگاه و تأیید نهائی گزارش اجرای برنامه‌ها بر عهده کمیته‌ای با عنوان «کمیته تخصیص و نظارت بر اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» است که با ترکیب دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان رئیس کمیته، دبیران کمیسیون‌های تخصصی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دو نفر از اعضای شورای توسعه فرهنگ قرآنی و دو نفر از مدیران ارشد دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی تشکیل می‌شود.
این کمیته 11 نفره، مسئول نهائی کردن اعتبارات اجرای منشور هستند. دبیر شورا در این کمیته تنها یک رأی داشته و محدوده اختیاراتش به اندازه سایر اعضاست.
طبق ‌‌دستورالعمل ابلاغی، دستگاه‌های دریافت کننده این اعتبار مجازند تا سقف 20درصد اعتبار دستگاه، نسبت به جابجائی کمیت برنامه‌های مصوب اقدام نمایند. برای اعمال نظارت و دقت بیشتر در روند توزیع بودجه هر یک از دستگاه‌ها موظفند جهت دریافت اعتبار خود حساب مستقلی را با عنوان «اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» افتتاح کنند. نبود این حساب مستقل در سالهای گذشته سبب صرف بودجه قرآنی در سایر مصارف شده است.
* فرآیندهای نظارت بر هزینه اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی
با توجه به وجود فرآیند نظارتی دقیق در تخصیص و توزیع اعتبارات، دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی مسئول نظارت و ارزیابی نحوه هزینه‌کرد اعتبارات و اجرای برنامه‌ها در دستگاه‌ها و گزارش آن به کمیته است.
در مرحله نظارت به عنوان سومین عملیات شورای توسعه فرهنگ قرآنی، انجام نظارت راهبردی براساس ضوابط و شاخص‌های اعلامی بر عهده دبیرخانه شورا و نظارت غیرراهبردی بر عهده کمیسیون‌ها و دستگاه‌هاست. ما پیگیر تحقق اهداف و سیاست‌های تخصیص اعتبارات بوده و بدین منظور نیروهای نظارتی خود را عازم دستگاه‌ها، استان‌ها و برخی از مؤسسات کرده‌ایم.
طبق سفارشات رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، با توجه به بدایت روند تخصیص و توزیع اعتبارات قرآنی، در سال‌های گذشته نظارت ما در ردیف حمایت بوده و بنا بر سخت‌گیری بر دستگاه‌ها نیست.
* امسال دستگاه‌های برتر در حوزه قرآنی معرفی می‌شوند
امسال رویکرد جدی برای نظارت بر اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی وجود دارد. امسال را می‌توان به عنوان سال ارزیابی دستگاه‌ها و فعالان قرآنی دانست. امسال دستگاه‌ها و مدیران برتر قرآنی به صورت ویژه از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی معرفی خواهند شد. تخصیص‌های اعتبارات سال 1394 نیز براساس عملکرد دستگاه‌ها در سال 1393 خواهد بود.
* بشارت واریز مرحله اول اعتبارات اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی به میزان بیش از پنجاه میلیارد تومان
با حسن نیت دولت جمهوری اسلامی ایران و پیگیری مجدانه دبیرخانه شورا اولین قسط از اقساط سه‌گانه اعتبارات منشور جذب شده است که بالغ بر پنجاه میلیارد تومان است. تمام مؤسسات قرآنی کشور طبق برنامه‌های اعلامی‌ خود از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی یا سایر دستگاه‌ها اعتبارات مورد نیاز خود را دریافت خواهند کرد. همچنین فعالان قرآنی، صاحبان برنامه‌های قرآنی و دستگاه‌های قرآنی نیز به زودی بخشی از اعتبارات مورد نیاز برای فعالیت‌های خود در سال 93 را دریافت خواهند کرد که این برخورداری در چارچوب سیاست‌های و ضوابط کمیسیون‌ها خواهد بود.
ما بنای حمایت مستقیم از هیچ مؤسسه‌ای را نداریم، بودجه این مؤسسات که عمدتاً زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی هستند، در قالب اعتبارات حمایتی این دو دستگاه و اعتبارات طرح‌های ملی همانند طرح ملی حفظ قرآن یا طرح سراسری هنرهای قرآنی لحاظ شده است.
شرایط بودجه‌ای حاکم بر اعتبارات قرآنی بیشتر مربوط به شرایط عمومی کشور است. تنها بخشی از بودجه در اختیار شورای توسعه فرهنگ قرآنی گذارده می‌شود و دستگاه‌هائی مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید اقدامات لازم برای جذب بودجه قرآنی مورد نیاز خود را انجام دهد.
* ضرورت پیگیری معاونت قرآن و عترت برای اخذ اعتبارات آن معاونت در سال آتی
لازم است معاونت قرآن و عترت که بالاترین، پرکارترین و وسیع‌ترین جریان قرآنی کشور محسوب می‌شود، در شمار سایر معاونت‌ها بودجه داشته باشد. یکی از مطالبات جدی جامعه قرآنی این است که این معاونت در بودجه سال 94 ردیف مستقلی داشته باشد. باید توجه داشت که اعتبارات اجرای منشور بیشتر معطوف به حمایت‌های موردی است و بعضا سه برابر بودجه‌ قرآنی برخی از دستگاه‌هاست.      
* اقدامات دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی جهت ادغام اتحادیه‏های قرآنی
دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی از سال گذشته تا کنون، 22 جلسه برای بررسی زیرساخت‏ها و روند تدوین اساس‏نامه پیشنهادی ادغام اتحادیه‏های قرآنی برگزار کرده است. در شواری توسعه فرهنگ قرآنی مصوب شد که دبیرخانه پیگیر تأسیس دبیرخانه‏ای برای صدور مجوز، حمایت و نظارت بر مؤسسات قرآنی کشور باشد. با توافق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی و دو اتحادیه تشکل‏های قرآنی و مؤسسات قرآنی، مواد مربوطه به این دبیرخانه ارائه شده و در شورای توسعه بحث شده و انشاءالله در جلسه آتی شورا نهائی می‏شود.
دو اتحادیه هم جهت ادغام، اقدامات خوبی انجام داده‏اند. ادغام دو اتحادیه و تشکیل اتحادیه واحد قرآنی، برای پیشبرد مقاصد قرآنی و ایجاد وحدت رویه و نظام‏مندی حرکت کرده که در تحقق اهداف مورد نظر مقام معظم رهبری و دولت محترم فوق العاده مؤثر است. انشاء الله به زودی دبیرخانه صدور مجوز، حمایت و نظارت بر مؤسسات قرآنی کشور به ریاست وزارت ارشاد و نائب رئیسی سازمان دارالقرآن و دبیری که تعیین می‏شود و عضویت بعضی از اعضای دو اتحادیه تشکیل می‏شود.  
ادامه اظهارات دبیر شورای توسعه فزهنگ قرآنی را در شماره آینده اعتدال بخوانید.