همایش بین‌المللی اخلاق و ادیان با سخنرانی آیت الله جوادی آملی در قم آغاز به کار کرد.
مراسم افتتاحیه نخستین همایش بین‌المللی اخلاق و ادیان پیش از ظهر ديروز در بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد.
در این مراسم جمعی از اندیشمندان ایرانی و خارجی حضور داشتند و شخصیت‌هایی چون آیت الله هادوی تهرانی، آیت الله غروی و آیت الله جوادی آملی نیز مهمانان ویژه آن بودند.
اندیشمندانی از کشورهای عراق، اتریش، هنگ کنگ، آمریکا و کانادا مقالات خود را به این همایش ارسال کرده‌اند که از میان 460 مقاله رسیده حدود 40 مقاله در این همایش ارائه خواهند شد.
مبانی معرفتی اخلاق، اخلاق در اسلام، اخلاق در یهودیت و مسیحیت، اخلاق در آئین‌های شرقی و ادیان و مسائل اخلاقی محورهای اصلی این همایش هستند.
همایش بین‌المللی اخلاق و ادیان امروز نيز با ارائه مقالاتی توسط صاحب نظران ایرانی و خارجی در بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء ادامه خواهد داشت.
در ابتدای همایش حجت الاسلام احمد احمدی، رئیس همایش اخلاق و ادیان به سخنرانی پرداخت و با بیان اینکه مسائل اخلاقی در همه ادیان و کتاب‌های آسمانی مورد تأکید قرار گرفته‌اند گفت: در جوامع غیر دینی هم وجوه مشترک اخلاقی مبنای زندگی اجتماعی قرار می گیرند.
در ادامه این همایش آیت الله عبدالله جوادی آملی سخنرانی کرد و با اشاره به عقل نظری و عقل عملی بیان داشت: عالمان بی‌عمل در طول تاریخ بسیار وجود داشته‌اند زیرا عقل نظری مسائلی را درک می‌کند اما به دلیل نبود عقل عملی یا تضعیف آن در صورت یقین نیز عمل بر مبنای درک و فهم صورت نمی‌گیرد.
گزارشي از سخنان آيت‌الله العظمی جوادی آملی
آيت‌الله العظمی جوادی آملی، از مراجع عظام تقليد روز چهارشنبه، نهم اسفندماه در همايش بين‌المللی اخلاق و اديان در بنياد بين‌المللی اسراء گفت: حفظ نظام از اهميت بالايی برخوردار است و با توجه به اينكه نظام الهی و اسلامی ايران ادامه قيام انبيای الهی است بايد سعی شود با تكيه بر اخلاق حسنه جامعه به شكل صحيح اداره شود.
وی افزود: معرفت‌شناسی اگر مبتنی بر حس و تجربه باشد سبب اخلاقی سرگردان خواهد شد اما اگر همين معرفت بر مبنای دين و الهيات شكل گيرد شاهد شكل‌گيری جهان‌بينی توحيدی خواهيم بود.
این مفسر قرآن با اشاره به اينكه تمامی فضايل اخلاقی به مسئله عدل باز می‌گردند يادآور شد: عدل توجيه‌كننده تمام خوبی‌ها و نيكی‌های اخلاقی در جامعه به شمار می‌رود و اين در حالی است كه معرفت‌شناسی تجربی و حسی اين توان را ندارد كه بتواند جايگاه عدل را به خوبی درك كند و از اين رو تكيه بر وحی يكی از ملزومات اخلاق عملی و دينی است.
وی ادامه داد: عدل اولين حرف را در حكمت عملی می‌زند گرچه دست عدل خالی است، زيرا حكمت نظری بايد اين عدل را تعريف كند، اما عدل تمام اينها را توجيه می‌كند، اگر امنيت، امانت، زندگی مسالمت‌آميز و وفای به عهد خوب است چون عدل وجود دارد، از اين رو عدل يعنی هر چيزی را جای خود قرار دادن.
مرجع تقليد شيعيان تأكيد كرد: اگر در جهان خلق عظيم و رفتاری الهی حاكم بود شاهد بروز فجايع عظيمی همچون جنگ جهانی، قرآن‌سوزی و كشتارهای وحشيانه نبوديم.
وی افزود: اگر اخلاق در جوامع حاکم بود ديروز گاليله‌سوزی مطرح نبود و امروز قرآن‌سوزی را نمی‌ديديم، اخلاق است كه جامعه را حفظ و اصلاح و اداره می‌كند و اگر كسی خواست اخلاق علمی داشته باشد چاره‌ای ندارد كه به وحی تكيه كند.
وی اظهار كرد: اخلاق برای آن است كه ما را محبوب كند، اگر كسی به آنجا رسيد سعی می‌كند كه به مقصد آشنا شود و با مقصود نيز ديدار داشته باشد.
مفسر بزرگ قرآن كريم اخلاق را به عنوان يكی از مبانی مهم در حكمت متعاليه ذكر كرد و افزود: عقل نظری در اين بين مسئوليت انديشه را بر عهده دارد اما عقل عملی كاركردی ديگر دارد و كليد باور به‌شمار می‌رود.
آيت‌الله العظمی جوادی آملی افزود: انسان‌ها به دليل بهره‌مندی از درك و فهم كافی، آن رفتارهايی را كه با اخلاق مغايرت داشته باشند به خوبی در‌ می‌يابند، البته ايمان از جمله شئون و فنون اخلاق و عقل علمی است و رعايت آن برای جلوگيری از بروز مشكل در عقل عملی انسان كارايی دارد.
وی تصريح كرد: اين اخلاق حسنه است كه انسان را به مقصد صحيح رهنمون می‌سازد و اگر از فلسفه‌ای توانمند برخوردار باشيم از اخلاقی كاربردی و قوی بهره‌مند خواهيم شد.
وی با بيان اينكه اخلاق برای اين است كه انسان به مقصد برسد، اظهار كرد: اگر انسان می‌خواهد به مقصد برسد ره توشه می‌خواهد، اين ره توشه انجام واجبات و ترك محرمات است و اگر كسی اين راه را رفت انشاء الله به مقصد می‌رسد.
وی به ضرورت تلاش انسان‌ها به‌منظور دستيابی به مراتب اخلاقی و درجات بالای تقوا اشاره و تأکید کرد: در اين مسير انجام واجبات، ترك محرمات و توجه به اخلاق حسنه می‌تواند انسان را در مسير درست و صحيح هدايت كرده و مانند پله‌های يك نردبان زمينه رشد و ترقی او را مهيا كند.
آيت‌الله العظمی جوادی آملی حفظ نظام اسلامی را بسيار با اهميت ذكر كرد و يادآور شد: نظام الهی و اسلامی ايران تداوم قيام انبيا به شمار می‌رود و بايد با تكيه بر اخلاق حسنه تلاش كنيم كه جامعه به شكل صحيح اداره شود.