شوراي امنيت سازمان ملل، چين و روسيه خواستار خويشتنداري سوريه و تركيه شدند
وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران در پي حوادث مرزي پيش آمده بين سوريه و تركيه ضمن ابراز همدردي با بازماندگان كشتهشدگان اين حادثه، مقامات دو كشور را به خويشتنداري دعوت كرد و خواستار بررسي ريشهها و علل اين حادثه شد.
رامين مهمانپرست، سخنگوي وزارت امور خارجه اينگونه آتشافروزيها را صرفاً در جهت منافع بدخواهان و دشمنان صلح و ثبات و آرامش در منطقه اعلام كرد و افزود: اينگونه حوادث اهدافي جز برهم زدن دوستيها و برادريهاي مردم كشورهاي همسايه و انتقال اختلافات بين كشورها به سطوح منطقهاي و بينالمللي را دنبال نميكند.
سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان اضافه كرد: جمهوري اسلامي ايران اقدامات خيرخواهانه خود درباره حل مشكلات سوريه در چارچوب كميته چهارجانبه را همچنان ادامه خواهد داد و معتقد است تنها راهحل مشكلات پيش آمده و برونرفت از شرايط فعلي در سايه خويشتنداري، گفتوگو و اقدامات سياسي است.
معاون عربي و آفريقاي وزير امور خارجه نيز حفظ تماميت ارضي تركيه و سوريه و خويشتنداري را اولين ضرورت در كمك به برقراري آرامش عنوان كرد.
حسين اميرعبداللهيان گفت: جمهوري اسلامي ايران با توجه به حادثة مرزي تركيه و سوريه طرفين را به خويشتنداري و بررسي دقيق موضوع و توجه به اهداف دشمنان منطقه، دعوت ميكند.همچنين رئيس ستاد كل نيروهاي مسلح با تأكيد بر اينكه جنگ بين تركيه و سوريه به مصلحت اسلام و مسلمانان نيست، گفت: فرصت گفتوگو هميشه هست، اما آتش جنگ، فرصتها را ميسوزاند.
سردار سيدحسن فيروزآبادي با اشاره به بروز تنشها و درگيريهاي مرزي بين تركيه و سوريه و احتمال وقوع جنگ بين اين دو كشور اسلامي، تأكيد كرد: اين جنگ خواست آمريكا است و مسئولان هر دو كشور بايد براي ايجاد آرامش در مرزها، در مسير دخالت نكردن در امور يكديگر حركت كنند.
وي افزود: قابل فهم است كه اشتباههايي اتفاق افتاده است، اما جنگ جبرانكننده اين اشتباهها نيست و هر دو كشور اسلامي را دچار چالشهاي سنگين خواهد كرد.
واکنش سازمان ملل
شوراي امنيت سازمان ملل با صدور بيانيهاي از دولتهاي تركيه و سوريه خواست كه خويشتنداري به خرج دهند و مانع از افزايش تنش شوند.
شوراي امنيت پس از ساعتها بحث ناموفق ميان اعضاي دائم آن براي صدور قطعنامه درباره حملات مرزي اخير ميان سوريه و تركيه، در آخرين ساعات روز پنجشنبه بيانيهاي درباره اين حوادث مرزي صادر كرد كه در آن حملات خمپارهاي از خاك سوريه به تركيه محكوم شده است.اين بيانيه كه توسط رئيس دورهاي شوراي امنيت خوانده شد، با ابراز همدردي با مردم تركيه و خانواده قربانيان، اين حادثه را محكوم كرد.
بيانيه شوراي امنيت خواستار خويشتنداري دو طرف شده و از دولت سوريه ميخواهد كه به حاكميت و تماميت ارضي كشورهاي همسايه احترام بگذارد.بيانيه شوراي امنيت همچنين اين رخداد را نشاندهنده عمق تأثير بحران سوريه بر صلح و ثبات كشورهاي همسايه و منطقه خاورميانه دانست و نسبت به ادامه آن ابراز نگراني كرد.
از طرفي، بانكيمون، دبيركل سازمان ملل از كشته شدن شماري از شهروندان تركيه در نزديك مركز سوريه و تبادل آتش ميان دو طرف ابراز نگراني كرد.
بانكيمون خواستار خويشتنداري و جلوگيري از نظامي شدن هر چه بيشتر بحران در سوريه شد و هشدار داد كه اين روند نتايج فاجعهباري براي مردم سوريه خواهد داشت.بانكيمون افزود: مسأله اصابت گلوله از داخل سوريه به خاك تركيه نشان داد كه چگونه بحران اين كشور ميتواند به سرعت به كشورهاي همسايه سرايت و تمامي منطقه را با خطر روبرو كند.
از سوي ديگر، سخنگوي سازمان ملل از گفتگوي تلفني ميان داود اوغلو وزير خارجه تركيه و دبيركل سازمان ملل خبر داد و گفت: آنها درباره اصابت چند گلوله توپ از سوريه به داخل تركيه و تلفات ناشي از آن گفتگو كردند.
در چنين شرايطي، «مارتين نسيركي»، سخنگوي دبيركل سازمان ملل با هشدار درباره پيامدهاي منطقهاي بحران در سوريه و افزايش تنش ميان تركيه و سوريه گفت: اخضر ابراهيمي نماينده ويژه سازمان ملل در بحران سوريه براي جلوگيري از افزايش تنش ميان تركيه و سوريه با رهبران دو كشور تماس گرفته است.
سخنگوي سازمان ملل گفت: اخضر ابراهيمي با رهبران سوريه و تركيه تماس گرفته تا درباره وضعيت كنوني بين دو كشور بحث و گفتگو كند.
اين در حالي است كه روسيه از شوراي امنيت سازمان ملل متحد خواست تا از رويكرد يكجانبه درباره مناقشه مرزي ميان تركيه و سوريه پرهيز كند.
ايتارتاس به نقل از منابع آگاه روس اعلام كرد: روسيه از شوراي امنيت سازمان ملل خواسته است تا به ارزيابي حادثه مرزي تركيه و سوريه بپردازد و از اتخاذ مواضع يكجانبه درباره اين مسأله پرهيز كند.
در گزارش خبرگزاري رسمي روسيه با اشاره به ارائه پيشنويس بيانيهاي از طرف اعضاي شوراي امنيت درباره مناقشه مرزي سوريه و تركيه بدون ذكر نام كشورهاي ارائهكننده اين سند، خاطرنشان شده است: هيأت روسيه در سازمان ملل با پيشنويس اين بيانيه مخالفت كرده است.در گزارش ايتارتاس آمده است: طرف روس عقيده دارد كه متن پيشنويس بيانيه ارائه شده به شوراي امنيت درباره مناقشه مرزي تركيه و سوريه نامتعادل است و ميتواند به تشديد درگيريها در منطقه منجر شود.
در اين گزارش اضافه شده است: در متن پيشنويس بيانيه به پاسخ مسلحانه تركيه به اقدام سوريه هيچ اشارهاي نشده است و شوراي امنيت سازمان ملل متحد ضمن چشمپوشي از پاسخ تند آنكارا با ادامه اجراي سياستهاي دوگانه در واقع درباره وجهه و اعتبار خود ريسك ميكند.همچنين، سرگئي لاوروف در ديدار با حنا رباني وزير امور خارجه پاكستان، تأكيد كرد: مسكو خواهان صبر و خويشتنداري از سوي دولتهاي سوريه و تركيه در زمينه مسائل دوطرف است.
سرگئي لاوروف همچنين با ابراز تأسف از گلولهباران نيروهاي مرزي سوريه و تركيه، تأكيد كرد: مسكو از دولتهاي اين دو كشور ميخواهد ضمن توقف اينگونه تحركات، درباره مسائل پيش آمده مقداري تأمل داشته باشند.وزير خارجه روسيه افرود: مسكو هماكنون با سفير خود در سوريه به منظور كسب آگاهي بيشتر از تحولات ايجادشده تماس دارد.
وي با ابراز نگراني شديد نسبت به دخالتهاي غرب در سوريه، تأكيد كرد: مسكو هرگونه نقض حاكميت كشورها ازسوي ديگران را محكوم ميكند.
خبرگزاري رسمي چين نيز گزارش داد كه دولت اين كشور از سوريه و تركيه خواسته است خويشتنداري پيشه كنند و به حق حاكميت يكديگر احترام بگذارند.
خبرگزاري «شيهنوا» از قول «هونگ لي»، سخنگوي وزارت امور خارجه اين كشور نوشت طرف چيني همواره معتقد است كه حق حاكميت و تماميت ارضي بايد بين كشورها رعايت شود.
هونگ ادامه داد: ما از تمامي طرفهاي مرتبط از جمله تركيه و سوريه ميخواهيم خويشتنداري پيشه و از هرگونه اقدامي كه باعث افزايش تنشها ميشود خودداري كنند تا صلح و ثبات در منطقه حفظ شود.از ديگر سو، آمريكا از اقدام نظامي تركيه براي گلولهباران سوريه حمايت كرد.
وزارت خارجه آمريكا اعلام كرد معتقد است تركيه بايد به اقدام سوريه در شليك خمپاره به خاك اين كشور به شكل مناسب كه مانع تكرار تجاوز به حاكميت اين كشور شود، پاسخ دهد.
«جرج ليتل»، سخنگوي پنتاگون نيز به خبرنگاران گفت: ما اميدواريم دامنه اين درگيري گسترش نيابد و اوضاع آرام باشد.
ليتل افزود: آمريكا دولت بشار اسد را سرزنش ميكند و ما از كارهاي دولت سوريه در مرز تركيه خشمگين هستيم و از همپيمان ترك خود حمايت ميكنيم.
تصويب لايحه
مجلس تركيه لايحه تقديمي دولت اردوغان براي كسب مجوز به مداخله نظامي به خاك سوريه را تصويب كرد.حزب حاكم تركيه در پي درگيريهاي مرزي ميان اين كشور و سوريه، با تقديم لايحهاي به مجلس خواهان مجوز يكساله براي مداخله نظامي در خاك سوريه شد.
در نشست غيرعلني روز پنجشنبه، مجلس تركيه اين لايحه را با 320 رأي موافق در برابر 129 رأي مخالف به تصويب رساند.نمايندگان احزاب مخالف جمهوريخواه خلق و صلح و دمكراسي با اين طرح مخالفت كردند، ولي نمايندگان حزب حاكم عدالت و توسعه و حزب مليگراي حركت ملي به اين لايحه رأي موافق دادند.
تحولات ميداني
اصابت چند گلوله توپ به يك شهر مرزي تركيه، آنكارا را به واكنش واداشت كه تحليلگران اين اقدام را مشكوك ميدانند و معتقدند آنكارا بايد عاقلانه و محتاطانه با موضوع برخورد كند.تركيه اعلام كرد بعد از آنكه چند گلوله توپ از خاك سوريه در شهر «اكجاقلعه» در جنوب شرقي اين كشور و در نزديكي مرز سوريه فرود آمد و منجر به كشته شدن پنج و زخمي شدن 9 نفر شد، اقدام به گلولهباران منطقهاي كرد كه راكتها از آنجا پرتاب شده بود.بلافاصله احمد داوداوغلو، با وزير امور خارجه آمريكا، آلمان، فرانسه، پاكستان و جمهوري آذربايجان و دبيركل اتحاديه عرب گفتوگو كرد و ناتو نيز با برگزاري نشستي فوقالعاده، با اعلام همبستگي با تركيه، اصابت گلوله به شهر اكجاقلعه را محكوم كرد.
نخستوزير تركيه هم اقدام كشورش را براساس حقوق بينالملل و حق مقابله مثل خواند و گفت: ارتش تركيه از اين پس نيز هيچ تحركي كه امنيت ملي كشور را تهديد كند بيپاسخ نخواهد گذاشت.
همچنين، رجب طيب اردوغان در پي تشنج در مرز تركيه و سوريه در تماسي تلفني با بانكيمون گفتوگو كرد.اردوغان در اين گفتوگوي تلفني خواستار محكوم كردن اين حادثه توسط شوراي امنيت سازمان ملل متحد شد.در چنين شرايطي، نماينده سوريه در سازمان ملل متحد دو نامه رسمي از سوي وزارت خارجه اين کشور درباره حملات انتحاري حلب و حملات خمپارهاي به خاک ترکيه به دبيرکل سازمان ملل و رئيس دورهاي شوراي امنيت تحويل داد.
در نامه رسمي وزارت امور خارجه سوريه به شوراي امنيت درباره حملات خمپارهاي به خاک ترکيه آمده است: حکومت سوريه به طور جدي در حال بررسي منشأ و شناسايي عاملان اين حملات است.
اين نامه با ابراز تأسف از کشته و زخمي شدن مردم ترکيه و همدردي با خانواده قربانيان تصريح مي کند: در هنگام روي داد چنين حوادثي ميان دو کشور همسايه، بايد با درايت و دورانديشي با آن برخورد و از افزايش تنش خودداري كرد.اين نامه همچنين به فعاليت گروههاي تروريستي در مرز ترکيه و سوريه و حمايت آنکارا از اين گروهها اشاره کرده و مي افزايد: اين گروهها منشا ايجاد بحران در سوريه و کشورهاي همسايه هستند.
اين نامه با اشاره به حملات انتحاري اين گروهها در شهر حلب تصريح مي کند: ما از کشورهاي همسايه ميخواهيم مانع از رفت و آمد و نفوذ گروههاي تروريستي به سوريه شوند.در اين نامه همچنين به حملات توپخانهاي ارتش ترکيه به خاک سوريه اشاره شده و در آن آمده است که دو افسر ارتش سوريه در اين حملات زخمي شدند.
همچنين دولت سوريه در نامه ديگري به شوراي امنيت و دبيرکل سازمان ملل خواستار محکوم کردن حملات تروريستي در حلب توسط شوراي امنيت شده است.
اين نامه با انتقاد از سياست يک بام و دوهواي برخي از اعضاي دائم شوراي امنيت در موضوع تروريسم، آمريکا، فرانسه و انگليس را متهم به حمايت از گروههاي تروريستي در خاک سوريه کرده است.
نماينده سوريه در سازمان ملل با تقديم اين نامه به رئيس دوره اي شوراي امنيت و دبيرکل سازمان ملل خواهان انتشار آن به عنوان سند رسمي شوراي امنيت شده است.بشار جعفري نماينده دائم سوريه در سازمان ملل نيز با ابراز تأسف از کشته و مجروح شدن شهروندان ترکيه بر اثر حمله خمپارهاي به خاک اين کشور گفت: حکومت سوريه به مردم ترکيه و خانواده قربانيان تسليت گفته اما عذر خواهي در کار نبوده است.
بشار جعفري با تأکيد بر اينکه تحقيقات براي يافتن عاملان اين حملات ادامه دارد گفت: دولت سوريه با بازماندگان و مردم ترکيه ابراز همدري کرده و اين به هيچوجه به معناي عذرخواهي نبوده است.
نماينده سوريه در سازمان ملل تاکيد کرد: رهبران سوريه در حال انجام تحقيق دقيق براي مشخص کردن منشا حملات هستند و هنوز تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد.بشار جعفري تاکيد کرد: ما از دولت ترکيه خواهان عذرخواهي براي حمايت از گروههاي تروريستي و اعمال آنها در خاک سوريه هستيم که منجر به آسيب رساندن به مردم کشورمان شده و بر اثر آن شهروندان سوري کشته و زخمي شدهاند.
وي گفت: اين گروههاي مسلح در داخل خاک ترکيه پناه گرفتهاند و سياست آنکارا در قبال سوريه از ابتداي آغاز بحران اشتباه بود و ما خواهان آن هستيم که دولت ترکيه به حاکميت و تماميت ارضي سوريه احترام گذارد.
اعتراف قطر
نخستوزير و وزير خارجه قطر در مصاحبه با سي.ان.ان به دخالت در تحولات سوريه اعتراف كرد.
حمد بن جاسم آلثاني، نخستوزير و وزير خارجه قطر در اين گفتوگو با ارائه راهحل پيشنهادي خود براي بحران سوريه گفت، ايجاد منطقه ممنوعه پروازي و كمكهاي بشردوستانه از اهم برنامه ما براي سوريه است.وي با تأكيد بر مسالمتآميز بودن طرح خود، با دخالت آشكار در امور سوريه مدعي شد، بشار اسد براي ادامه حكومتش تنها به كشتار متوسل ميشود.
وي ضمن تكذيب خبر ارسال سلاح براي مخالفان سوري افزود: بشار اسد به خاطر فشار ما را وادار به دخالت در كشورش كرد.روزنامه «الديار» نيز نوشت: دولت قطر منبع اصلي ورود سلاح به لبنان و سوريه و اين روند رو به افزايش است.
مسئوليت انفجار
يك تشكل تروريستي موسوم به «جبهه النصره»، مسئوليت انفجارهاي روز چهارشنبه گذشته در شهر حلب سوريه را برعهده گرفت.تارنماي اينترنتي «سوريا الان» در خبر كوتاه اين مطلب را اعلام كرد.
در تحولي ديگر، يك خبرنگار خبرگزاري رسمي سوريه (سانا) در جريان انفجارهاي انتحاري در شهر شمالي حلب كشته و يك خبرنگار ديگر مجروح شد.