بنابر آخرين اطلاعات موجود، واردات در مقابل صادرات براي بازرگانان غيرممكن شده است.
به گزارش ايسنا، براساس قانون، صادر‌كنندگان كالاهاي غيرنفتي مجازند در مقابل صادرات كالاهاي خود، كالاهاي قابل ورودي كه از طرف وزارت بازرگاني يا ستاد پشتيباني برنامه تنظيم بازار اعلام مي‌شود را وارد كنند.
همچنين اين افراد مي‌توانند از محل صادرات ديگران با استفاده از واريز‌نامه صادراتي به واردات اين كالاها اقدام كنند. با اين وجود به تازگي استفاده از گزينه واردات در مقابل صادرات در سيستم ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت ممنوع شده است و متقاضيان فقط مي‌توانند از گزينه ارز صادراتي به جاي آن براي تامين ارز مورد نياز واردات اقدام كنند. همچنين وارد‌كنندگان كالا از محل ارز صادراتي تا اطلاع ثانوي از ارائه اظهارنامه صادراتي به گمركات كشور براي ترخيص كالا معاف شده‌اند.
همچنين اگرچه دولت در هفته‌هاي گذشته فقط پنج گروه کالايي را مشمول دريافت ارز 1226 توماني قرار داد، اما هم‌اکنون برخي شعب بانکي در مراجعه گروه پنجم براي دريافت ارز دولتي اعلام مي‌دارند که اولويت پنجم از دستور کار ارايه ارز دولتي حذف شده است.
به گزارش مهر، دولت در هفته‌هاي گذشته براي مديريت بهتر بر بازار ارز و تسهيل واردات کالاهاي اساسي، حساس و ضروري مورد نياز کشور که نيازمند دريافت ارز با نرخ مرجع هستند، 10 اولويت را در نظر گرفت که بر اساس آن براي اولويت اول و دوم، تخصيص ارز 1226 توماني به واردکنندگان کالاهاي اساسي و دارويي و تجهيزات پزشکي در نظر گرفته شده بود.
البته مسئولان اعلام مي‌کنند که ارز 1226 توماني را به راحتي در اختيار اولويت‌هايي قرار مي‌دهند که در بالاي جدول اولويت بندي دريافت ارز دولتي قرار گرفته‌اند، در حالي که هم اکنون بسياري از تجار و بازرگانان با مراجعه خود به بانک‌ها براي دريافت ارز دولتي، با کلمه «نه»، «نمي‌شود» يا «در اولويت نيست» مواجه مي‌شوند.
اين در شرايطي است که برخي از فعالان اقتصادي خبر از حذف اولويت پنجم از مجموع پنج اولويت تعيين شده براي دريافت ارز 1226 توماني مي‌دهند.
يکي از اين مراجعان گفت: وقتي براي دريافت ارز دولتي به بانک مراجعه کردم، متصدي اعلام کرد که اولويت پنجم تا اطلاع ثانوي از سرفصل اولويت‌هاي تخصيص ارز 1226 توماني حذف شده است.
بر اساس اعلام بانک مرکزي، اولويت پنجم تخصيص ارز شامل رزين‌ها، روان‌کننده‌ها، کربونات منيزيوم، سنگ منيزيوم، سنگ فلزات، زغال سنگ و گازهاي کمياب، سولفات‌ها، ماشين‌آلات چاپ و تراکتور است.
حذف اولويت پنجم از دريافت‌كنندگان ارز دولتي اين هشدار را هم در پي دارد که ممکن است که به هر دليلي، بانک مرکزي تصميم بر اين بگيرد که اولويت‌هاي سه به بعد را هم حذف کند، چراکه به اعتقاد برخي از مسئولان دولتي، تنها کالاهاي اساسي و مواد اوليه ضروري مورد نياز برخي کارخانجات بايد در دستور کار ارايه ارز دولتي قرار گيرد و بايد مکانيزمي فراهم شود که ساير گروهها بتوانند از ارز حاصل از صادرات تامين منابع کنند.
اين در شرايطي است که مسئولان سازمان توسعه تجارت ايران اعلام کرده‌اند که هر يک از تجار و فعالان اقتصادي با ارايه ادله کافي مي‌توانند درخواست تجديدنظر در اولويت‌بندي‌ها را داشته باشند.
اولويت اول شامل کالاهاي اساسي نظير گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوسفند زنده، جو، ذرت، دانه سويا، کنجاله، روغن خام، شکر خام و شيرخشک صنعتي، اولويت دوم شامل کالاهايي نظير داروهاي ساخته شده، مواد اوليه دارو و تجهيزات پزشکي که در داخل کشور توليد نمي‌شود، اولويت سوم شامل حيوانات زنده، بذور، گاو شيري، جوجه يک روزه، جوجه يک روزه تخم‌گذار، جوجه اجداد، تخم مرغ SPF براي
تهيه واکسن، کود، دانه کتان و سموم، اولويت چهارم شامل کالاهايي نظير کائوچو، لاستيک کاميون، پنبه، الياف مصنوعي، آلياژ‌ها، قطعات منفصله، ماشين‌آلات راهسازي و گرانول و اولويت پنجم شامل رزين‌ها، روان‌کننده‌ها، کربونات منيزيوم، سنگ منيزيوم، سنگ فلزات، زغال سنگ، گازهاي کمياب، سولفات‌ها، ماشين‌آلات چاپ و تراکتور است.
همچنين اولويت ششم شامل کالاهايي نظير نشاسته، روغن زيتون، روغن جلا، لاکتوز، کلوکوز، کربونات‌ها، ميلگرد، ماشين‌آلات راهسازي، روغن‌هاي صنعتي، اولويت هفتم شامل توتون، تنباکو، اتصالات زانويي، دوربين عکاسي، اولويت هشتم شامل انواع عصاره‌ها، لامپ‌ها، ريش‌تراش‌هــــا، ماشين‌آلات خاکبـــرداري، يخچال‌فريزر، لاستيک سواري، ماشين رختشويي، ماشين ظرفشويي، اولويت نهــــم شامل تخم‌پرندگان، ادويه‌جات، کاغذ سيگار و کالاهايي از اين دست و اولويت دهم شامل ساير حيوانات زنده، مرغ، خروس، اسب، گوشت پرندگان، کاغذ ديواري، موبايل، خودروي سواري، سيگار برگ، کيف، چمدان، لباس است.
از سوي ديگر يك عضو کارگروه حمايت از توليد با انتقاد از قرار گرفتن برخي کالاهاي غيرضروري مانند خودروهاي شاسي بلند و موز در 10 اولويت دريافت ارز دولتي يا ارز حاصل از صادرات، گفت: نحوه تخصيص ارز دولتي به واردات کالاها در طرحي توسط مجلس تعيين خواهد شد.
آرمان خالقي در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اولويت‌بندي 10 گانه کالاها براي دريافت ارز دولتي توسط وزارت صنعت، اظهار داشت: کالاهاي غيرضروري بايد از اين ليست خارج شوند.
وي با بيان اينکه قرار است طرحي از طرف مجلس در مورد نحوه تخصيص ارز دولتي به بخش‌هاي مختلف تنظيم شود، تصريح کرد: از طريق اين طرح کالاهاي غير ضروري از دريافت ارز دولتي خارج مي‌شوند که البته بايد مشخص شود مرجع تشخيص اين مسئله چه سازماني خواهد بود.
وي ادامه داد: ارز دولتي بايد براي تهيه مواد اوليه، قطعات و ماشين‌آلات ضروري که در داخل امکان تهيه و توليد ندارند، اختصاص يابد و اين مسئله در اولويت طرح مجلس قرار گيرد.
خالقي توضيح داد: مواد اوليه شامل موارد مختلفي مانند گندم و خوراک دام هم مي‌شود که بايد در اولويت دريافت ارز دولتي قرار گيرند.
وي با بــيان اينکه در اولويت‌بندي 10 گروه کالاهاي مشمول دريافت ارز مواردي مانند خودروهاي بالاي 1800 سي‌سي يا موز هم ديده مي‌شود، گفت: قرار گرفتن اين کالاها در ليست اولويت‌بندي کالاهاي مشمول ارز دولتي يا صادراتي قابل قبول نيست. هر چند که در اولويت‌هاي آخر قرار گيرند.
وي افزود: با توجه به برخي محدوديت‌ها ممکن است در آينده ارز حاصل از صادرات هم محدود و نرخ ارز آزاد در کشور تعريف شود و به اين ترتيب با محدوديت در تخصيص ارز حاصل از صادرات هم روبرو خواهيم بود.
وي با طرح اين سؤال که آيا بايد به کالاي غيرضروري مانند موز ارز دولتي اختصاص يابد افزود: هرچقدر هم ارز دولتي به مقدار زياد در اختيار داشته باشيم دليلي براي تخصيص آن به کالاهاي غيرضروري نخواهد بود.
به گفته وي، هر وقت نرخ ارز از حالت تک نرخي خارج شود، بايد فقط براي تهيه مايحتاج ضروري از ارز دولتي استفاده شود.
عضو کارگروه حمايت از توليد با تأکيد بر لزوم برنامه‌ريزي براي تأمين کالاهاي اساسي، گفت: بايد براي اين موضوع از قبل برنامه‌ريزي داشته باشيم نه اينکه مثلاً اگر بازار مرغ با مشکل روبرو شد، پول زيادي را به يکباره به اين مسئله اختصاص دهيم بلکه بايد از قبل به فکر تأمين نهاده‌هاي مرغ باشيم تا با برنامه‌ريزي صحيح، توليد داخل بدون مشکل صورت گيرد.
وي ادامه داد: اين در حالي است که همان روزي که مشکلي در يک بخش ايجاد مي‌شود، براي حل آن به فکر چاره‌انديشي مي‌افتيم و برنامه‌ريزي مي‌کنيم اما اگر همان موقع که نرخ ارز افزايش يافت، براي امروز برنامه‌ريزي دقيقـــي صورت مي‌گرفت، مشکلات فعلي ايجاد نمي‌شد.
وي با تأکيد بر اينکه براي تأمين کالاهاي اساسي در شرايط مختلف بايد سناريوهاي قبلي تعريف شود، افزود: بايد براي فشارهاي دشمن از حالا برنامه‌ريزي داشته باشيم نه اينکه با يک روش منفعلانه منتظر باشيم تا ببينيم دشمن چه کاري انجام خواهد داد و پس از آن تصميم‌گيري کنيم.
خالقي با بيان اينکه بسياري از شرايط قابل پيش‌بيني است، اظهار داشت: ممکن است در 10 اولويت‌بندي صورت گرفته از سوي وزارت صنعت برخي کالاها در اولويت‌هاي آخر قرار داشته باشند ولي وقتي محدوديت ارز داريم نبايد به فکر قيمت خودرو شاسي بلند باشيم.
وي در ادامه با بيان اينکه کميسيون‌هاي مرتبط با موضوع توليد در مجلس تاکنون ارتباط مناسبي با کارگروه حمايت از توليد نداشته‌اند، گفت: هيچ کميسيوني از نمايندگان اين کارگروه دعوت يا نماينده‌اي به کارگروه اعزام نکرده تا در مورد مسائل و مشکلات بخش توليد مذاکره کنيم و ارتباطات مؤثر و تسهيل کننده‌اي بين کارگروه حمايت از توليد و مجلس صورت نگرفته است.
عضو کارگروه حمايت از توليد در عين حال گفت: اگر قرار باشد مجلس طرحي را در مورد تخصيص ارز به بخش توليد مصوب کند با تشکل‌هاي بخش خصوصي جلسه خواهد داشت.