قرآن در میان کتابهاى مقدّس جهان به ویژه در میان مسلمانان با ارزش ترین و عزیزترین یادگار پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم ، و یکى از عوامل پیوند مسلمانان با یک دیگر است ؛ رسول گرامى اسلام(ص) در آخرین روزهاى زندگى خویش همه ى پیروانش را به حفظ و نگهدارى از آن سفارش، و عمل به دستورات خداوند را درخواست نمود.
این کتاب مقدس در طول سالیان دراز مورد توجّه همه‌ى اندیشمندان و متفکّران دنیا به ویژه طرفداران و پیروان دین مقدّس اسلام بوده ، و شرح و تفسیر فراوانى از آن به یادگار گذاشته ، و با روشهاى علمى گوناگون درصدد بیان و توضیح جلوه هائى از پیام هاى الهى در این کتاب شریف بوده اند.
برخى از جلوه هاى ادبى آن توجه کرده و برخى به جنبه هاى کلامى و فلسفى و عدّه اى دیگر به جنبه هاى تاریخى ، و بعضى احکام و...
ولى از آن جا که فهم و درک اسرار و رموز نهفته در آیات شریفه در انحصار خدا و راسخون در علم و دانش است ، بنابراین براى فهمیدن این رموز و اسرار باید به اهل آن مراجعه نمود.
و اکنون این سؤال مطرح مى شود که : چه کسانى لیاقت و شایستگى تفسیر و بیان مراد و مقصود حقیقى این کتاب را دارا مى باشد؟ آیا هر کسى مى تواند ادّعاى پى بردن به اسرار و رموز نهائى آیات این کتاب مقدّس
را داشته باشد؟
در مقام پاسخ به این پرسش ، جوابهاى گوناگونى گفته شده است .
و بهترین آن ها استفاده از فرمایش رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم است، که در آخرین پیام هاى خویش و قبل از مفارقت و جدائى از دنیا در حدیث متواتر ثقلین که در آن اهل بیت(ع) خود را همتا و همسنگ قرآن دانسته و خطاب به همه ى پیروانش فرمود:
إ نى تارک فیکم الثقلین ، احدهما اءکبر من الاخر: کتاب الله و اهل بیتى، إن تمسکتم بهما لن تضلّوا(369).
((من در میان شما دو ثقل به یادگار مى نهم ، که یکى بزرگتر از دیگرى است ؛ کتاب خدا و اهل بیتم ، که اگر به آن دو چنگ زنید، هرگز گمراه نشوید)).
اهل بیت پیامبر(ص) عدل و همسنگ قرآن شده ، و آنان کسانى هستند که وارث علوم و دانش نبوى بوده ، و تنها کسانى هستند که آشناى به
زبان قرآن مى باشند.
بنابراین شنیدن روح و جان کلام حضرت حق ، از زبان راسخون در علوم الهى ، و آشنایان به اسرار و رموز پیامهاى الهى وحى ، جذاب تر و
دلنشین تر خواهد بود.
به قطره هائى از دانش پر فیض امام جواد صلى الله علیه و آله و سلم پیرامون بخشى از آیات قرآن کریم ، اشاره مى کنیم .
* فضیلت قرائت قرآن
امام جواد علیه السلام فرمود: هنگام ملاقات دو نفر، برترین آنان پیش ‍ خداوند با ادب ترین آنان است ، پرسیده شد: اى پسر رسول خدا! برترى یکى از آن دو نفر را پیش مردم شناختیم ، پس نزد خدا برترى به چیست ؟
فرمود: به خواندن قرآن همانگونه که نازل شده است ، و نقل سخنان ما همانگونه که گفته ایم (370).
* گشودن گره ها با تلاوت قرآن و ذکر
او انسانى است گرفتار و در فکر و اندیشه ى باز کردن گره هاى کور
اقتصادى ، در این راستا خواب و آسایش از او گرفته شده و لحظه اى در امان نیست ؛ چشم هاى زن و فرزند به دست هاى وى دوخته شده ، و او را از این نگاه هاى طلب کارانه جز شرم و خجلت پاسخى آماده ندارد.
قلم به دست گرفته و به امام خویش - که در آن زمان پناهگاهى مطمئن و محرم اسرار بندگان خدا بود - نامه مى نویسد و شرح زندگانى و
سفره ى بى غذاى خویش را براى وى مى نگارد.
امام جواد علیه السلام در پاسخ نامه ى او مى فرماید: از قرآن کمک بگیر و سوره ى نوح را همیشه تلاوت کن ، چرا که کلام خدا را بر زبان جارى و دل را در دامگه او اسیر و از غیر معبود به یکتاى رازدار عالم و مشکل گشاى جهان هستى ، پناه برده اى . مى گوید: یک سال تمام سوره ى نوح را خواندم ، ولى گشایشى در زندگى ام پیدا نشد، مجدّداً نامه اى به امام علیه السلام نوشته و از خشم و غضب روزگار گله کردم .
امام علیه السلام در پاسخ نوشت : پس زبان خویش را به استغفار
عادت  ده ، و سوره ى قدر را تلاوت کن ؛ به فرمان امام خویش لبّیک گفته و زبان
به جمله زیباى ((استغفر اللّه ربّى واتوب إ لیه )) مشغول و تلاوت سوره ى قدر را ادامه دادم .
چند روزى بیش نگذشته بود که همه ى مشکلات من برطرف شد(371).
سید ابوالفضل طباطبائى اشکذرى ، مهدى اسماعیلى
منبع: غدیر
369- رجال کشى : 2/484.
370- ارشاد القلوب : 160.
371- کافى : 5/316، ح 50، و 51.