براساس مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي هيچ مجوزي براي برگزاري دوره‌هاي معادل دانشگاهي وجود ندارد
وزارت علوم: مدرك معادل دانشگاهي نداريم
اگر به شما بگويند كه فقط با صرف 200 ساعت آموزش تخصصي در رشته‌اي فني، مدركي معادل فارغ‌التحصيلي رشته‌هاي كارداني و مهندسي در دانشگاه‌ها دريافت مي‌كنيد، چه عكس‌العملي خواهيد داشت؛ اگر به شما بگويند كه همين دوره‌هاي معادل آموزش‌هاي عالي را يك دانشگاه دولتي برگزار مي‌كند، به احتمال زياد وسوسه مي‌شويد كه به جاي طي كردن آزمون‌هاي ورودي دانشگاه‌ها، همين دوره‌ها را بگذرانيد.

اما وزارت علوم، روز گذشته در آخرين اطلاعيه‌اي كه درخصوص آموزش‌هاي عالي آزاد منتشر كرد، همه مدارك معادل دانشگاهي را بي‌اعتبار دانست.

در اين اطلاعيه تاكيد شده است: دوره‌هاي آموزش عالي آزاد كه از سوي دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي آزاد برگزار مي‌شود به صدور مدرك تحصيلي منجر نمي‌شود.

مهارت‌آموزي، تنها كاربرد اين مدارك

در سال‌هاي گذشته شاهد بوديم كه يكي از مجتمع‌هاي بزرگ فني و مهندسي در پايتخت، در تبليغاتش عنوان كرده بود كه به متقاضيان پس از طي كردن دوره‌هاي آموزشي، مدارك دانشگاهي معادل اعطا مي‌كند، در همان برهه نيز اين موضوع سر و صداي زيادي به پا كرد و در نهايت با دخالت وزارت علوم، تبليغات اين مجتمع كمرنگ‌تر شد.

اما در حال حاضر دايره اعطاي مدارك معادل دانشگاهي از موسسه‌هاي آزاد غيردولتي فراتر رفته و حتي دفاتر آموزش‌هاي آزاد در برخي دانشگاه‌هاي دولتي نيز مدعي هستند كه به متقاضيان مدارك معادل مدارك دانشگاهي مي‌دهند.

مديركل دفتر آموزش عالي آزاد و غيرانتفاعي وزارت علوم با اشاره به اين‌كه هر مدركي با نام‌هاي همتراز، معادل، مشابه و... در سطح آموزش‌هاي دانشگاهي فاقد اعتبار است، در گفت‌وگو با «جام‌جم» خاطرنشان مي كند: در سال‌هاي اخير برخي دانشگاه‌هاي دولتي همچون دانشگاه‌هاي امام حسين (ع)، صنايع و معادن، سازمان مديريت صنعتي، مركز اتاق بازرگاني و موسسه بانكداري به برگزاري دوره‌هاي آموزشي اقدام كرده‌اند، اما نه اين دانشگاه‌ها و نه موسسه‌هاي آموزش عالي غيردولتي، مجوز اين كار را ندارند و با متخلفان برخورد قانوني مي‌شود.

غلامعلي نادري اضافه مي‌كند: در سال‌هاي قبل نيز دانشگاه تربيت معلم و دانشگاه بين‌المللي امام خميني به‌برگزاري دوره‌هاي آموزشي با ادعاي اعطاي مدرك دانشگاهي اقدام كرده بودند كه با پيگيري‌هاي ما اين روند متوقف شد، اما در حال حاضر علاوه بر دانشگاه‌هاي دولتي نامبرده، نزديك به هفت يا هشت موسسه آموزش عالي آزاد هم به روندي مشابه دست زده‌اند كه با آنها برخورد قانوني خواهد شد.

اين مقام مسئول در وزارت علوم با اشاره به اهداف اوليه برگزاري دوره‌هاي آزاد آموزش عالي مي‌گويد: متقاضيان دوره‌هاي آزاد آموزش عالي، چند ساعت را در كلاس‌هاي آموزشي مي‌گذرانند و در پايان كلاس نيز گواهي ساعتي براي اتمام اين دوره‌ها دريافت مي‌كنند كه اين گواهي پايان دوره فقط مي‌تواند فرآيند مهارت‌آموزي و استخدام را تسهيل كند يا موجب ارتقاي پايه برخي كاركنان شود، اما اين كه مركزي دولتي يا غيردولتي ادعا كند اين گواهي‌پايان دوره همان معادل مدارك دانشگاهي است، جرم محسوب مي‌شود.

مدارك معادل قبل از سال 77 معتبر است

داستان مدارك معادل دانشگاهي، فقط بحث امسال و سال‌هاي اخير نيست، بلكه از ابتداي دهه 70 و با وجود سخت‌تر‌شدن ورود متقاضيان به دانشگاه‌ها، اعطاي مدارك معادل دانشگاهي نيز شدت گرفت؛ طوري كه هم‌اكنون كساني هستند كه مدارك معادل دانشگاهي دارند.

در چنين شرايطي اين پرسش مطرح مي شود كه آيا هر فردي در هر دوره تاريخي كه مدرك معادل دانشگاهي دريافت كرده است، مدركش بي‌اعتبار است؟

مديركل دفتر آموزش عالي آزاد و غيرانتفاعي وزارت علوم در همين رابطه مي‌گويد: در سال‌هاي گذشته، وزارت علوم مطابق مصوبه‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، به اعطاي مدارك معادل دانشگاهي به برخي متقاضيان اقدام كرده بود، اما از سال 77 به‌بعد، هيچ مجوزي به دانشگاه‌ها و موسسات آزاد آموزش عالي براي برگزاري دوره‌هاي معادل دانشگاهي داده نشده است.

نادري تصريح مي‌كند: به طور كلي مدارك معادلي كه با مجوز وزارت علوم در سال‌هاي قبل از سوم آذر سال 77 اعطا شده، اعتبارش پابرجاست، اما مدارك معادل دانشگاهي كه از سال 77 به بعد از سوي هر مركز دولتي و غيردولتي صادر شده است، اعتباري ندارد.

در هر حال، با وجود رشد روزافزون موسسات آموزش عالي آزاد كه همچنان تبليغات گسترده آنها مبني بر اعطاي مدارك معادل دانشگاهي در سطح شهرها وجود دارد، بايد ديد آيا اين‌گونه اطلاعيه‌ها در نهايت موجب كاهش تقاضاي شركت دانشجويان در اين دوره‌ها مي‌شود، يا اين‌كه ترافيك سنگين تحصيلي دانشگاه‌ها موجب خواهد شد كه همچنان داوطلبان به طي كردن راه‌هاي فريبنده و ميان‌بر ترغيب شوند.

امين جلالوند / گروه جامعه