نمايندگان كشورمان ديروز در دو نوبت با اعضاي 1+5 مذاكره كردند
1+5 در مقابل پيشنهادهاي روشن ايران
دور سوم و چهارم گفت‌وگوهای ایران و 5+1 ديروز در مسکو در فضايي مبهم برگزار شد. این گفت‌وگوها که هفتمین مرحله از مذاکرات ایران و 5+1 به شمار می‌رود، از دوشنبه آغاز شده بود.

مذاكرات ديروز از ساعت 12به وقت مسكو و 12و 30 دقيقه به وقت تهران با تاخيري 15دقيقه‌اي برگزار شد و قرار بود در آن طرفين به جمع بندي درباره گفت‌وگوهاي روز نخست رسيده و اعضای 5+1 نيز در اين نشست تصميم خود را درباره پیشنهادهای ایران که در قالب بسته‌ای پنج‌محوری ارائه شده است، ارائه كنند.

اما با پايان يافتن دور سوم مذاكرات نتيجه خاصي حاصل نشد و اين دور از مذاكرات كه براي صرف ناهار و اقامه نماز هيات ايراني ساعت 15 متوقف شده بود، پس از وقفه‌اي كوتاه از سر گرفته شد.

به گزارش خبرگزاري‌ها، ازسرگيري مذاكرات حتی مقامات تشریفات وزارت خارجه روسیه را نیز سردرگم كرده بود، چرا که گویی همه چیز در دور سوم پایان یافته بود، اما به یکباره تصمیم به ادامه مذاکرات گرفته شد و مذاكرات ایران و 5+1 به دور چهارم كشیده شد .

در تنفس اين دور از مذاكرات، جليلي با سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در 5+1 ديدار و گفت‌وگو كرد . گفته مي شود طرف‌هاي روسي در اين دور از مذاكرات تلاش گسترده‌اي را براي به نتيجه رساندن اين مذاكرات داشتند.

پس از پايان مذاكرات ديروز دیدار دوجانبه‌ای میان کاترین اشتون و سعید جلیلی برگزار شد و نمايندگان ايران و چين و ايران و روسيه نيز ديدارهاي دو جانبه اي برگزار کردند .نكته ديگر اين كه در این دور از مذاکرات ايران و 5+1 ، نماینده چین تغییر کرد و لی یو چنگ جانشین ما ژآئو شو شد.كاترين اشتون و سعيد جليلي پس از پايان اين دور از گفت‌وگوها جلسه‌اي خبري برگزار كردند.

خواسته‌هاي غرب و 1+5

روز اول مذاكرات مسكو در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد. در دور نخست از اين گفت‌وگوها ايران پيشنهادات پنجگانه خود را به طرف غربي ارائه كرده و پس از آن اشتون از جليلي فرصت خواست تا درباره پيشنهادهاي طرف ايراني و همچنين انتقادات هيات ايراني از پيشنهادهاي ۵+۱ تامل و اظهارنظر كند. در عين حال گروه 5+1 نيز از ايران خواست به درخواست سه‌گانه آنها مبني بر تعليق غني‌سازي 20 درصدي، خارج كردن همه حجم اورانيوم 20 درصد غني شده از ايران و تعطيلي تاسيسات غني‌سازي اورانيوم در «فردو» پاسخ نهايي را بدهد.

اين درخواست در حالي مطرح شد كه گفته مي‌شود كشورهاي 1+5 بر درخواست‌هايشان براساس قطعنامه‌هاي شوراي امنيت تاكيد دارند، در حالي كه ايران معتقد است قطعنامه‌هاي شوراي امنيت غيرقانوني است و نمي‌تواند مبناي مذاكرات قرار گيرد.

يك ديپلمات آگاه نزديك به مذاكرات ايران و 1+5 خبر داد در اين جلسه طرف ايراني غيرقانوني بودن قطعنامه‌ها عليه ايران را به اثبات رساند و به صورت مكتوب نيز آن را به طرف مقابل ارائه كرد.

همچنين دپيلمات‌هاي حاضر در اين مذاكرات اعلام كردند گروه 1+5 پيشنهادهاي خود را در هيچ چارچوب بلند مدتي كه مشخص‌كننده الزامات و تبعات آن و گام‌هاي بعدي باشد، قرار نمي‌دهد و صرفا بر برداشته شدن يك گام تاكيد دارد. از ديد طرف ايراني اين به معناي آن است كه گروه 1+5 در واقع به دنبال پيدا شدن راه حل كلاني براي بن‌بست موجود نيست بلكه فقط بر گرفتن يك امتياز تاكتيكي تمركز كرده و بعد از آن هم احتمالا دوباره حرف‌هاي سابق خود را تكرار خواهد كرد. در چنين وضعيتي است كه طرف ايراني عقيده دارد هرگونه مذاكره درباره يك گام مشخص بستگي به اين دارد كه آن گام در چه چارچوبي مطرح شود. از اين رو، ‌منابع نزديك به تيم ايران مي‌گويند بسته به اين‌كه گام درخواستي در كدام چارچوب مطرح شود و برنامه كاري پس از آن چه باشد، پاسخ به آن متفاوت خواهد بود.

واكنش روسيه و آمريكا

در همين حال روساي جمهور آمريكا و روسيه درست ساعاتي پس از پايان روز اول نشست مسكو با صدور بيانيه مشتركي در نشست «گروه ۲۰» كه در مكزيك برگزار شده است، بر تعامل سازنده با ايران از طريق فرآيند 1+5 ابراز تمايل كردند.در عين حال باراك اوباما و ولاديمير پوتين اعلام كردند كه خواستار كاهش دادن حجم اورانيوم با غناي بالاي ايران براي مصارف صلح‌آميز هستند.در اين بيانيه تاکيد شده است كه تهران بايد به طور کامل به تعهدات خود عمل و براي حل و فصل سريع همه موضوعات باقيمانده با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي همکاري کند.در اين بيانيه تصريح شده است هنوز زمان و فضا براي کارساز بودن ديپلماسي وجود دارد.از سوي ديگر، ليو ويمين، سخنگوي وزارت خارجه چين با اشاره به روز اول مذاکرات مسکو گفت: اگر 1+5 و ايران با اختلافات دو طرف بدرستي برخورد کنند، مذاكرات مسكو موفقيت‌آميز خواهد بود.

ماموريت نماينده روسيه بعد از ديدار با باقري

پيش از آغاز دور سوم مذاکرات، علي باقري، معاون سياست خارجي و امنيت بين‌الملل دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران و سرگئي ريابکوف، معاون وزير خارجه و نماينده روسيه در گروه 1+5 ديداري دوجانبه داشتند.

در اين ديدار بعد از بررسي مجدد پيشنهادهاي ايران تصميم بر اين شد که نماينده روسيه با اعضاي گروه1+5 درباره پيشنهادهاي ايران و موافقت ايران با طرح پوتين صحبت کند.روسيه طي ديدارهاي دوجانبه پيشنهاد بازگشت به طرح پوتين را ارائه کرده و اين طرح مورد موافقت ايران نيز قرار گرفته است.پوتين پيش از انتخابات روسيه طي مقاله‌اي به موضوع برنامه‌هاي هسته‌اي ايران پرداخت و در آنجا پيشنهاد داد براي برون‌رفت از مذاکرات پيچيده و سخت 1+5، حق غني‌سازي براي ايران از سوي کشورهاي عضو پذيرفته شود و در ازاي آن، ايران مکلف به همکاري با آژانس باشد.

مخالفت با ادامه مذاكرات در اروپا

در همين حال يک خبرگزاري روسي به نقل از يکي از اعضاي هيات هسته‌اي ايران در مسکو اعلام کرد که ايران با برگزاري نشست‌هاي بعدي در هيچ‌يک از کشورهاي اتحاديه اروپا موافقت نمي‌کند.در همين حال زمزمه‌هايي از مسکو به گوش مي‌رسد که قرار است چين يا قزاقستان ميزبان دور بعدي گفت‌وگوهاي ايران و 1+5 باشند.

همچنين به گزارش مهر اعضاي گروه 1+5 در پايان نشست ديروز از نمايندگان ايران درخواست كردند تا در آينده گفت‌وگوهاي كارشناسي در سطح معاونان برگزار شود.

با وجود آن‌که جلسات ايران و 1+5 روز گذشته سه بار براي تنفس و گفت‌گوهاي دوجانبه جليلي با اشتون و باقري با اشميت قطع شد، اما مذاکرات تا ساعت22 به وقت تهران ادامه داشت و کنفرانس خبري آنها تا زمان چاپ اين گزارش برگزار نشده بود.

كتايون مافي / گروه سياسي