ايران در دور نخست مذاكرات، بستهاي جامع با 5 محور شامل موضوعات هستهاي و غيرهستهاي به 1+5 ارائه كرد
بسته پيشنهادي ايران به 1+5
گرد و غباري كه هواي عراق را در شرايط اضطرار قرار داده بود ديروز كاهش يافت و شرايط براي حضور نمايندگان 1+5 و ايران در دارالضيافه نخستوزيري عراق كه محل برگزاري كنفرانسها و همايشهاي بينالمللي اين كشور در منطقه خضراء است مهيا شد تا مذاكرات حساسي را رقم زنند.
اگرچه تيم مذاكرهكننده كشورمان از دو روز قبل وارد بغداد شده بود با اين حال برگزاري اين مذاكرات به دليل وضعيت نامناسب هوا و تأخير برخي از طرفين مذاكره از جمله كاترين اشتون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا يك ساعت به تعويق افتاد و از ساعت 30/11 به وقت محلي به 30/12 تغيير يافت. گزارشها حاكي از آن بود كه حدود ۱۵ هزار نيروي پليس براي تأمين امنيت اين مذاكرات در بغداد مستقر شدهاند و بيش از 300 خبرنگار و عكاس رسانه گروهي بينالمللي اين مذاكرات را پوشش ميدهند.
تمامي هياتهاي ديپلماتيك 1+5 ديروز صبح از شيكاگو راهي بغداد شده بودند و اشتون نيز قبل از عزيمت به محل اجلاس، با برخي مقامات عراقي ديدار كرد. هياتهاي نمايندگي دو طرف هنگام ورود به محل برگزاري اجلاس، مورد استقبال هوشيار زيباري، وزيرخارجه عراق قرار گرفتند اما مقامات عراقي تاكيد كردند نقش آنان منحصر به ميزباني مذاكرات است.
رياست هيات نمايندگي ايران را سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي و رياست هيات اعزامي گروه 1+5 را كاترين اشتون، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا به عهده داشتند و قرار است اين مذاكرات دوروز به طول انجامد. لباس بلند و پوشيده كاترين اشتون در اين مذاكرات توجه رسانهها بويژه رسانه هاي غربي را به خود جلب كرده بود. او كه در مذاكرات قبلي به شيوه غربيها لباس ميپوشيد،در ديدار ماه آوريل در استانبول كت مناسبتري پوشيد و حتي هنگام عكس گرفتن با جليلي شال گردن هم داشت. اما در نشست بغداد و هواي گرم آن پوشش او نسبت به ديدار قبل اسلاميتر شده است. بسياري از ناظران،اين اقدام اشتون انگليسي را نشانه حسن نيت و تلاش هر چه بيشتر وي براي توجه به حساسيتهاي مقامات ايراني تلقي ميكنند. با اين لباس، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران و مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در حاشيه اين نشست عكس يادگاري گرفتند.
علي باقري، معاون سياست خارجي و امنيت شوراي عالي امنيت ملي، عباس عراقچي، معاون، و حميدرضا عسگري، مشاور وزير امور خارجه و مصطفي دولتيار، سرپرست سابق دفتر مطالعات سياسي وزارت خارجه از ديگر اعضاي هيات ايراني در بغداد هستند كه در مذاكرات استانبول 2 نيز حضور داشتند.
گروه 1+5 نيز از وندي شرمن، دستيار وزارت خارجه آمريكا، جفري آدامز، سفير سابق انگليس در تهران و ژائو شو، دستيار وزير خارجه چين و سرگئي ريابكوف و هانس ديتر لوكاس، معاونان وزيران خارجه روسيه و آلمان تشكيل يافته است .
ژاك اوديبر مديركل امور سياسي، امنيتي و خلع سلاح وزارت امور خارجه فرانسه همانند دور اول مذاكرات در استانبول به عنوان نماينده فرانسه در مذاكرات حاضر شد و اين امر در حالي صورت گرفت كه چندي پيش خبري مبني بر بركناري وي از سوي فرانسوا اولاند رئيسجمهور جديد فرانسه منتشر شده بود.
دستور كار اين اجلاس اعلام نشده اما برخي خبرگزاريها به نقل از منابع نزديك به گروه 1+5 گفتهاند احتمالا اشتون بسته پيشنهادي جديدي را براي حل اختلافات هستهاي با ايران مطرح خواهد كرد كه شامل اقداماتي براي اعتمادسازي است.
در همين حال آسوشيتدپرس با اشاره به برگزاري مذاكرات بغداد پيش بيني كرد ايران در مذاكرات بغداد از غرب امتياز ميگيرد.اين خبرگزاري گفت: ايران از گروه 1+5 خواسته است برنامه زمانبندي و گامهاي رو به جلوي خود را در مورد پرونده هستهاي ايران ارائه كند.
به نوشته اين خبرگزاريها، فشارها از جانب ايران بازتابدهنده تلاشهاي اين كشور براي گرفتن امتياز از غرب در مورد تحريمها در مقابل كاستن از فعاليتهاي هستهاي خود بويژه در مورد درصد غنيسازي اورانيوم است.
بنابراين گزارش، تهران اميدوار است بغداد را با يك چارچوب مشخص براي توافقسازي در آينده ترك كند.
شايعات و برگزاري مذاكرات
اما در زمان برگزاري نشست بغداد، بازار شايعات هم داغ بود و برخي از خبرگزاريها ديروز در زمان برگزاري دور نخست مذاكرات از ترك نشست توسط هيات آمريكايي خبر دادند و اين در حالي بود كه اين هيات با ساير اعضاي 1+5 مشغول گفت وگو با هيات ايراني بود.
قضيه از اين قرار بود كه سفير آمريكا در بغداد كه جزو هيات شركتكننده در نشست نبود، بعد از آغاز نشست، جلسه را ترك كرد و برخي خبرنگاران به اشتباه اخباري را مبني بر ترك جلسه توسط رئيس هيات آمريكايي مخابره كردند. در اين زمان هوشيار زيباري وزير امور خارجه عراق سرزده در محل استقرار خبرنگاران حضور يافت و اوضاع را بررسي كرد ولي به سوالي جواب نداد.
ارائه طرحي شامل غنيسازي 20 درصدي
پس از برگزاري نخستين دور اجلاس، سخنگوي مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا اعلام كرد: در دور اول مذاكرات ايران و نمايندگان كشورهاي عضو گروه 1+5 طرحي شامل غنيسازي 20 درصدي اورانيوم از سوي طرفهاي مذاكرهكننده به جمهوري اسلامي ايران ارائه شد.مايكل مان كه در حاشيه مذاكرات ايران و 1+5 با خبرنگاران رسانههاي مختلف دنيا مصاحبه ميكرد، افزود: جزئيات بيشتري را نميتوانم در اينباره در اختيار رسانهها قرار دهم.سخنگوي اشتون ابراز اميدواري كرد جمهوري اسلامي ايران اين طرح را بررسي كند و به آن پاسخ مثبت دهد.
اما هيات ايراني تا كنون در اين باره اظهار نظر نكرده است.برخي از رسانههاي غربي گفتند اين گروه از ايران خواسته است كه غنيسازي 20 درصدي اورانيوم را متوقف كند. وي در پاسخ به اين پرسش كه چنانچه ايران اين طرح را بپذيرد، تحريمهاي يكجانبه اتحاديه اروپا و آمريكا عليه تهران لغو خواهد شد، گفت: بايد صبر كنيم تا ببينيم ايران چه تصميمي خواهد گرفت.
وي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه آيا مذاكرات ايران و 1+5 پنجشنبه ادامه خواهد يافت؟ گفت: ما كاملا آماده هستيم و اين مذاكرات ادامه مي يابد.
ايران بستهاي جامع شامل 5 محور به 1+5 ارائه كرد
ايران نيز در دور نخست مذاكرات با 1+5 بستهاي جامع شامل 5 محور از جمله موضوعات هستهاي و غيرهستهاي به 1+5 ارائه كرد.ايران در بسته خود كه به طور گام به گام تدوين شده، گامهاي عملي مشخصي را به طرف غربي پيشنهاد كرده است.
بسته پيشنهادي جمهوري اسلامي ايران بر خلاف بسته پيشنهادي1+5 که جزئي نگر بود کاملا جامع ارائه شد . در عين حال بسته پيشنهادي ايران برمبناي اصول مذاكرات استانبول كه مقرر بوده برمبناي معاهده ان.پي.تي و نيز فرآيندي گامبه گام و متوازن باشدف تدوين شده بود.به گزارش ايرنا، در بسته پيشنهادي جمهوري اسلامي دادهها و ستاندهها متوازن بود.جمهوري اسلامي ايران از گروه 1+5 بسته مكتوبي دريافت نكرده و اين گروه بسته خود را به صورت شفاهي مطرح كرده است.جمهوري اسلامي ايران نيز به طور شفاهي بسته پيشنهادي خود را در دور نخست مذاكرات بغداد مطرح كرده است.
بر اساس اين گزارش مهمترين مشكل بسته پيشنهادي گروه 1+5 به روز نبودن و عدمتناسب بين دادهها و ستاندههاي آن است. در اين بسته كه به صورت نامتوازن ارائه شده است، نگاه جامعي وجود ندارد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان پيش از آغاز دور دوم مذاكرات با گروه 1+5 به طور جداگانه با كاترين اشتون مسوول سياست خارجي و امنيت ملي اتحاديه اروپا و «ما ژائو شو» نماينده چين در مذاكرات، ديدار و گفتوگو كرد.
اين نشست ديروز در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد.
صالحي: 1+5 سياستي را در پيش گيرد كه نشان از حسن نيت باشد
از سوي ديگر علي اكبر صالحي وزير امور خارجه كشورمان در نشست مطبوعاتي مشترك با ريكاردو پاتينيو، وزير خارجه اكوادور در تهران در مورد موضوعات مطرح شده و توافقنامهاي كه قرار است بين ايران و آژانس امضا شود، گفت: بايد كمي صبر كرد تا مسوولان مربوط در مورد نتايج به دست آمده اظهارنظر كنند.
صالحي در مورد گفتوگوهاي ايران و 1+5 در بغداد اظهار كرد: اميدواريم طرف مقابل همچنان كه مايل به موفقيت اين نشستهاست با حسن نيت و اراده جدي و رويكرد جديد شركت كند.وي تصريح كرد: البته ما در مجموع خوشبين هستيم و نظراتي كه ارائه شده گوياي اين است كه طرف مقابل هم علاقهمند است نشست بغداد موفقيتآميز باشد. اميدواريم ظرف دو سه روز آينده اخبار خوبي از نشست بغداد بشنويم.
آمادگي آمريكا براي تامين قطعات يدكي هواپيما
همزمان با برگزاري نشست بغداد برخي مقامات آمريكايي از آمادگي واشنگتن براي ارائه كمك به صنعت انرژي ايران و رفع محدوديت براي صادرات قطعات يدكي هواپيما به ايران خبر دادند.به گزارش فارس، روزنامه نيويورك تايمز در آستانه برگزاري نشست بغداد به نقل از برخي مقامات آمريكايي كه نامي از آنها بيان نشده، نوشت: آمريكا آماده كاهش محدوديتها بر صادرات قطعات يدكي هواپيما به ايران، ارائه كمك به صنعت انرژي ايران و نيز كمك به امنيت برنامه هستهاي ايران است.اين روزنامه آمريكايي در گزارش خود آورده است: در صورت اثبات صلحآميز بودن برنامه هستهاي ايران، برخي تحريمها كاهش مييابد و بعضي ديگر به حالت تعليق در ميآيد، موضوعي كه روزنامه ديلي تلگراف نيز آن را مورد اشاره قرار داد.بر اساس اين گزارش، نمايندگان گروه 1+5 پيش از شروع مذاكرات اعلام كردند اگر ايران غنيسازي اورانيوم 20 درصد را به حالت تعليق در آورد، ميتواند برنامه هستهاي خود را حفظ كند.روزنامه لسآنجلس تايمز و ديلي تلگراف نيز در گزارشي به نقل از برخي ديپلماتها گزارش دادند: اگر ايران با تعليق غنيسازي 20 درصد موافقت كند، 1+5 سوخت رآكتور تحقيقاتي تهران را تامين ميكنند.
كتايون مافي / گروه سياسي