امور معمول و روزمره زندگي، كمتر به انسان فرصت ميدهند كه درباره هدف و غايت زندگي خود، تامل و تفكر كند و خود را در مواجهه با مسائلي قرار دهد كه از جنس مسائل معمول و روزمره نيست، بلكه مسائلي جديتر و خطيرتر است، نظير مسائلي كه حكيمي چون مولانا با اين عبارات بيان كرده است: زكجا آمدهام، آمدنم بهر چه بود، به كجا ميروم آخر...
پرسش درباره مبداء و معاد، اصليترين مسائل زندگي هر انسان است، اما غالب انسانها آگاهانه يا ناآگاهانه سعي در فراموشي اين مسائل دارند و خود را با مسائل و دغدغههاي روزمره؛ مسائلي چون درآمد بيشتر، زندگي مرفهتر، گذراندن واحدهاي درسي دانشگاه، سفرهاي تفريحي، پرداختن به مشغلههاي سياسي، ورزشي و... سرگرم ميكنند، چرا كه پاسخ مسائل بنياديني چون مبداء و معاد، پاسخي سهل و آسان نيست، بلكه اين مسائل قادرند ذهن و روح انسان را براي همه ايام عمر مشغول خود گرداند.
اعمال مستحب و واجب ديني اي چون نماز، روزه، اعتكاف و... اساسا يك فراخوان و دعوت است؛ دعوت انسانها به دقايقي، ساعاتي يا ايامي بيرون آمدن از اين چرخه مسائل روزمره و تامل پيرامون مسائل بنيادين.
البته تامل و تفكر – كه در دين محمد(ص) بالاترين عبادتها دانسته شده- در باب مسائل بنيادين بستر و زمينه مطلوب خود را ميطلبد؛ دمي آسايش و ايامي مفارقت از ازدحام فيزيكي و فكري دنيا و مافيها و حضور در ضيافت الهي. 3 روز اقامت در خانه خدا، در حال روزه، به معناي كامل، تحقق اين ضيافت است.
هرچند عبادات با صرف اعمال جسماني و بدون حضور قلب چندان مطلوب تلقي نميشود، اما نبايد منكر اين شد كه حضور فيزيكي در عبادتگاه، خود مقدمهاي است براي توجه و حضور قلب و وقتي اين حضور جسماني با دل كندن از لذايذ جسماني از جمله خوردن و نوشيدن ـ به واسطه روزه داري ـ همراه شد، قلب هرچه بيشتر آماده دريافت نور معرفت الهي ميگردد.
ايام البيض ماه رجب ديروز به فرجام رسيد. اين ايام به لحاظ تعداد، 3 روز بيشتر نبود، ولي درون آنانكه با فراخوان الهي در اين ضيافت حاضر شدند، تحولي ايجاد شد كه در روند روزمره زندگي، شايد طي يكسال نيز ميسر نبود.
حسين بريد/ جام جم