معاون علوم اسلامی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به ارتباط حکمت اسلامی و هنر متعالی، ارتباط حکمت و فلسفه اسلامی را هنر دانست و به جایگاه زیباییشناسی پرداخت.
حجتالاسلام عبدالحسین خسرو پناه، معاون علوم اسلامی و هنر دانشگاه آزاد اسلامیبه گزارش ایکنا از یزد، حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم اسلامی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، ۲۰ آبانماه در نخستین همایش ملی علوم انسانی و حکمت اسلامی و در بخش پنل کمیسیون تخصصی «حکمت اسلامی و تعالی هنر» به میزبانی دانشکده هنر و معماری واحد یزد، با بیان اینکه عنصر زیبایی با هنر همراه است اظهار کرد: هنر با اثر و ساخت انسانی است که خلق میشود و خلق آثار هنری و زیبایی هنرمندانه زاییده تخیل انسان است.
وی تصریح کرد: فیلسوفان از ایران و یونان با پرسشهای بسیار، به موضوع فلسفه و هنر پرداختند و در این زمینه میتوان به افلاطون اشاره کرد که هیپیاس پرداخته ذهن او بود و هیپیاسی که سقراط در مورد آن میگوید، مدتی است در این شهر لنگر انداخته است.
خسروپناه بااشاره به اینکه سقراط تک تک زیبایی را نقد میکند، اظهار کرد: برای نمونه سودمندی، ایجاد لذت و غیره در مفهوم زیبایی پیچیدگیهای بسیاری داشته و پیوند وسیعی با هستیشناسی دارد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: هستی، مادی و محسوس است، اما عالم مُثُل تخیلی است. هیچ وقت ما از زیبایی ملائکه نباید بگوییم که مشابهت به دختر یا پسر زیبایی دارند، چون زیبایی معقول در اصل زیبایی فلسفی است و منشأ آن انتزاعی بوده و انتزاع خارج عین واقعی با انسان است.
وی با تأکید بر اینکه مراتب نفس، انسان و طریقت انسانی را در بر میگیرد و در درک زیبایی تأثیرگذار است بیان کرد: نفس مطمئنه همان راضیه مرضیه عاقله است که اشاره به آیه «يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً» دارد. زیبایی هم مراتب پیدا میکند که گاهی اخلاقی یا عرفانی است و در این راستا زیبایی عرفانی از سطح بسیار بالایی برخوردار است. معرفت حس و تجربه درکِ عقلی، قلب و معاد است. زیبایی که قلب درک میکند با زیبایی که عقل درک میکند فرق دارد.
خسروپناه افزود: هستی زیبایی همان هستیشناسی، معرفتشناسی، عالمشناسی و انسانشناسی است و در واقع حکمت همان حکمت فلسفه اسلامی، حکمت عرفان اسلامی، حکمت الهیات اسلامی و حکمت معارف اسلامی بوده و ارتباط حکمت و فلسفه اسلامی هنر است.
وی اضافه کرد: البته باید در نظر داشت که بین حکمت عرفانی و هنر اسلامی ارتباط بسیار وسیعتری است و دارای یک توحید وجودی، همان وحدت وجود است. همه کثرتها اوهام بوده که در این بین وهم عرفانی غیر از وهم عامیانه است.
خسروپناه یادآور شد: وحدت پدیدهای مستلزم دل هنرمند است که بهواسطه آن دل مخاطب هم تحقق پیدا میکند. هرچه ناهماهنگی است، به آشفتگی دل مربوط میشود. هنر حکمی با ابتذال جمع نمیشود، اما هنر غربی با شهوت جمع شده است. مردم باید آثار هنری را خریداری و سبک آنها را وارد زندگیشان کنند البته بومیسازی و استفاده از توان دانش و انرژی محلی در خلق علم بسیار مهم است.
وی در پایان گفت: یزد یک نماد است، نمادی برابر با «آب، خاک و حکمت» و مسجد جامع یزد بهعنوان نماد ارزشمند اسلامی است.