در حالی که مسئولان دولتی و بانک مرکزی از ابتدای فعالیت دولت نسبت به تک نرخی شدن ارز تاکید داشتند، اکنون ارز با چهار نرخ در بازار عرضه میشود.
به گزارش جامجم، این روزها افرادی که در صف دلار با نرخ دولتی بمانند، میتوانند با ارائه کارت ملی به میزان 5000 دلار با قیمت پایینتر از بازار آزاد از برخی صرافیهای تحت نظارت بانک مرکزی دلار دریافت کنند. این ارزها یک روز بعد به مشتری تحویل داده میشود و جالب اینجاست که افراد همان زمانی که دلار را دریافت میکنند به صرافیهای دیگر با قیمت بالاتر میفروشند. با توجه به فاصله صد تومانی قیمت دلار نسبت به بازار آزاد، هر فرد با خرید 5000 دلار دولتی، میتواند حدود 500 هزار تومان سود کند.
اکنون بازار شاهد دلاری است که یک نرخش را صرافیهای چهارراه استانبول، یک نرخش را صرافیهای منتخب بانک مرکزی، یک نرخش را بانکها و نرخ دیگرش را ارز مبادلهای تعیین میکند. یک نرخ را که هر روز بانک مرکزی اول صبح روی سایت خود قرار میدهد و آن، نرخ ارز مبادلاتی است. عصرها هم یک نرخ دیگر از سوی بانک مرکزی اعلام میشود که البته، حاصل عملکرد صرافیهای منتخبش است
که متکی بر نرخ خرید و فروش دلار و البته نرخ فروش اسکناس دلار است. در عین حال، صرافیهای چهارراه استانبول هم که هر روز کرکره را بالا میدهند، یک نرخ اعلام میکنند که ممکن است مغازه به مغازه تغییرات جزئی داشته باشد؛ نوع دیگر عرضه دلار در صرافیهای تحت نظارت بانک مرکزی است که چهار نرخ را نشان میدهد.
با توجه به اوضاع فعلی بازار ارز برخی میگویند، وعده دولت برای از بین بردن رانت ارزهای چندنرخی، تا این لحظه محقق نشده و بعید هم به نظر میرسد که در ادامه، بازار برایش مساعد باشد تا ارز را تک نرخی کند. شاید هم باید فعلا پرونده ارز تک نرخی را مختومه اعلام کرد.
صفهای تاریخی
وقتی وارد بازار فردوسی و خیابان منوچهری میشوید، اولین موضوعی که نظر هر کسی را جلب میکند خاموش بودن و قیمت نداشتن دلار در تابلوهای صرافیهاست. این شرایط، اوضاع دهه 70 را تداعی میکند؛ روزهایی در سالهای 73 و اوایل 74 که دولت سازندگی برای کاهش نرخ ارز، دلار خزانه را به حراج گذاشت و در شرایطی که نرخ دلار 250 تومان بود، آن را به قیمت 175 تومان به مردم داد و البته سهم هر مسافر هم 5000 دلار در نظر گرفته شده بود.
گزارش روز گذشته خبرنگار جامجم، حاکی است در مقابل یک صرافی افراد زیادی منتظر بودند. قصد ورود به صرافی را داشتم که در آن بسته بود و فردی روی شانهام زد و گفت برو انتهای صف. ما چند ساعته اینجا ایستادیم حالا شما آمدی میخواهی بروی داخل؟ وقتی از وی پرسیدم برای چه موضوعی اینجا معطل ماندید، پاسخ داد: دلار ارزانتر میدهند. دلار ارزان آن هم فقط در چند صرافی؛ یعنی در عرض چند دقیقه سود. اگر هم نمیدانی من نمیتوانم درس اقتصاد به شما بدهم برو انتهای صف.
داخل صرافی هم اینگونه بود که متصدی آنجا کارت ملی افراد را میگرفت و با توجه به سهمیهای که از بانک مرکزی در اختیار داشت، دلار عرضه میکرد. گویا زمان دریافت کارت ملی، صبح بود و افراد قبل از ساعت کاری تا نزدیک ظهر منتظر میماندند تا کارت ملی را تحویل دهند و دلار ارزانتر دریافت کنند. جالب است که چند مغازه پایینتر هم خریدار دلار بودند، اما آن چیزی که مشخص است، عرضه دلاری است که رانت را در فضای اقتصادی کشور تشدید کرده است. در چنین شرایطی حتما افراد نزدیک به صرافان سفارش شده بیشترین نفع را خواهند برد.
مسئول یکی از صرافیها درباره این اقدام بانک مرکزی به خبرنگار ما گفت: دیگر دلاری برای عرضه در اختیار نداریم و اجرای آن از ابتدا اشتباه بود.
وی افزود: بانک مرکزی با این کار هم مردم را در صف قرار داد و هم صرافیها را گرفتار کرد و نارضایتیهای زیادی در این بخش به وجود آمده است.
صف خرید دلار، یادآور خاطرات تلخ
به گزارش ایرنا، دکتر موسی غنینژاد، اقتصاددان حامی دولت به وضعیت اخیر بازار ارز مبنی بر فروش ارز مداخلهای در برخی صرافیها اشاره کرد و گفت: این اتفاق بدی است که برخی برای دریافت 5000 دلار مقابل صرافیها صف بستهاند؛ میدانم ما به التفاوت قابل ملاحظه نیست، اما یادآور خاطرات تلخ دهه 1370 است.
از سوی دیگر دکتر حیدر مستخدمین حسینی، معاون اسبق بانک مرکزی در خصوص اقدام اخیر بانک مرکزی که به بهانه تنظیم بازار ارز، دلار ارزان در اختیار برخی از صرافیها قرار داده،تصریح کرد: دولتمردان میخواهند در شرایط انتخاباتی، ارز را در همان حدی که گفته بودند، یعنی 3600 یا 3700 تومان نگهداری کنند.
به گزارش نسیم، وی این کار دولت را ایجاد نوعی «ارز مداخلهای» نامید و تاکید کرد: دولتمردان معتقدند اگر افزایش نرخ ارز بر حق هم باشد، نباید در این مقطع صورت بگیرد تا جو برای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده و انتخاب مجدد آقای روحانی آماده باشد.
معاون اسبق بانک مرکزی افزود: آنها میدانند که قیمت ارز خیلی حساس است و تغییرات آن در قیمت خیلی از کالاها خودش را نشان میدهد. فضایی که در موضوع قیمت ارز طی ماه گذشته اتفاق افتاد به دولت نشان داد که این اوضاع میتواند احوال اقتصاد کشور را بههم بزند.
وی خاطرنشان کرد: طی اخباری که به دست ما میرسد وقتی بانک مرکزی، عرضه ارز ارزان را به برخی از صرافیهای خاص واگذار کرده، صفهای طویلی درست شده که یادآور زمان ریاست آقای عادلی بر بانک مرکزی است. اتفاقا آن زمان همین آقای فخریه کاشان که امروز قائم مقام وزیر راه و شهرسازی است، معاون بانک مرکزی بود و این کار طرح ایشان بود.
معاون اسبق بانک مرکزی بیان کرد: آن زمان ارز را به صورت 5000 دلار بین مردم تقسیم میکردند و همین صفها درست شده بود، چون در آن دوران بالاترین نرخ تورم را داشتیم، دولت میخواست با این کار جلوی افزایش قیمتها را بگیرد. دولت آقای روحانی هم تقریبا از همین شیوه تبعیت میکند.