پیامدهای بحران سوریه، روز گذشته به داخل مرزهای ترکیه کشیده شد و با ترور سفیر روسیه در آنکارا، معادلات منطقه وارد فاز جدیدی شد.
شب گذشته و در آستانه برگزاری نشست سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه در مسکو، آندرهکارلوف سفیر روسیه در آنکارا حین بازدید از یک نمایشگاه عکس هدف حمله مسلحانه قرار گرفت و کشته شد.
به گزارش شبکه ان.تیوی، منابع خبری بر این باورند که آزادی حلب و تبلیغات رسانههای ترکیه علیه محور مقاومت از انگیزههای این حمله میتواند باشد. صحت این گمانه وقتی پررنگتر میشود که رسانههای ترکیه اعلام کردهاند ضارب پس از شلیک به سفیر روسیه، شعار میداده که «حلب نباید فراموش شود، سوریه نباید فراموش شود». گفته میشود ضارب که با کارت پلیس ویژه وارد سالن شده بود، ابتدا از پشت سر به سفیر شلیک کرده سپس با تخلیه سالن بار دیگر سفیر را هدف قرار میدهد.
نام ضارب که سابقه عضویت در پلیس آنکارا را داشته، «مرت آلتین تاش» اعلام شده؛ جوانی 22ساله که در درگیری با نیروهای امنیتی ترکیه کشته شده است.
آینده مبهم روابط مسکو-آنکارا
روابط ترکیه و روسیه که بهتازگی و پس از کودتای نافرجام در آنکارا بهبود یافته بود، پس از این ترور وارد فاز جدیدی شده است. کرملین اعلام کرده که موضوع این ترور را در جلسه امروز شورای امنیت سازمان ملل به بحث خواهد گذاشت. سازمان ملل متحد نیز ترور سفیر روسیه در آنکارا را محکوم کرده است. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان هم این اقدام تروریستی را محکوم کرد.
بهنظر میرسدپیامدهای این ترور بر نشست سهجانبه تهران، مسکو و آنکارا که قرار است امروز در روسیه برگزار شود هم سایه بیندازد؛ چراکه روسیه در اولین واکنش به این اتفاق با اعتراض به نحوه مراقبت دولت میزبان از سفیر این کشور در ترکیه و کشته شدن وی به دست یک پلیس جوان، این حادثه را حاصل قصور فاحش مجریان قانون در ترکیه دانست.
البته رئیس کمیته امور بینالمللی دومای روسیه اعلام کرد که با وجود ترور سفیر این کشور در آنکارا، نشست سهجانبه وزیران خارجه ، امروز طبق برنامه قبلی برگزار میشود.
پیش از این اعلام شده بود که با سرعت گرفتن تحولات در سوریه و پیروزیهای چشمگیر جبهه مقاومت که به آزادسازی حلب منجر شد، امروز وزیران امور خارجه و دفاع کشورمان در سفر به مسکو در نشستهای سهجانبه جداگانهای با همتایان ترکیهای و روسی خود رایزنی میکنند.
این برنامه ریزیها پس از مذاکرات گستردهای صورت گرفت که مسئولان دستگاه دیپلماسی کشورمان پس از آزادی حلب با مقامات دیگر کشورها داشتند. مقامات ایران و روسیه، پیش از این نیز اجلاسهایی درباره سوریه برگزار کردهاند، اما آزادسازی حلب و همچنین حضور ترکیه که در سالهای اخیر نقش مخربی در سوریه داشته است در اجلاس امروز، بر اهمیت نشست سهجانبه مسکو افزوده است، چراکه به نظر میرسد آنکارا پس از شکست سیاستهایش در ساقط کردن دولت قانونی سوریه در مسیر ایجاد تغییر در سیاستهای منطقهای خود در حرکت است.
بر اساس گزارشها در نشست وزیران خارجه در مسکو، محمدجواد ظریف با سرگئی لاوروف و مولود چاووش اوغلو مذاکره میکند و سردار حسین دهقان، وزیر دفاع کشورمان هم با سرگئی شایگو و فکری ایشیک، همتایان روس و ترکیهای خود مذاکره میکند. وزارت دفاع درباره نشست سهجانبه وزرای دفاع در مسکو گفته است که آخرین تحولات منطقه و اوضاع سوریه بویژه شرایط میدانی حلب در این نشست بررسی میشود.
راه حل بحران نفسگیر سوریه
حسن هانیزاده، کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با جامجم با اشاره به آزادسازی شهر استراتژیک حلب،گفت: اکنون بازیگران بحران سوریه درصدد پیدا کردن راهحل سیاسی برای پایان دادن به بحران شش ساله در این کشورند و از آنجا که جمهوری اسلامی ایران، روسیه و حزبالله در آزادسازی این شهر و نجات ساکنان دو شهرک کفریا و فوعه در اطراف ادلب نقش داشتند،سریعتر میتوانند از طریق گفتوگوی سیاسی میان مخالفان دولت سوریه و دولت بشار اسد، بحران را به پایان برسانند.
وی با بیان اینکه نشست وزرای خارجه و دفاع کشورهای ایران، روسیه و ترکیه در مسکو میتواند راهگشای بحران نفسگیر سوریه باشد، افزود: با توجه به اینکه ترکیه درگیر مشکلات امنیتی داخلی است و نگرانیهایی درباره تشدید ناامنیها در این کشور وجود دارد، لذا در تلاش است که از طریق دروازههای تهران، خود را به دمشق نزدیک کند و به نوعی سیاستهای گذشته خود را جبران کند تا سیاست جدیدی متناسب با الگوهای ایران، محور مقاومت و روسیه اتخاذ کند. هانیزاده گفت: نشست مشترک سه کشور همچنین میتواند به دلیل سرنوشتساز بودن، بازیگران پر قدرت تخریبی سوریه مثل آمریکا، فرانسه، انگلیس و قطر را در سوریه مات کند.
وی درباره دلیل دعوت از ترکیه برای حضور در این نشست ادامه داد: ترکیه درگذشته نقش تقویتکنندهای برای گروهکهای تروریستی داشته، اما روسیه و ایران قصد دارند ترکیه را وارد جبهه محور مقاومت کنند تا بتوانند گروهکهای تروریستی را از خاک سوریه بیرون برانند.
همه باید کمک کنند تا سوریه سرپا شود
منصور حقیقتپور، مشاور رئیس مجلس و کارشناس مسائل منطقه نیز در مورد نشست مشترک سه کشور ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه گفت: ایران و روسیه به عنوان مولفههای قدرت در سوریه مطرح هستند و ترکیه نیز ظرفیتهای خوبی در مجاورت سوریه دارد و میتواند بسترساز مناسبی برای خروج تروریسم از منطقه باشد. وی با اشاره به امکان تردد تروریستها از طریق ترکیه به سایر مناطق تصریح کرد: اگر در این اجلاس، ترکیه قول دهد که از تلاش برای براندازی دولت اسد دست بردارد، میتواند تفاهم خوبی با دیگر کشورها داشته و در تعیین سرنوشت سیاسی سوریه به دست مردم این کشور نقش داشته باشد.
حقیقتپور، حل بحران سوریه را با نشست امروز سه کشور میسر دانست و گفت: سوریه طی چند سال مقاومت کرده و همه باید کمک کنند تا این کشور روی پای خود بایستد. با اینحال حسین کنعانیمقدم، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با جامجمآنلاین اظهار کرد: متأسفانه بعد از آزادسازی حلب و برهم خوردن توازن قوا به ضرر آنکارا، این دولت با لشکرکشی در فکر ورود به حلب و اشغال آن است.
رایزنی تلفنی روسایجمهور ایران و روسیه
روسایجمهوری اسلامی ایران و روسیه در تماسی تلفنی درباره مهمترین موضوعات دوجانبه، منطقهای و بینالمللی گفتوگو کردند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، حسن روحانی در این تماس تلفنی، با انتقاد از بیتوجهی غربیها نسبت به مردم بیگناهی که در شرایط بسیار دشوار و تحت ستم تروریستها در شهرهای مختلف سوریه گرفتار آمدهاند، تقویت همفکری و همکاری تهران – مسکو و تداوم کمکهای دارویی و غذایی برای مردم سوریه و ترغیب دیگر کشورها به ارسال این کمکها را ضروری برشمرد. رئیسجمهور همچنین از نشست وزیران خارجه ایران، ترکیه و روسیه در مسکو استقبال کرد و گفت که این نشست میتواند به هماهنگی بیشتر سه کشور در کمک به مردم سوریه یاری برساند. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز بر ضرورت تداوم همفکری و همکاری تهران –مسکو دراین عرصه تاکید کرد.