ایران و 16 بازیگر بین‌المللی و منطقه‌ای، برای حل بحران سوریه در وین گفت‌وگو کردند
مذاکره از نقطه صفر
 
پس از چند سال برگزاری نشست‌های بی‌ثمر، بالاخره برخی کشورها از جمله آمریکا به این نتیجه رسیدند که دستیابی به راه‌حل درباره بحران سوریه، بدون ایران امکان‌پذیر نیست و در همین راستا وین دیروز شاهد نشستی بود که گرچه با توجه به پیچیدگی‌های بحران سوریه، نباید از آن انتظار معجزه داشت، اما در صورت انعطاف شرکت‌کنندگان، می‌توان پس از گذشت بیش از چهار سال از تحولات سوریه، به گشایش‌هایی امیدوار بود.

در نشست یکروزه وین که در هتل امپریال برگزار شد، 15 کشور شامل ایران، روسیه، آمریکا، مصر، فرانسه، اردن، عربستان، انگلیس، قطر، ترکیه، امارات عربی متحده، آلمان، عراق، عمان و لبنان در سطح وزیر خارجه شرکت کردند و چینی‌ها نیز که معمولا در این‌گونه نشست‌ها کم‌انگیزه ظاهر می‌شوند، در سطح معاون وزیر خارجه حضور یافتند.

علاوه بر مسئولان این کشورها، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و استفان دمیستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه نیز حضور داشتند.

حضور ایران برای اولین‌بار

گردهمایی دیروز در حالی برگزار شد که نشست‌های پیشین بدون حضور ایران برگزار می‌شد و همین مساله بر اهمیت این دور از گفت‌وگوها افزوده است. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه در همین زمینه گفت: از نخستین روز مناقشات سوریه این اولین بار است که همه بازیگران اصلی دور یک میز جمع شده‌اند و به همین دلیل، مذاکرات وین بسیار مهم است.جان کری، وزیر خارجه آمریکا هم به قبول دعوت ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه اشاره و خاطرنشان کرد: فرصت امیدوارکننده‌ای برای حل بحران سوریه از طریق گفت‌وگو به وجود آمده است.استفان، دمیستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه هم مهم‌ترین ویژگی این دور گفت‌وگوها درباره سوریه را حضور کشورهای مهمی از جمله ایران دانست.

تغییر نکردن سیاست تهران

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز هنگام ورود به وین گفت: کسانی که در تلاش‌ها برای حل بحران سوریه شرکت داشتند، به این نتیجه رسیدند که بدون حضور ایران راه‌حل معقول و منطقی برای سوریه وجود ندارد. وی عنوان کرد:‌ ما همواره تاکید کرده‌ایم که راه‌حل سوریه باید بر طبق اصولی باشد که مورد پذیرش همه است. حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی آفریقای وزیر امور خارجه هم درباره موضع کشورمان در اجلاس وین تاکید کرد: هیچ تغییری در سیاست حمایتی جمهوری اسلامی ایران از سوریه ایجاد نشده است. وی که پیش از برگزاری اجلاس با خبرگزاری صداوسیما گفت‌وگو می‌کرد، اخبار منتشره مبنی بر موافقت ایران با رفتن اسد ظرف مدت شش ماه را به شدت تکذیب کرد.

نشست دیروز در حالی پایان یافت که طرفین توافق کردند نشست دیگری در هفته جاری در وین داشته باشند، اما این بار با حضور هیات‌هایی از سوی دولت و مخالفان سوری.

این در حالی است که یک منبع غربی گفته بود مذاکرات وین همچنان در نقطه صفر است و تنها چیزی که می‌توان پیش‌بینی کرد، دستیابی به یک «تصور مشترک» است. این تصور مشترک، احتمالا همان چیزی است که وزیر خارجه انگلیس به آن اشاره کرد. فیلیپ هاموند در این‌باره گفت: هدف از نشست وین، بررسی امکان رفع شکاف میان دیدگاه روسیه و ایران درباره سوریه از یک‌سو و مواضع و دیدگاه کشورهای غربی در سوی دیگر درباره راه‌حل بحران سوریه است و ما می‌خواهیم بدانیم آیا امکان ایجاد روندی برای پایان دادن به بحران سوریه وجود دارد یا خیر.

طرح 3 مرحله‌ای ایران

گرچه اخبار رسمی که از نشست دیروز منتشر شد، محدود به خبر توافق برای برگزاری نشستی در هفته جاری بود، اما در خبری غیررسمی، روزنامه الحیات به ‌نقل از منابعی در وزارت امور خارجه ایران از ارائه طرحی سه‌مرحله‌ای از سوی کشورمان در مذاکرات وین خبر داد. به گزارش تسنیم، اولین مرحله از این طرح، بر مبارزه با تروریسم و گروه‌های تکفیری و پایان دادن به حضور این گروه‌ها در اراضی سوریه مبتنی است و اجرای اصلاحات سیاسی در سوریه و حمایت از گفت‌وگوهای سوری - سوری برای تقویت وحدت ملی و اجرای طرح بازسازی سوریه با مشارکت همه طرف‌های ذی‌ربط در بحران سوریه، مراحل دوم و سوم این طرح را تشکیل می‌دهد.

دیدار هسته‌ای در حاشیه مذاکرات سوریه

حضور وزیران خارجه ایران و آمریکا در وین فرصتی بود تا دو کشور در حاشیه اجلاسی که به بحران سوریه اختصاص داشت، گفت‌وگوهای دوجانبه‌ای درباره موضوع هسته‌ای و برجام داشته باشند. برای همین بود که جان کری، وزیر خارجه آمریکا عصر پنجشنبه به محل اقامت وزیر خارجه کشورمان رفت و با وی گفت‌وگو کرد. به‌گزارش ایرنا، تعیین محورهای قطعنامه‌ای که کشورهای ١+٥ باید به شورای حکام ارائه دهند و دیدگاه‌های ایران در این زمینه، بازطراحی رآکتور اراک، همزمانی اقدامات و تنظیم سندی مکمل برای حل دو مورد فنی استاندارد واحد سو و کیفیت سانتریفیوژهای آی.آر.1 از محورهای مذاکره ایران و آمریکا و اروپا در وین بوده است. در همین حال، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگو با روزنامه «ال‌پاییس» اسپانیا گفت: ایران به تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل کرده است.

دیروز همچنین نشست کارشناسی ایران و 1+5 در وین تشکیل شد.