انسداد تنفسي به هنگام خواب، در بزرگسالان شايع است و ممكن است منجر به افزايش فشار خون، حملات قلبي، سكته و حتي مرگ زودهنگام شود.
اين اختلال ممكن است عوارض ديگري نيز داشته باشد از جمله خواب آلودگي روزانه، عدم‌كارايي لازم در انجام وظايف روزانه و افزايش احتمال تصادفات رانندگي.اختلالات تنفسي خواب در كودكان (از نوزادي تا بلوغ) نيز ممكن است ديده شود اما علل، پيامدها و درمان آن با انسداد تنفسي بزرگسالان ممكن است متفاوت باشد.دكتر محمدحسن عامري، متخصص گوش ،حلق و بيني و جراحي سروگردن و جراحي پلاستيك بيني و زيبايي صورت در مورد بروز اين اختلال در كودكان در اين گفت‌وگو بيشتر توضيح مي‌دهد. او معتقد است 10درصد كودكان مبتلا به عارضه وقفه خواب تنفسي هستند.
آقاي دكتر اصلا علامت اصلي آپنه خواب انسدادي در اطفال چيست؟
خرخر شبانه، علامت اصلي انسداد تنفسي در كودكان است.
اين خرخر هر شب و صرف‌نظر از اينكه سر كودك چگونه باشد، وجود دارد؟
بله، البته هر چند وقت يك‌بار كودك براي لحظاتي نفس نمي‌كشد و خرخر او قطع مي‌شود اما بعد از چند لحظه با يك دم عميقِ صدادار مجدا تنفس و خرخر او از سر گرفته مي‌شود.
خود كودك در اين هنگام چه احساسي دارد؟
ببينيد، وقتي كه يك فرد، جوان، پير يا كودك، به هنگام خواب دچار وقفه تنفسي مي‌شود، بدن وي حالت «خفگي» را تجربه مي‌كند. ضربان قلب كم مي‌شود، سيستم خودكار عصبي تحريك مي‌شود، فشار خون بالا مي‌رود، مغز هوشيار مي‌شود و نهايتا فرد از خواب بيدار مي‌شود. در بعضي موارد سيستم عروقي كودك مي‌تواند تغييرات فشار خون و ضربان قلب را تحمل كند اما مغز كودك نمي‌تواند قطع مكرر خواب را تحمل كند و در نتيجه كودك خوب وزن نمي‌گيرد و خوب رشد نمي‌كند.
و اگر اين اختلال درمان نشود؟
خب اگر كودك اتاق مستقلي نداشته باشد طبيعي است كه خرخر وي مانع خوابيدن بقيه افراد خانواده هم خواهد بود.
همچنين وقتي خواب شبانه كودك، خوب و كافي نباشد باعث خواب آلودگي روزانه مي‌شود. اين كودك انرژي لازم براي فعاليت‌هاي فيزيكي دوران كودكي را ندارد. براي همين افت تحصيلي و نجوشيدن با ساير هم‌كلاسي‌ها مي‌تواند از علائم آن باشد. چنين كودكاني به جاي بازي و تفريح معمولاً ترجيح مي‌دهند كه در جلوي تلويزيون دراز كشيده و استراحت كنند. در نتيجه اين كودكان در آموختن ارتباطات اجتماعي با مشكل مواجه مي‌شوند.
وقفه تنفسي به هنگام خواب باعث افزايش ادرار شبانه مي‌شود. اينطور نيست؟
بله، علاوه بر اين به‌طور نرمال هورمون رشد در شب ترشح مي‌شود. در مبتلايان به وقفه تنفسي، ممكن است ترشح هورمون به دفعات قطع شود و منجر به رشد و تكامل آهسته‌تري شود.
اختلال عدم‌تمركز يا بيش‌فعالي نيز در اين كودكان ديده مي‌شود؟
دقيقا، تحقيقات نشان مي‌دهد كه وقفه تنفسي به هنگام خواب يك فاكتور دخيل در اختلال عدم‌تمركز بيش فعالي است.
آقاي دكتر به نحوه تشخيص اين اختلال هم اشاره مي‌كنيد؟
تشخيص اين اختلال اول از همه توسط والدين و با مشاهده خرخر كودك صورت مي‌گيرد. امـا وقتي بيمار نزد پزشك برده مي‌شود، پزشك با واكاوي خود مي‌تواند بعضي از عوارض اجتماعي مثل علائم محروميت از خواب، افت تحصيلي و شب‌ادراري را در كودك بيابد.
اما اين را هم بگويم كودكي كه خرخر مي‌كند بايد توسط متخصص گوش و حلق و بيني ويزيت شود. اگر علائم زياد باشد و لوزه‌ها بزرگ باشند، متخصص توصيه خواهد كرد كه لوزه‌هاي كامي و لوزه سوم برداشته شوند. برعكس، اگر علائم خفيف است و وضعيت تحصيلي كودك خوب است و لوزه‌ها كوچك هستند، نيازي به جراحي نخواهد بود و بيمار تحت درمان دارويي قرار خواهد گرفت.
همشهري آنلاين- سميه شرافتي