یکی از سنگین ترین گناهان از دید اسلام اشاعه گناه و فحشاء در جامعه است که بیشتر از طریق شایعه پردازی و عیب جویی از دیگران رخ می دهد و عواقب ناگواری مانند از بین رفتن قبح گناهان و جری شدن افراد نسبت به منکر را درپی دارد. به گزارش خبرگزاری مهر، بر اساس اصول دینی ارتكاب گناه عقوبت دارد، اما باید بدانیم شایع کردن گناه بین مردم عقوبتش سنگین تر است. اگر کسی عمل خلافی را انجام دهد و دیگری این عمل او را افشا کند او هم در گناه آن فرد شریك خواهد بود. قرآن در آیه 19 سوره نور می فرماید: آنان كه دوست دارند در میان اهل ایمان كار منكری را اشاعه و شهرت دهند، برای آنها در دنیا و آخرت عذاب دردناكی خواهد بود.

یکی از راههای گسترش گناه عیب جویی و شایعه پردازی است. عیب جویان مانند مگسی هستند كه روی آلودگی می نشینند و تنها روی جنبه های منفی انگشت می گذارند و جنبه های مثبت اشخاص را نادیده می گیرند. بنابراین باید از معاشرت و مجالست با آنها خودداری كرد و گذشته از این كه نباید آنان را به عنوان دوست برگزید بلكه باید این گونه افراد را در ردیف دشمن ترین مردم نسبت به خود به حساب آورد زیرا ممكن است در اثر رفت و آمد نقطه ضعفی را مشاهده كنند و یك روز آبروی انسان را ببرند. حضرت علی(ع) می فرمایند: باید دشمن ترین مردم نزد تو دورترین آن ها از تو كسانی باشند كه بیشتر درصدد یافتن خطاهای مردم هستند.(1)

از راههای جلوگیری از اشاعه گناه بی اعتنایی به كسانی است كه با شایعه پراكنی و عیب جویی از دیگران از قبح و زشتی گناهان می كاهند و آن را در نظر مردم بی اهمیت جلوه می دهند. این قبیل افراد با ذكر عیوب دیگران جو جامعه را آلوده كرده و بدین وسیله برای تعمیم فساد و گسترش گناه زمینه سازی می كنند و اگر در همه جا با بی اعتنایی مردم روبرو شوند و به سخن آنها ترتیب اثر داده نشود ناگزیر دست از این كار زشت برداشته و پی كار خود می روند. امام باقر (ع) می فرمایند: هر مومنی وظیفه دارد 70گناه كبیره را در بر برادر مومن خود بپوشاند.(2)

یکی دیگر از راههای جلوگیری از شیوع گناه این است که كسانی كه می دانند مردم از آنها در كارهایشان تقلید می كنند باید مواظب اعمال و رفتار خود باشند تا گناه دیگران نیز بر گردن آنها سنگینی نكند. در این مورد كسانی كه به عنوان الگو، رئیس، معلم، اولیا و دوست و مربی برای دیگران مطرح هستند باید از هر جهت نمونه باشند.

بدون شك انسان نیاز دارد كه عیب های خویش را ابتدا بازنشناسد و در این راه می تواند از نظریات و انتقادات دیگران نیز بهره بگیرد و به كسانی كه به خلوص و صفای باطن آنها اطمینان دارد مراجعه كند. از سوی دیگر دوستانی كه به قصد خیرخواهی لغزش ها و خطاهای دوست خود را یادآوری می كنند باید خیلی سری و خصوصی مراتب را به او تذكر دهند نه در انظار مردم.

اشاعه گناه زمینه هدایت و سازندگی را افراد جامعه می گیرد و بیماری های روحی جدید در جامعه به وجود می آید. پس لازم است كه انسان ابتدا گناهان و اشتباهات خود را بشناسد و از آنها دوری كنند تا خداوند جامعه و افراد آن جامعه را به بلا مبتلا نسازد. اشاعه فحشاء سبب خواری و افت شخصیت مردم می شود.

پس اگر كسی به نام عیب زدایی و نصیحت گناهان و عیوب مومنان را در میان مردم افشا كند به مصداق آیه شریفه "ان الذین تحبون ان تشیع الفاحشه" جز كسانی خواهد بود كه اشاعه فحشا را دوست می دارند و چنین كسانی در دنیا و آخرت به عذاب دردناك الهی دچار خواهند شد و در عظمت این گناه همین بس كه خدای متعال در آخر آیه هشدار می دهد و می فرماید: "والله یعلم و انتم لا تعلمون"؛ خدا می داند كه آثار و عواقب ناگوار این گناه چیست و شما نمی دانید.

بنابراین بر هر مسلمان به حكم وظیفه اسلامی و اخلاقی واجب است گناه و اشتباهی را اگر در جامعه مشاهده كرد مخفی کند و در پنهان و خفا به آن فرد یا گروه تذكر دهد تا افراد به اشتباه خود پی ببرند و كسانی كه فحشاء را در میان مومنان شایع می كنند اهل عذابند زیرا ا گر انسان با چشم خود ببیند كسی گناهی را انجام داده حق ندارد سر او را فاش كند چه رسد به این كه از دیگران شنیده و خود ندیده باشد.

------------------
1- غرر الحكم ص 288، شماره 7378

2- تفسیر برهان، ج 3، ص 128