حقوق نگاهداري و تربيت اطفال
ماده ۱۱۶۸ ـ نگاهداري اطفال هم حق و هم‌تكليف ابوين است.
ماده ۱۱۶۹ ـ براي حضانت و نگهداري طفلي كه ابوين او جدا از يكديگر زندگي مي كنند، مادر تا سن هفت سالگي اولويت دارد و پس از آن با پدر است.
تبصره - بعد از هفت سالگي در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعايت مصلحت كودك به تشخيص دادگاه مي باشد.(اصلاحي ۸/۹/۱۳۸۲ مجمع تشخيص نظام)
ماده ۱۱۷۰ ـ اگر مادر در مدتي كه حضانت طفل با او است مبتلابه‌جنون شود يا به ديگري شوهر كند حق حضانت با پدر خواهد بود.
ماده ۱۱۷۱ ـ در صورت فوت يكي از ابوين حضانت طفل با آنكه زنده‌است خواهد بود هر چند متوفي پدر طفل بوده و براي او قيّم معيّن‌كرده باشد.
ماده ۱۱۷۲ ـ هيچيك از ابوين حق ندارند در مدتي كه حضانت طفل به‌عهدة آنهاست از نگاهداري او امتناع كنند، در صورت امتناع يكي ازابوين، حاكم بايد به تقاضاي ديگري يا تقاضاي قيم يا يكي از اقربا ويا به تقاضاي مدعي‌العموم، نگاهداري طفل را به هر يك از ابوين كه‌حضانت به عهدة اوست الزام كند و در صورتي كه الزام ممكن يامؤثر نباشد حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد به‌خرج مادر تأمين كند.
ماده ۱۱۷۳ ـ هرگاه در اثر عدم مواظبت يا انحطاط اخلاقي پدر يا مادري‌كه طفل تحت حضانت اوست، صحت جسماني و يا تربيت اخلاقي‌طفل در معرض خطر باشد، محكمه مي‌تواند به تقاضاي اقرباي‌طفل يا به تقاضاي قيّم او يا به تقاضاي رئيس حوزة قضائي‌هرتصميمي راكه براي‌حضانت طفل‌مقتضي‌بداند، اتخاذ كند.
موارد ذيل از مصاديق عدم مواظبت و يا انحطاط اخلاقي هريك‌از والدين است:
۱ ـ اعتياد زيان‌آور به الكل، مواد مخدر و قمار.
۲ ـ اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء.
۳ ـ ابتلا به بيماري‌هاي رواني با تشخيص پزشكي قانوني.
۴ ـ سوءاستفاده از طفل يا اجبار او به ورود در مشاغل‌ضداخلاقي مانند فساد و فحشاء، تكدي‌گري و قاچاق .
۵ ـ تكرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
ماده ۱۱۷۴ ـ در صورتي كه بعلت طلاق يا به هر جهت ديگر ابوين طفل‌در يك منزل سكونت نداشته باشند هر يك از ابوين كه طفل تحت‌حضانت او نمي‌باشد حق ملاقات طفل خود را دارد تعيين زمان ومكان ملاقات و ساير جزئيات مربوطة به آنها در صورت اختلاف‌بين ابوين با محكمه است.
ماده ۱۱۷۵ ـ طفل را نمي‌توان از ابوين و يا از پدر و يا از مادري كه‌حضانت با اوست گرفت مگر در صورت وجود علت قانوني.
ماده ۱۱۷۶ ـ مادر مجبور نيست كه به طفل خود شير بدهد مگر درصورتي كه تغذية طفل به غير شير مادر ممكن نباشد.
ماده ۱۱۷۷ ـ طفل بايد مطيع ابوين خود بوده و در هر سني كه باشد بايدبه آنها احترام كند.
ماده ۱۱۷۸ ـ ابوين مكلف هستند كه در حدود توانايي خود به تربيت‌اطفال خويش برحسب مقتضي اقدام كنند و نبايد آنها را مهمل‌بگذارند.
ماده ۱۱۷۹ ـ ابوين حق تنبيه طفل خود را دارند ولي به استناد اين حق‌نمي‌توانند طفل خود را خارج از حدود تأديب، تنبيه نمايند.