خبرگزاری مهر ـ  تقویت و اشاعه اخلاق و فرهنگ اسلامی در جامعه یکی از راهکارهای پیشگیرانه دولت در مورد احتکار است. اخلاق و فرهنگ هر جامعه نمود هویت واقعی آن جامعه است.
موضوع اقدامات پیشگیرانه در مقابله با احتکار را می توان در دو بخش اقدامات پیشگیرانه مردم و اقدامات پیشگیرانه دولت بحث کرد. در بحث قبلی به موضوع اقدامات پیشگیرانه مردم پرداخته شد و در ادامه مباحث به اقدامات پیشگیرانه دولت می پردازیم.

تقویت و اشاعه اخلاق و فرهنگ اسلامی در جامعه یکی از راهکارهای پیشگیرانه دولت در مورد احتکار است. اخلاق و فرهنگ هر جامعه نمود هویت واقعی آن جامعه است. فصل اول قانون اساسی که به بیان اصول کلی نظام پرداخته، دولت اسلامی را موظف نموده که همه امکانات خود را در جهت نیل به اهداف والای نظام و ارتقای اخلاق و فرهنگ اسلامی در همه امور به کار گیرد.

در اصل دوم و سوم قانون اساسی می خوانیم:

اصول دوم: جمهوری اسلامی، نظامی است بر پایه ایمان به ... 6- کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توأم با مسئولیت او در برابر خدا، که از راه: ... ج ـ نفی هر گونه ستمگری و ستم کشی و سلطه گری و سلطه پذیری ... قسط و عدل و استقلال سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و همبستگی ملی را تأمین می کند.

اصل سوم: دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم، همه امکانات خود را برای امور زیر به کار برد: 1- ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی براساس ایمان و تقوی و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی. 2- بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر ...9- رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی ... 12- پی ریزی اقتصادی صحیح و عادلانه طبق ضوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه های تغذیه و مسکن و کار و بهداشت و تعمیم بیمه ... .

بنابراین دولت اسلامی موظف است از تمام امکانات مانند برنامه های فرهنگی، سخنرانی و سمینارها، کتاب و مجلات، مطبوعات و شبکه های ارتباطی و رایانه ای، سینما، رادیو و تلویزیون، ساخت فیلم ها و سریال ها و برنامه های آموزشی و به طور کلی رسانه های جمعی در جهت ارتقای اخلاق و فرهنگ اسلامی تلاش نمایند. همچنان که پیشوایان اسلام برای آموزش دیگران فقط به گفتار اکتفا نمی کردند و مسلمانان را به رفتار و کردار خویش توجه می دادند، و گاه آنان را آموزش سمعی و بصری نیز می دادند.



رسانه های گروهی در شکل دهی به گرایشهای متداول در یک جامعه و تعلیم رفتارهای اجتماعی مطلوب و نامطلوب نقش مهمی را ایفا می نمایند. با افزایش نقش رسانه های ارتباط جمعی در چند دهه اخیر از نقش پرورشی خانواده و مدرسه کاسته شده و این نهادها بخشی از کارکرد و نقشهای خود را به رسانه ها واگذار نموده اند.

این پدیده از چنان قابلیتی برخوردار است که می تواند حادثه ای را که در حقیقت در سرنوشت افراد جامعه تأثیرات جدی ندارد، چنان جلوه گر نماید که افکار عمومی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و آن حادثه را به عنوان یک رویداد مهم، مدتها در ذهن و دل مردم جای دهد و یا واقعه ای بس مهم را چنان خوار و زشت سازد که کسی متوجه ارزش و اهمیت آن نشود.

بی شک در میان وسایل ارتباط جمعی، تلویزیون به خاطر سمعی و بصری بودن و داشتن بیشترین مخاطبان که اکثر آنان از اقشار تأثیرناپذیر جامعه یعنی کودکان، نوجوانان و جوانان می باشند از اهمیت و نقش بیشتری برخوردار است و می تواند با آموزش روشهای مقابله با جرایم و تنویر افکار عمومی و با شانتا‍ژهای تبلیغاتی و زیر سؤال بردن جرم، علاوه بر نقش پیشگیرانه، مانع اشاعه جرم و فساد شده و با تقویت فضای عقلانیت، آرامش و توان عاطفی، مانع بروز انگیزه های جنایی گردد.

مقام معظم رهبری در سخنرانی که در دیدار رئیس و مدیران سازمان صدا و سیما داشتند، یکی از محورهای اصلی رسانه ملی را مأمویت محوری آن دانسته و فرمودند: "مأموریت محوری رسانه ملی، یعنی مدیریت و هدایت فکر، فرهنگ، روحیه، اخلاق رفتاری جامعه، جهت دهی به فکر عمومی و فرهنگ عمومی، آسیب زدایی از فکر و فرهنگ و اخلاق جامعه تشویق در پیشرفت و زدودن احساس عقب ماندگی."(صدا و سیمای مطلوب از نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، مجله ورای رویداد، ش 9، اسفند 84، ص 57)

همچنین ایشان در اهمیت اخلاق و وظیفه صدا و سیما در قبال آن فرمودند: "هویت حقیقی جامعه، هویت اخلاقی آنهاست؛ یعنی در واقع سازمان اصلی برای یک اجتماع، شاکله اخلاقی آن جامعه است که همه چیز بر محور آن زمینه پرورش و گسترش و تفهیم و تبیین فضیلتهای اخلاقی باید برنامه ریزی کند، یکی از اهداف صدا و سیما در همه برنامه ها بایستی این باشد. انظباط اجتماعی، وجدان کاری، نظم و برنامه ریزی، اخلاق های رفتاری افراد جامعه است. ادب اجتماعی، خانواده، حق دیگران ...، کرامت انسان، احساس مسئولیت، اعتماد به نفس ملی، شجاعت شخصی و ملی، قناعت، ...، امانت، درستکاری، حق طلبی، زیباطلبی، ... نفی مصرف زدگی، عفت، احترام نسبت به والدین و نسبت به معلم، اینها خلقیات و فضائل اخلاقی است. صدا و سیما خودش را متکفل گسترش این خلقیات بداند."(همان، ص 26)