نابودي دايناسورها
شكوفايي حشرات
جام جم آنلاين: حشرات از حدود 400 ميليون سال پيش در روي كره زمين به وجود آمدند. جثه حشرات آن دوره بسيار بزرگ‌تر از زمان حال بود، چون علاوه بر بيشتر بودن ميزان غلظت اكسيژن در آن دوره زمين‌شناسي، سيستم تنفسي اين جانداران نيز نسبت به پستانداران و مهره‌داران متفاوت‌تر بود.
سيستم تنفسي حشرات بر اساس انتشار گاز اكسيژن به داخل مجراي تنفسي است. هنگامي كه اكسيژن به داخل بدن انتشار مي‌يابد از طريق مجراي تنفسي به ديگر اندام‌ها و ماهيچه انتقال مي‌يابد بنابراين هرچه غلظت اكسيژن زياد باشد، سيستم تنفسي آنان نيز كاراتر خواهد بود.
به عنوان مثال طول بدن سنجاقك‌هاي دوران باستان (بين دو بال) حدود 70 سانتي‌متر و داراي آرواره‌هاي فوق العاده قوي بودند كه مي‌توانستند پرندگان را شكار كنند و حتي براي پستانداران كوچك نيز دردسرساز باشند، پس اگر زماني در آينده را تصور كنيم كه غلظت اكسيژن بيشتر شود بايد منتظر پديدآمدن حشرات غول پيكرتري باشيم.
امروزه بزرگي حشرات ركورد محسوب مي‌شود، در صورتي كه در گذشته كوچكي حشرات ركورد محسوب مي‌شد و حشرات كوچك بودند كه شانس بقا داشتند.
مثلا 60 ميليون سال پيش زماني كه كره زمين را سرما و تاريكي فرا گرفته بود و گياهان ازبين رفتند و خيلي از دايناسورها نابود شدند، حشرات اجتماعي مانند زنبورها و حشرات بسيار پيچيده‌اي مانند مگس‌ها تكامل يافتند.
اين نشان مي‌دهد در خزانه ژني حشرات قابليت‌هايي وجود دارد كه مي‌توانند در شرايطي كه دوباره بحران اتفاق بيفتد، مديريت بحران كنند و از پس مشكلات خود بر آيند.
وجه تمايز حشرات نسبت به ساير موجودات
شايد مهم‌ترين وجه تمايز حشرات نسبت به ساير جانداران زندگي سه‌بعدي آنان باشد. اغلب جانداران كره زمين زندگي دو‌بعدي دارند.
در صورتي كه حشرات از امكانات آب، غذا، فضا، آشيانه و خانه در ارتفاعات نيز برخوردار هستند. وجود بال در حشرات بسيار اهميت دارد، زيرا باعث شده كه آنان از فضايي استفاده كنند كه بقيه جانداران كمتر مي‌توانند از آن استفاده كنند.
شايد اين ويژگي بوده كه از دايناسورها فقط پرندگان باقي ماندند و از ميان آنان نيز فقط پرندگاني كه جثه كوچك‌تري داشتند و مي‌توانستند سه‌بعدي زندگي كنند، به حيات خود ادامه دادند.
در ضمن حشرات جثه بسيار كوچكي دارند. اين امر براي ادامه حيات حشرات بسيار مهم است، زيرا براي پنهان شدن و فرار از شرايط ناگوار مانند شكارچيان و سرما، گرما، آفتاب و خشكي ويژگي‌هاي منحصر به‌فردي دارد.
من يك حشره هستم!
تنوع گونه‌اي حشرات در مقايسه با گونه‌هاي محدود پستانداران كل جهان بسيار زياد است. اگر به صورت تخيلي فرض كنيم كه موجودات فضايي به سمت كره زمين بيايند و براي شناسايي موجودات زميني سيگنالي ارسال كنند، تا نزديك زمين تنها سيگنالي كه دريافت خواهند كرد اين است كه من يك حشره هستم.
شايد در نهايت و به طور اتفاقي گونه انسان را پيدا كنند. علاوه بر تنوع گونه، حشرات حجم بسيار بالايي از جرم جانداران كره زمين را تشكيل مي‌دهند. بر فرض اگر گوشت و بدن حشرات را يكجا جمع كنيم ميزان جرم بدن آنها تقريبا ده برابر بقيه جانداران ديگر مي‌شود.
فرزانه صدقي - جام‌جم