جام جم آنلاين: بهار كه از راه ميرسد، بعضي از بيماريها شيوع بيشتري پيدا ميكند؛ آبله مرغان هم يكي از اين بيماريهاست كه اواخر زمستان و اوايل بهار بيشتر شاهد بروز آن هستيم.
اگر كودك شما هم اين روزها بيحال است و دانههاي قرمز رنگي روي پوستش ظاهر شده، ممكن است آبله مرغان گرفته باشد؛ البته نگران نباشيد، چون در اغلب موارد آبله مرغان بيماري خطرناكي نيست، اما در شرايطي خاص نياز به رسيدگيهاي بيشتر و دقيقتري دارد كه حتما بايد با پزشك مشورت كنيد.
دكتر شيرين سياحفر، فوق تخصص عفوني اطفال در گفتوگو با «جامجم» در اينباره توضيح ميدهد: «آبله مرغان يكي از بيماريهاي بثوري ويروسي است كه با علائمي شبيه سرماخوردگي و ايجاد ضايعات تاولي خارشدار نمايان ميشود. آبله مرغان از بيماريهاي شايع دوران كودكي است و معمولا اواخر زمستان و اوايل بهار شيوع بيشتري پيدا ميكند.
وي ميافزايد: ويروس اين بيماري از فردي به فرد ديگر و از طريق تنفس و تماس انتقال مييابد و معمولا 2 تا 3 هفته پس از تماس كودك با ويروس، علائم بيماري خود را نشان ميدهد.
نشانههاي آبله مرغان چيست؟
دكتر سياحفر درباره علائم اين بيماري چنين توضيح ميدهد: هنگامي كه كودك به آبله مرغان مبتلا ميشود، معمولا يك تا 2 روز قبل از شروع ضايعات پوستي، احساس كسالت ميكند؛ البته در اين هنگام ممكن است علائمي مانند تب مختصر، گلودرد، دل درد يا سردرد هم داشته باشد.
اين فوق تخصص عفوني اطفال با اشاره به ظاهر شدن ضايعات پوستي در بدن بيمار ميگويد: ضايعات پوستي نيز به مرور زمان نمايان ميشود؛ اين ضايعات ابتدا به صورت لكههاي كوچك قرمز رنگ است و به تدريج برجستهتر شده و به دانههاي آبداري شبيه تاول تبديل ميشود.
دكتر سياحفر ضمن بيان اينكه آبله مرغان جزو بيماريهاي بسيار مسري است، ميگويد: كودكان مبتلا بايد از افراد مستعد ابتلا جدا شوند. همچنين بايد بدانيد ويروس اين بيماري از حدود 2 روز قبل از بروز ضايعات پوستي تا زماني كه تمام ضايعات كاملا خشك شود، قابل انتقال به ديگران است.
به گفته اين پزشك متخصص، زمان سرايت بيماري به طور متوسط حدود يك هفته است و به همين دليل بيمار در اين مدت بايد از تماس با افراد مستعد دوري كند و مجاز به حضور در مدرسه نيست.
كودكي؛ بهترين دوران ابتلا به آبله مرغان
قديميترها ميگفتند بهتر است بچهها زودتر آبله مرغان بگيرند؛ آنها تصور ميكردند اگر كودكان در سنين پايينتر به اين بيماري مبتلا شوند، مشكلات كمتري برايشان پيش ميآيد.
دكتر سياحفر در اين زمينه توضيح ميدهد: افراد بزرگسال هم در صورتي كه واكسن اين بيماري را نزنند و در صورتي كه در كودكي به اين بيماري مبتلا نشده باشند، شانس ابتلا را دارند؛ البته علائم بيماري در بزرگسالي شديدتر است و ميتواند خطرناك باشد.
اين استاديار دانشگاه ميافزايد: در اغلب مواقع آبله مرغان در كودكي بيماري خفيف و خود محدود شونده است كه بدون ايجاد هيچ عارضهاي بهبود مييابد. البته اين امر، يك قانون نيست و حتي در زمان كودكي نيز اين بيماري ميتواند با عوارض و خطراتي همراه شود.
براي درمان چه كنيم؟
با توجه به اينكه آبله مرغان بيماري شايع و به نسبت بيدردسري است، خانوادهها كمتر به فكر درمان آن هستند؛ اما آيا واقعا نبايد هنگام مواجهه با اين بيماري به پزشك مراجعه كرد؟ دكتر سياحفر در اين زمينه توضيح ميدهد: چون در اغلب مواقع اين بيماري در كودكان سالم، خود محدود شونده است و بدون هيچ عارضه خطرناكي بهبود مييابد، پزشك درمان اختصاصي ضد ويروس را براي چنين بيماراني تجويز نميكند، ولي در موارد خاصي مراجعه به پزشك ضروري است.
وي تاكيد ميكند: افراد بالاي 12 سال، بيماران مبتلا به نقص ايمني مادرزادي يا بيماريهاي نقص ايمني اكتسابي مانند ايدز، بيماراني كه داروهاي تضعيف كننده سيستم ايمني مصرف ميكنند، كساني كه سابقه بيماريهاي مزمن پوستي مثل اگزما دارند، مبتلايان به آسم كه تحت درمان با داروهاي استنشاقي يا خوراكي از نوع كورتيكواستروئيد هستند يا بيماراني كه به صورت درازمدت از آسپيرين استفاده ميكنند، همچنين بيماران مبتلا به انواع سرطان، در صورت ابتلا به آبله مرغان حتما بايد در اولين فرصت به پزشك مراجعه كنند.
به گفته استاديار دانشگاه علوم پزشكي تهران، براي ساير افراد درمان حمايتي مانند استفاده از استامينوفن در صورت تب كافي است.
دكتر سياحفر به والدين توصيه ميكند: در اين بيماري به دليل عوارض احتمالي نبايد از داروهايي مانند آسپيرين و بروفن استفاده كنيد. همچنين بهتر است مايعات بيشتري به كودك بدهيد. كودك نيز بايد از خاراندن ضايعات پرهيز كند، چون علاوه بر اينكه اين كار باعث اضافه شدن عفونتهاي ثانويه باكتريال به ضايعات پوستي آبله مرغان ميشود، با ايجاد اسكار يا جوشگاه نيز از نظر زيبايي دردسرساز خواهد شد.
خارش آزاردهنده را با حمام روزانه كم كنيد
اين استاديار دانشگاه درباره روش بهبود خارش پوستي بيماران توضيح ميدهد: حمام روزانه و كمپرس آب ولرم ضايعات پوستي چند مرتبه در روز ميتواند در بهبود خارش موثر باشد. همچنين ميتوانيد از پزشك نيز درخواست كنيد تا با تجويز داروهاي ضدخارش، وضعيت را بهبود بخشد. براي جلوگيري از خاراندن پوست نيز از دستكشهاي نخي كمك بگيريد و ناخنهاي كودك را كوتاه كنيد تا از بروز عفونتهاي ثانويه پوستي جلوگيري شود.
وي با اشاره به اينكه گاهي ممكن است ضايعات پوستي داخل دهان نيز ايجاد شود و غذا خوردن را براي كودك دشوار سازد، توصيه ميكند: بهتر است در اين حالت غذاهاي نرم، خنك و بدون ادويه تهيه كنيد. فراموش نكنيد غذا نبايد ترش باشد.
دكتر سياحفر با تاكيد بر اينكه بيماري آبله مرغان در شرايط عادي به درمان اختصاصي نياز ندارد، ميگويد: در صورت وجود تبي كه بيش از 4ـ3 روز پس از ظاهر شدن ضايعات پوستي ادامه مييابد يا بيش از 5/38 درجه سانتيگراد است و هنگامي كه عوارضي مانند سردرد شديد و سرفههاي شديد يا تنفس سخت كودك، خوابآلودگي يا كاهش سطح هوشياري، دلدردهاي شديد يا استفراغهاي مكرر وجود دارد بيمار حتما بايد به پزشك مراجعه كند.
به گفته وي، در صورت بروز تشنج و هنگامي كه دانههاي پوستي ترشحات چركي پيدا ميكند، پوست سالم اطراف دانهها قرمز ميشود يا مايع داخل آنها خونابهاي شده يا دچار خونريزي ميشود نيز بايد هر چه سريعتر با پزشك مشورت كرد.
اين فوقتخصص عفوني اطفال تاكيد ميكند: علاوه بر اين موارد، هنگامي كه هرگونه درد، تورم، قرمزي و گرمي در پوست حس شود، بيتعادلي يا ناتواني در راه رفتن وجود داشته باشد يا اينكه آبلهمرغان در دوره نوزادي يا اوايل شيرخوارگي بروز كند، والدين بايد كودك را براي بررسيهاي بيشتر به پزشك برسانند.
دكتر سياحفر با تاكيد بر اينكه افراد مبتلا به آبلهمرغان نبايد با خانمهاي بارداري كه سابقه ابتلا به اين بيماري را ندارند، تماس داشته باشند، ميگويد: ويروس مولد اين بيماري ميتواند صدمات غيرقابل برگشتي براي جنين ايجاد كند و همچنين ابتلا به اين بيماري در زمان بارداري نيز ميتواند با تظاهرات بسيار شديد و خطرناك براي مادر همراه باشد. بنابراين خانمهاي باردار در صورتي كه با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس پيدا كردند، بخصوص قبل از هفته 20 بارداري، حتما بايد در اولين فرصت به پزشك مراجعه كنند.
نيلوفر اسعديبيگي - گروه سلامت