همام الدين تبريزي پسر علائي متولد 598 هجري از مشاهير سخنوران تبريز و از ندماي مخصوص خواجه شمس الدين محمد صاحبديوان جويني وزير آباقاآن و خواجه رشيد الدين فضل الله همداني بود و مدتي وزارت آذربايجان را نيز داشته است. بنا بنوشته عبدالعلي فخرالزماني در سال 676 كه شمس الدين صاحبديوان جويني از طرف آباقاآن براي ضبط اموال معين الدين پروانه بروم رفته است همام نيز از جمله همراهان وي بود و نيز در 706 ازجمله كسانيست كه بتفسير خواجه رشيدالدين فضل الله همداني ( وزير غازانخان اولجايتو ، ابوسعيد ) نويسنده جامع التواريخ تفريظ نوشته است.
مجموعه آثار او عبارتست از اشعار عربي در حدود 180 بيت در مدح مولانا نجم الدين عبدالغفار و قاضي القضاه محي الدين و قطب الدين شيرازي و شيخ ابراهيم بن سعد الدين حموي جويني و صاحبديوان شمس الدين محمد جويني و خواجه رشيدالدين فضل الله و اشعار فارسي او در حدود 1800 بيت ( جمع اشعار عربي و فارسي در حدود 2000 بيت) قسمتي در توحيد و نعمت رسول اكرم و مدح غازان و قسمتي از غزليات و مثنوي صحبت نامه است كه بنام شرف الدين هارون پسر شمس الدين جويني سروده است.
در محاوره و انشاء و حسن خط استاد بود و با سعدي كه بنا بروايت دولتشاه سمرقندي در اواخر قرن هفتم هجري به تبريز آمده بود، ملاقات كرده است. ديوان همام پس از مرگش بامر خواجه رشيدالدين فضل الله جمع آوري شده است.
همام 116 سال عمر كرده، در 25 صفر 714 وفات يافته است ولي در مقدمه يكي از ديوانهاي همام، عمر او را 78 سال نوشته اند و مرگ او را چنين مي نويسند كه روزي همام بحمام رفت و پس از استحمام در صفه بالاي گرمخانه نشست ناگهان او را غشي عارض شد و در خزانه گرم افتاد چون او را بيرون آوردند وفات كرده بود.