حاج ميرزا حسن رشديه معروف به پدر معارف فرزند ملا مهدي در سال 1267 در تبريز متولد شد، پس از كسب معلومات عصر خود به قفقاز رفت و در ايروان اقامت گزيد و مدرسهاي تاسيس كرد.
وي پس از بازگشت به تبريز مكتبي به نام دبستان باز كرد و به آموزش كودكان به شكلي نوين پرداخت و علاوه بر علوم متداول، ساير دانشهاي روز جهان و زبانهاي خارجي را نيز به وسيله حروف الفبا آموزش داد و در سال 1311 مدرسهاي به نام خودش (رشديه) در كوي «جبهخانه» داير كرد.
رشديه براي بزرگسالان و سالمندان كلاسهاي به شكل شبانه برپا ميكرد و بر يادگيري دانش و سواد در هر سني تاكيد داشت.
از وي بيش از 30 جلد كتاب به جا مانده كه مهمترين آنها كتاب الفبا است.
براساس اين گزارش، ميرزا حسن رشديه در سال 1323به ديار باقي شتافت و نامي نيك از خود در تاريخ و فرهنگ و دانش ايران زمين به جاي گذاشت.