اولين گام در عكاسي معماري آگاهي از عوامل ساخت يك بنا از جمله هدف، فضا، جنس مواد مورد استفاده در بنا است.
عكاس بايد براي كسب اين اطلاعات و بازديد از بنا وقت كافي صرف كند و هنگام بازديد زواياي متفاوت آن را ارزيابي كند. عكاسي از بنا با هدف انتقال تجربه بودن در محيط و اطراف يك سازه است.
در ادامه نكاتي در مورد بهتر عكس گرفتن از يك ساختمان ميآيد:
به صورت كلي به منظور عكاسي از نماي يك ساختمان، اختصاص يك فضاي محيطي به عكس ضروري است. البته نوع بنا در ميزان فضاي خالي تاثير گذار است. در كادرتان به ساختمانهاي قديمي كمي فضاي خالي قرار دهيد.
معمولا در بناهاي مدرن كمتر ميتوان اين نكته را اجرا كرد. در عكاسي از خانههاي يك روستا بيننده بيشتر به دنبال فضاهاي اطراف آن خانه است. عكس از نماي يك بنا با نماي بسته بيشتر به كار بنگاهدارها ميخورد.
در عكاسي از بنا ميتوانيد با فاصله گرفتن از سوژه از لنز تله استفاده كنيد تا پرسپكتيو را به صورت فشردهتر نشان دهيد.
بعضي وقتها نماي روبرو همان چيزي است كه مدتها به دنبال آن بودهايد بنابراين آن را هم امتحان كنيد.
در عكاسي از نما حتما سايههاي ايجاد شده را ببينيد. كارگردانان و فيلمبرداران هاليوودي قبل از اينكه رنگهاي سوژه را ببينند سايهها را براي انتقال حس در عكس در نظر ميگيرند.
فرمول ثابتي نميتوان براي عكاسي از بنا در فصول مختلف داد و يا اين كه گفت فلان فصل بهتر از ديگر فصول است اما در عكاسي از بنا به آب و هوا هم توجه كنيد. بعضي از ساختمانها در بعضي فصول زيباترند.
در ساختمانهايي كه با يك مجسمه تزئين شدهاند ثبت دقيق سايهها مهم تر است.
مسير حركت چشم در عكاسي از بنا اهميت ويژهاي دارد. كادرتان از جايي قطع نشود كه چشم به دنبال ادامه مسير ميگردد.
كادر در كارد اصلاحي است در عكاسي كه در آن سوژه مورد نظر كمي دورتر در كادري ديگر قرار مي گيرد. اين روش در عكاسي معمولا براي اينكه بتوان بُعد و حجم بنا را در تصوير نشان داد و تركيببنديهاي جالبتري ايجاد كرد استفاده ميشود ولي از آنجايي كه به كررات مورد استفاده قرار گرفته است در حال حاضر كمي از مد افتاده است.
براي به كارگيري اين تكنيك احتياج به عمق ميدان بيشتري داريد بنابراين زماني كه نور كمي در محيط وجود دارد وجود سه پايه كمي ضروري است.
براي عكاسي از فضاهاي عمومي مانند ميدانها توجه داشته باشيد انتقال حسي كه در محيط وجود دارد نيز به اندازه كادربندي صحيح اهميت دارد. سعي كنيد زاويهاي را انتخاب كنيد كه كاربري آن فضا را نيز نشان دهد.
توجه به محيط اجتماعي و جغرافيايي پيرامون بنا اهميت ويژهاي دارد. بايد رابطه و موقعيت بناي معماري را با منظره اطراف آن درنظر گرفت. بنا، موجودي زنده نيست، بايد دقت كرد كه حضور موجودات زنده در تصوير بيشترين توجه را به خود جلب ميكند در مورد حالت و محل قرار گرفتن آنها دقت كنيد و توجه داشته باشيد كه فضاي كمي را اشغال كند و لطمهاي به كل تصوير نزند. البته وجود اين عوامل مقياس مناسبي براي نشاندادن ابعاد ساختمان است.
در كوچههاي باريك (همان كوچه آشتي كنان خودمان) چيزي كه براي خيليها پديدهاي عجيب است عكاسي كار تقريبا سختي است ولي مي توان با پيدا كردن يك تاق و مردمي در حال عبور علاوه بر عمق ميدان وضوح، حس بيشتري را منتقل مي كند. اگر در كادرتان تاق نيافتيد به موضوع جذاب كه بخشي از همان محيط ايت در جلوي تصوير قرار دهيد.
علاوه بر نماي كلي، جزييات قابل توجه بنا از قبيل نقش و نگارها، كاشيكاريها و تزيينات روي ديوارها موضوعهاي خوبي براي عكاسي معماري تلقي ميشود. استفاده از نور مايل به ويژه براي عكسبرداري از نقوش برجسته و كندهكاري شده و همچنين درهاي حجاريشده براي تأكيد بر برجستگيها و نقوش آنها ايدهآل است.
براي اينكه ابعاد و شكل جزييات مورد عكسبرداري دچار اغراق يا اغتشاش نشود، بهتر است از لنزهاي تله و حتيالمقدور از نماي كاملاً روبرو عكسبرداري انجام شود.
لنزهاي گوناگون تاثيرات مختلفي در تصوير نهايي به جا ميگذارند. لنزهاي وايد در فواصل نزديك ابعاد و تناسبهاي سطوح نزديك را درشتتر كرده و آنها را دچار دگروني ميكند و سطوح دورتر را كوچكتر نمايان ساخته و فضاي گستردهتري را به تصوير ميكشد. لنزهاي تله براي عكسبرداري از فاصلة دور يا عكسبرداري از جزييات بنا با درشتنمايي بيشتر مناسبتر است.
اين لنزها زاويه ديد بستهتري دارند و فضاي كمتري را به تصوير ميكشند اما اگر از فاصله مناسب كه كل بنا در تصوير بگنجد عكسبرداري انجام شود با اين روش خطوط، سطوح و ستونهاي موازي عمودي بنا در تصوير موازي و عمودي ديده ميشود.
توجه به پرسپكتيو در عكاسي از بنا بيشتر از انواع ديگر اهميت دارد. براي ثبت يك ساختمان كه معمولا طول و عرضش بيشتر از يك عكاس است ، بايستي از لنزهاي وايد استفاده كرد. زاويه ديد انسان با لنز ۵۰mm برابري ميكند. هر چه اين عدد كم شود بر گستره ديد در ويزور اضافه ميشود. به اين معني كه با لنز ۲۴ فضاي بيشتري را ميتوان در تصوير داشت. هر چه اين عدد بيشتر شود سوژه به شما نزديكتر ميشود.
ساختمانها جا به جا نميشوند بنابراين تنها عكاسان تنبل هستند كه از حساسيت بالا استفاده ميكنند. حرفهايها پيشنهاد مي دهند تا از حساسيتهاي پايين مثل ۱۰۰ ISO استفاده شود تا نويز كمتري در تصوير ايجاد شود.
به طور كلي در عكاسي از بنا عمق ميدان وضوح از براي ثبت همه جزئيات و وضوح بيشتر اولويت دارد. عمق ميدان وضوح نيز با بسته شدن ديافراگم بدست ميآيد ولي از طرف ديگر براي جبران نوردهي به فيلم يا سنسور در دوربينهاي ديجيتال بايستي سرعت شاتر را پايين بياوريد . بنابر اين از داشتن يك سه پايه در مواقعي از روز كه نور محيطي كمي وجود دارد، ضروري است.
فيلترهاي زرد، نارنجي و قرمز در عكاسي سياه و سفيد براي تشديد كنتراست ابرها و آسمان و كنترل تيرگي آسمان و فيلتر پولاريزه براي از بين بردن انعكاسهاي نامطلوب در شيشهها و همچنين تيرهكردن آسمان در عكاسي رنگي بيشترين استفاده را در عكاسي از بنا دارد. اما تا حدودي اين فيلتر ها را ميتوان با نرم افزارهاي كامپيوتري ايجاد كرد.
اغلب عكاسان براي عكاسي معماري و منظره مايل به استفاده از نور مايل صبحگاهي يا هنگام عصر هستند چرا كه اين نور كنتراست متعادلي دارد. اما نور نيمه روز به خصوص در فصل تابستان شديد است و سايههايي عميق ايجاد ميكند. در عكاسي معماري ايدهآل آن است كه نماي اصلي ساختمان و يا قسمتي كه در تصوير مورد توجه اصلي قرار ميگيرد، در معرض تابش نور قرار گرفته و در سايه نباشد.
بهتر است نماهاي رو به مشرق هنگام صبح كه آفتاب به آنها ميتابد و بناهايي كه نماي اصلي آنها رو به مغرب است، هنگام عصر عكسبرداري شوند. هنگام عكسبرداري در نور صبحگاهي، براي اينكه بنا در تصوير از برجستهنمايي بهتري برخوردار باشد ترجيح دارد سايههايي كه در سمت چپ ساختمان ايجاد ميشود، در تصوير بگنجانيد و هنگام عكسبرداري از بنا در غروب بهتر است زاويه عكسبرداري اندكي به سمت راست بنا متمايل باشد تا سايههاي ايجادشده نيز در تصوير بيايد.
عكاسي از بناها در شب بازي با نورهاست. داشتن سه پايه ضروري است چرا كه درصورت استفاده از حساسيت بيشتر از ۴۰۰ در عكسها نويز ايجاد ميكند. اين اشكال در دوربينهاي ديجيتال با دانههاي قرمز در تصوير بيشتر ديده ميشود.
و آخر اين كه:
بعضي وقتها ساختمانها فقط زيبا هستند.