ایکنا. حبیبالله صابرینسب، مدرس دانشگاه و پژوهشگر نهجالبلاغه با اشاره به اینکه برای انتخاب کلاس و دوره آموزشی در اوقات فراغت باید استعداد، توان و علاقه نوجوان لحاظ شود، گفت: این زمان فرصتی است که میتوان برای تکامل، پیشرفت و رشد دینی نوجوانان فکر کرد.
حبیبالله صابرینسب، مدرس دانشگاه و پژوهشگر نهجالبلاغه در گفتوگو با ایکنا از استان مرکزی، با اشاره به اینکه غنیسازی اوقات فراغت دانشآموزان از ضروریات است و باید به آن اهمیت ویژه داد، اظهار کرد: امروز نوجوان بیش از هر زمان دیگری نیاز به روشنفکری و بصیرتافزایی دارد و توجه به ابعاد و زوایای اوقات فراغت میتواند این اصل مهم را تحت پوشش قرار دهد.
وی با بیان اینکه اوقات فراغت و پرداختن به این موضوع مهم یکی از اولویتهای دین مبین اسلام است و ائمه اطهار(ع) در روایات متعدد به این امر مهم توصیه فرمودند، اضافه کرد: متأسفانه دانشآموزان در معرض خطر و آسیبهای جدی روحی، دینی، روانی و اعتقادی قرار دارند، چراکه دشمن برای به انحراف کشاندن این قشر از جامعه برنامهریزی کلان کرده و بسیار هزینه میکند؛ از اینرو وظیفه ما این است که نسبت به این امر هوشیارانه عمل کنیم.
صابرینسب با اشاره به اینکه انتخاب نوع گذران اوقات فراغت بسیار حائز اهمیت است و نباید این فرصت طلایی را به بطالت گذراند، ادامه داد: نوع نگاه والدین امروزی به فرصت طلایی تابستان با دهههای قبل تفاوت بسیار دارد. امروز کودکان و نوجوانان وقت خود را در ایام فراغت در کلاسهای آموزشی متعدد میگذارند، در حالی که نوجوانان دهههای قبل تمام تابستان را در کنار پدران خود حرفه پدری را میآموختند یا اگر پدر شغل اداری داشت حتما در مغازهای شاگردی کرده و حرفهای میآموخت.
وی با بیان اینکه اوقات فراغت نباید به جولانگاهی برای چشم و همچشمیهای خانوادگی تبدیل شود و برای انتخاب کلاس و دوره باید استعداد، توان و علاقه نوجوان لحاظ شود، اضافه کرد: انتخاب مکان مناسب برای گذران اوقات فراغت بسیار بااهمیت است و خانوادهها باید نسبت به این مهم واقف باشند.
صابرینسب به توصیه حضرت امیر(ع) در خصوص گذران اوقات فراغت که فرمودند: «برای گذران این زمان بازار را انتخاب نکنید؛ چراکه محل حضور شیطان است» استناد کرد و گفت: از دیرباز تاکنون مساجد اماکن بسیار خوبی برای سپری کردن زمان بوده و این امر هیچگاه رنگ کهنگی به خود نخواهد گرفت. متأسفانه مساجد فقط اماکنی برای برپایی نماز هستند و فقط تعدادی از مساجد هستند که مرکز قرآنی یا مراکز فرهنگی و ورزشی فعال دارند. در صورتی که میتوان این اماکن را با بهترین تجهیزات بهروز کرد و در اختیار مخاطبان قرار داد.
وی بیان کرد: متأسفانه با توجه به اینکه مساجد از امکانات لازم برخوردار نیستند و اگر هم برخوردار باشند این تجهیزات بهروز نیست، نوجوانان از حضور در این اماکن منصرف میشوند. بدون تردید اگر تجهیزات بهروز و با میزان شهریه پایین در اختیار افراد قرار گیرد، قطعاً به رونق این مراکز دینی نیز منتج خواهد شد.
رابطه اوقات فراغت با تکامل روحی
این پژوهشگر نهجالبلاغه به اهمیت اوقات فراغت و رابطهاش با تکامل روحی و روانی انسان اشاره کرد و افزود: همانطور که بیان شد فرصتها بنا به فرمایش حضرت امیر(ع) در حال گذر هستند و نادیده گرفتن آن باعث حسرت و ملامت خواهد شد. متأسفانه در ایام اوقات فراغت به ابعاد مختلف آموزشی توجه میشود، اما از نقش این ایام در تربیت دینی غافلیم. این زمان فرصتی است که میتوان برای تکامل، پیشرفت و رشد دینی نوجوانان فکر کرد.
وی به فرازی کوتاه از حکمت ۳۳۳ نهجالبلاغه در وصف مؤمنان «مَشْغُولٌ وَقْتُهُ» استناد کرد و گفت: انسان مؤمن برای خود و زندگیاش برنامه و هدف دارد و هدف خود را نیز از دوران کودکی و نوجوانی مشخص میکند. نوجوانی دورهای بسیار ارزشمندست که اگر از آن غفلت شود باعث پشیمانی در آینده خواهد شد. در واقع سن نوجوانی سرمایه خدادادی است و باید از این فرصت بهترین بهره را برد.
این مدرس دانشگاه به حدیثی از امام علی(ع) که فرمودند: «اگر فرصتی برایتان پیش آمد، به سرعت از آن بهره بگیرید، چراکه از دست دادن فرصتها، اندوه و پشیمانی در پی خواهد داشت» (غررالحکم، ح ۴۱۲۴) اشاره و تصریح کرد: حضرت در حکمت ۲۱ نهجالبلاغه نیز فرمودند: «بدانید که فرصتها چون ابر در حال گذرند.»؛ ایشان همچنین در حدیثی دیگر میفرمایند: «کسی که به تنبلی و کمکاری دل ببندد از رسیدن به سعادت دور میماند.»(غررالحکم، ح ۱۰۰۲۸)
اوقات فراغت؛ تأمینکننده بهداشت روان
صابرینسب با بیان اینکه استفاده درست از اوقات فراغت تأمین بهداشت روان، کسب مهارتهای شناختی، بروز استعدادها، رشد شخصیتی و بصیرتافزایی را به دنبال خواهد داشت، ادامه داد: برنامهریزی در ایام تابستان ضروری است و اولویتبندی میتواند به رشد و تعالی روحی و ذهنی جامعه هدف منتج شود. دانشآموزان در نظر داشته باشند در کنار فراگیری علوم و فنون مختلف از آموزش قرآن غافل نباشند.
وی ضرورت تعریف مهندسی فرهنگی برای برنامهها را مورد اهمیت دانست و گفت: اساتید دانشگاه، حوزه، مسئولان فرهنگی و قرآنی برای این مهم طرح و برنامه داشته باشند و با همافزایی و همفکری برنامههای ویژه تعریف کنند. مهندسی فرهنگی باید با قدرت بیشتری در خانوادهها رواج داشته باشد تا فرزندان وقت خود را صرف فضای مجازی و کانالهای غیراخلاقی نکنند.