معلمان همچنان از عقب‌ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان می‌گویند.
به گزارش ایسنا، روزنامه جام جم نوشت: «در روزهایی که کرونا پا پس کشیده و مدارس باز شده و همه چیز عادی به نظر می‌رسد خیلی چیزها هنوز غیر عادی است. وزیر آموزش و پرورش از اختصاص ۲۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای تجهیز هنرستان‌های کشور به عنوان خبری خوب یاد می‌کند اما چالش سرویس مدارس و بگومگوها بر سر قیمت‌ها همچنان ادامه دارد. حتی عضو شورای شهر تهران معتقد است کار سرویس مدارس باید با تاکسی‌ها راه بیفتد چون کمبود ون در پایتخت شدید است و مسئولی در سازمان تاکسیرانی نیز از والدین برای فعالیت در سرویس مدرسه دعوت کرده است. در میان این همه حرف و حدیث کشدار و ادامه درگیری ذهن و فکر معلمان برای بارگذاری مدارک در سامانه رتبه‌بندی اما حواس کمتر کسی به افت تحصیلی دانش‌آموزان، این ارمغان زیست دوساله ما با کروناست.
افت تحصیلی ناشی از آموزش مجازی گر چه ابتدای راه با نیت دفاع از نظام تعلیم و تربیت و ارج‌نهادن به تلاش معلمان تکذیب می‌شد اما کم‌کم این افت آنچنان آشکار شد که مسئولان وزارتخانه، خود پیشقدم انتقاد از این وضع و خواستار بازگشایی مدارس شدند؛ به طوری که فروردین امسال همزمان با بازگشایی موقت مدارس، معاون وقت آموزش ابتدایی کشور اعلام کرد: «نتیجه ارزشیابی‌های دو سال گذشته به طور معنادار نشان می‌دهد دانش‌آموزان در کسب نتایج «خوب» در دروسی مانند فارسی، ریاضی و علوم در مقایسه با دوران پیش از کرونا افت تحصیلی داشته‌اند.» اکنون نیز به زعم عده‌ای از مدیران و معلمان مدارس که حاضر به گفت‌وگو با رسانه هستند اوضاع چندان توفیر نکرده و بازگشایی دو ماهه فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱ این افت را آنچنان که انتظار می‌رفت، جبران نکرده است؛ حتی با اینکه در تابستان امسال برای ۲۰درصد از دانش‌آموزان کشور که وضعیت تحصیلی وخیم‌تری داشتند نیز کلاس‌های جبرانی برگزار شد.
افت جبران شد، جبران نشد
تلاش‌های ما برای گفت‌وگو با سخنگوی وزارت آموزش و پرورش و معاون متوسطه وزیر بی‌نتیجه ماند. به همین علت نتوانستیم ارزیابی آنها از نتایج کلاس‌های جبرانی تابستانی و در نتیجه بهبود وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان گرفتار افت را جویا شویم. اما در عوض روابط عمومی وزارتخانه، گفته‌های معصومه نجفی، سرپرست معاونت ابتدایی آموزش و پرورش را نشر داده که از روبه‌راه‌شدن اوضاع حکایت دارد.
این گفته‌های نجفی است: «ارزیابی طرح جبران و تثبیت یادگیری که در تابستان برای دانش‌آموزان «نیازمند به تلاش» و «قابل قبول» برای دروس فارسی و ریاضی دانش‌آموزان پایه‌های اول و دوم و دروس فارسی، ریاضی و علوم برای دانش‌آموزان چهارم تا ششم برگزار شد نتایج مثبتی داشت و توانستیم به اهداف خود دست پیدا کنیم.»
اما وقتی این جملات را با یکی از مدیران مدارس در یکی از شهرهای سیستان و بلوچستان در میان گذاشتیم او تاکید کرد لااقل در مدرسه‌ای که او مدیریتش را به عهده دارد اینگونه نبوده؛ به‌خصوص برای دانش‌آموزان سه سال اول ابتدایی که به دلیل اختیاری‌بودن حضور در کلاس، یکی‌درمیان حاضر می‌شدند و وقتی هم می‌آمدند انگار با دنیای جدیدی روبه‌رو بودند. نظر یکی از معلمان ابتدایی در تهران هم مشابه همین بود وقتی جام جم از او پرسید: آیا افت تحصیلی دانش‌آموزان ضعیف او در تابستان جبران شد، به ما گفت برخی از دانش‌آموزان کلاس سوم ابتدایی حتی الفبا را به‌خوبی نمی‌شناختند و با اصول اولیه ریاضی مشکل داشتند که بعد از حضور در کلاس‌های جبرانی البته تا حدی بهتر شدند.
البته یکی از معلمان فیزیک در شهر تهران موضوع را از زاویه‌ای دیگر نگاه می‌کند و به ما می‌گوید «نمی‌دانم چرا تمرکز فقط بر جبران عقب‌ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان ابتدایی است و محصلان دوره متوسطه فراموش می‌شوند؛ به‌خصوص که در درسی مثل فیزیک عقب‌افتادگی اساسی دارند و از ابتدای سال تحصیلی وقت‌مان را برای مرور موضوعات سال قبل گذاشته‌ایم.»
جبران افت تحصیلی با معلمان عاریه‌ای؟
یکی از گلایه‌های معلمان در روزهای رفته از سال‌تحصیلی جدید، اجبار آنها به مرور مباحث سال گذشته است به‌ویژه در دوره ابتدایی که گویا جزو وظایف معلمان تعریف شده؛ چرا که سرپرست معاونت ابتدایی وزارتخانه می‌گوید: «معلمان با رصد مجدد دانش‌آموزان در یادگیری مهارت‌های چهارگانه زبانی (خواندن، نوشتن، گوش کردن وصحبت‌کردن) به جبران ضعف‌های احتمالی خواهند پرداخت.» این در حالی است که تراکم بالای کلاس‌های درس که یکی از چالش‌های کهنه آموزش و پرورش ماست حاصل کمبود جدی معلم است، آن هم کمبودی که وزارتخانه و شخص وزیر می‌گوید برای امسال رفع شده اما حجت‌الله بنیادی، پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش و استاد دانشگاه فرهنگیان به ایسنا توضیح می‌دهد که این کمبود معادل ۲۰۰هزار معلم است.
اکنون سؤال این است با این حجم از کمبود نیروی انسانی چطور می‌توان حرف از جبران افت تحصیلی زد؟
البته وزارتخانه پاسخ خود به این سؤال را در قالب یک بخشنامه ارائه داده مبنی بر اینکه آموزش‌وپرورش استان‌ها و زیرمجموعه‌های دیگر وزارت آموزش‌وپرورش مجازند برای انتقال و جذب نیروهای مازاد سایر دستگاه‌های اجرایی که متقاضی انتقال به آموزش و پرورش هستند طی ۲۰ روز از ۲۷ شهریور تا ۱۶ مهر ۱۴۰۱ اقدام کنند. شاید با این روش کمبود معلم تا حدی جبران شود اما آیا این نیروهای مازاد می‌توانند مجری خوبی برای سند تحول آموزش و پرورش و بازوهای توانمندی برای تثبیت یادگیری در کلاس‌های درس باشند و آیا می‌توانند سایر پیامدهای منفی ناشی از کرونا، شامل کاهش ارتباطات اجتماعی، حذف فراگیری مهارت‌های زندگی، تضعیف هویت دانش‌آموزی و تغییرعادات رفتاری بچه‌ها و سبک زندگی آنها را علاج کنند؟»