نصر: همه‌ی ما می‌دانیم انسان موجودی اجتماعی است و نیازمند به برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران دارد. برقراری ارتباط خوب با دیگران ممکن نخواهد بود مگر اینکه مهارت ارتباطی مناسبی داشته باشیم.
بهترین زمان برای آموزش و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان سال‌های اول زندگی است. در واقع با آموزش و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان در ابتدای مسیر زندگی می‌توانیم به حضور موثر در اجتماع و برقراری روابط اجتماعی کودک در آینده کمک کنیم. در این مقاله از کودکت قصد داریم به چند فعالیت و بازی های تقویت مهارت های اجتماعی کودکان اشاره کنیم.
رساندن پیام
رساندن پیام یک بازی محبوب و سرگرم کننده است که می‌تواند مهارت گوش دادن را در کودکان تقویت کند. و شامل همه گروه‌های سنی می‌شود. نحوه انجام این بازی به این ترتیب است که همه بچه‌ها یا اعضای خانواده به صورت یک دایره کنار هم می‌نشینند و یک جمله به صورت آرام در گوش نفر اول گفته می‌شود. نفر اول باید پیام را در گوش به نفر سمت راست بگوید و همینطور انتقال پیام ادامه پیدا کند تا نفر آخر. شما می‌توانید ابتدا از پیام‌های ساده‌تر شروع کنید و به تدریج پیام‌ها را پیچیده‌تر کنید.
نشان دادن جهت ها
یکی از بازی های تقویت مهارت های اجتماعی کودکان در واقع یک فعالیت غیر کلامی است. برای مثال از کودک خود بخواهید تا جهت‌های مسیر رسیدن به فروشگاه یا پارک مورد علاقه اش را روی کاغذ بکشد. سپس با کودک خود از روی جهت‌ها حرکت کنید تا به محل مورد نظر برسید. در طول مسیر می‌توانید به او نشان دهید چگونه می‌تواند در صورت گم شدن با کمک گرفتن از دیگران مسیر خود را پیدا کند.
ببین و بگو
ببین و بگو یک بازی لذت بخش برای کودکان است که منجر به تقویت مهارت های ارتباطی کودکان می‌شود. نحوه انجام این بازی به این صورت است که برای کودک یک موضوع مانند میوه مورد علاقه، کتاب مورد علاقه یا یک سفر خانوادگی. سپس از او بخواهید که چیزی در مورد موضوع را انتخاب کند. آن را با حرکات نمایش دهد و چند جمله در مورد آن صحبت کند، این بازی می‌تواند به تقویت اعتماد به نفس، یادگیری واژگان جدید و قدرت بیان بهتر کودک منجر شود.
قصه گویی با تصاویر
قصه گویی با استفاده از تصاویر یکی از جالب‌ترین فعالیت‌هایی است که کودکان را عاشق تعریف کردن داستان می‌کند. برای انجام این بازی باید چند تصویر در اختیار کودک قرار دهید. از او بخواهید به کمک این عکس‌ها و تصاویری که در دست دارد یک داستان بسازد. همچنین اگر مشاهده کردید این کار برای کودک شما دشوار است، می‌توانید تصاویر را به صورت جدا و تک تک در اختیار کودک قرار دهید. از او بخواهید در مورد تصاویر توضیح دهد و چیزهایی که در عکس می‌بیند مانند، منظره‌ها، افراد، رنگ‌ها و دیگر جزئیات عکس را بگوید.
ارائه
ارائه یا صحبت کردن در مورد یک چیز نه تنها مهارت های اجتماعی کودکان را افزایش می‌دهد بلکه به او کمک می‌کند تا در آینده و برای صحبت کردن در جمع مشکلی نداشته باشد. ارائه یکی از فعالیت‌هایی است که برای کودکان پیش دبستانی توصیه می‌شود. زیرا بسیاری از بچه‌ّها در طول دوره تحصیل در مدرسه و حتی در دانشگاه برای صحبت کردن در جمع دچار مشکل می‌شوند. برای تمرین ارائه می‌توانید ابتدا از خواندن شعر مورد علاقه کودک شروع کنید، سپس از کودک خود بخواهید در مورد موضوعات پیچیده‌تری مانند بارش باران، صرفه جویی در مصرف آب و مانند این موارد برای شما صحبت کند. برای تقویت این مهارت کم کم کودک را تشویق کنید نه تنها فقط در جمع خانواده بلکه در مکان‌های عمومی‌تر و در حضور افراد بیشتری صحبت کند.
بداهه گویی
مهارت در بداهه گویی یا صحبت کردن بدون آمادگی قبلی بخش مهمی از ارتباطات شفاهی است و می‌تواند به تقویت مهارت هار ارتباطی و کلامی کودک کمک کند. بداهه گویی در کودکان می‌تواند به استقلال فکری و بیان درست و شفاف ایده‌ها و نظرات آن‌ها منجر شود. همچنین تمرین در فعالیت بداهه گویی می‌تواند کودکان را برای موفقیت در شغل آینده هم کمک کند. می‌توانید برای انجام این فعالیت چند موضوع جذاب انتخاب کنید و از کودک بخواهید یکی را به صورت قرعه بر دارد و چند دقیقه در مورد آن صحبت کند.
کارت‌های احساسات
این بازی رومیزی یک فعالیت عالی برای کمک به کودک در درک تفاوت حالت‌های چهره، نشانه‌ها و زبان بدن هنگام برقراری ارتباط محسوب می‌شود. این بازی در واقع ارتباط غیر کلامی است که به درک بهتر ارتباط کلامی کمک می‌کند. اگر کودک شما توانایی خواندن دارد می‌توانید احساسات مختلف را روی چند کارت بنویسید. سپس از کودک بخواهید بدون خواندن آن با حالت چهره نشان دهد. اگر کودک شما توانایی خواندن ندارد می‌توانید شکل احساس مختلف مانند شادی، غم، گریه، خنده و … را روی کارت بکشید.
۲۰ سوالی
۲۰ سوالی نه تنها برای بچه‌ها بلکه یک بازی جذاب و محبوب برای بزرگترها هم محسوب می‌شود. ۲۰ سوالی یک بازی فوق‌العاده است که به توانایی کودکان در تجزیه و تحلیل موقعیت و یافتن پاسخ مستقیم کمک می‌کند. احتمالا نحوه این بازی را به خوبی بلد هستید. به یک چیزی مانند یک مکان معروف یا یک شخصیت مشهور فکر کنید. دیگران باید با پرسیدن فقط ۲۰ سوال به پاسخ درست دست پیدا کنند. این ۲۰ سوال باید به صورتی پرسیده شود که جواب آن‌ها تنها بله یا خیر باشد. اگر بقیه نتوانند به درستی حدس بزنند که شما به چه چیزی فکر می‌کنید شما برنده بازی می‌شوید.
تشخیص یک شیء
برای انجام این بازی به ۴ -۵ کودک نیاز دارید. به نوبت چشم یکی از بچه‌ها را ببندید. بچه‌های دیگر باید با مشورت هم یک شیء را انتخاب کنند. هر کدام یک ویژگی از شیء را بیان کنند. کسی که چشمش بسته شده باید نام آن شیء را تشخیص دهد. ممکن است کسی که چشمش بسته شده نیاز به سوالات بیشتری داشته باشد. در این صورت تنها با بله یا خیر باید او را راهنمایی کنید تا به جواب درست دست پیدا کند.
طبیعی است والدینی که بیشتر با کودکان خود ارتباط برقرار می‌کنند می‌توانند بهتر و راحت‌تر در تقویت مهارت های ارتباطی و کلامی کودک کمک کنند. فراموش نکنید مهارت ارتباطی نه تنها باعث حضور بهتر کودک در جامعه می‌شود بلکه می‌تواند در موفقیت‌های تحصیلی و شغلی او هم تاثیرگذار باشد. همچنین از بسیاری از بیماری‌های روحی مانند افسردگی و گوشه گیری جلوگیری می‌کند.