امضاي پيمان تحميلي سه جانبه بين انگلستان، شوروي و ايران در مجلس شوراي ملي (1320 ش)

پس از تجاوز نيروهاي شوروي و انگلستان به ايران در شهريور 1320 و نقض بي‏طرفي ايران در جنگ جهاني دوم، پيماني سه جانبه بين ايران، انگلستان و شوروي به امضا رسيد. بر اساس اين پيمان تحميلي، دولت وقت ايران به نخست‏وزيري محمدعلي فروغي به ناچار پذيرفت كه راه‏ها و وسايل ارتباط زميني، هوايي و دريايي خود را در اختيار متفقين قرار دهد تا آنان با ارسال تجهيزات از طريق ايران، جبهه شوروي را در برابر آلمان نازي تقويت كنند. در برابر، دولت‏هاي شوروي و انگلستان، تماميت ارضي ايران را به رسميت شناختند و متعهد شدند كه حداكثر شش ماه پس از پايان جنگ، خاك ايران را ترك كنند. انگلستان و شوروي با اشغال ايران، نه تنها خساراتي جبران‏ناپذير به كشور وارد كردند، بلكه پس از پايان جنگ نيز بر خلاف پيمان نهم بهمن 1320، ارتش شوروي حاضر به ترك ايران نبود. حتي اتحاد جماهير شوروي تلاش كرد با تأسيس دولتي دست نشانده در شمال غربي ايران، زمينه‏هاي تجزيه اين بخش از خاك ايران را فراهم كند. اما اين توطئه با مقاومت مردم مسلمان ايران، به ويژه مبارزان و آزادي‏خواهان آذربايجان شكست خورد و ارتش شوروي در نهايت، مجبور به ترك خاك ايران شد.

رحلت استاد بزرگ اخلاق و عارف كبير آيت اللَّه "ميرزا علي‏آقا قاضي طباطبايي" (1325 ش)

آيت‏اللَّه سيد علي قاضي طباطبايي در سال 1248 ش (13 ذيحجه 1285 ق) در تبريز و در خانواده‏اي اهل علم و ادب و تقوي زاده شد. وي در تبريز از برخي فضلا و نيز پدر، استفاده‏هاي علمي برد و در جواني براي ادامه تحصيلات راهي نجف اشرف گرديد. آيت اللَّه قاضي در نجف از محضر درس استادان نامداري همچون محمد فاضل شربياني، محمد حسن مامقاني، شيخ الشريعه اصفهاني، آخوند خراساني و ميرزا حسين خليلي تهراني بهره‏هاي فراوان برگرفت و در درس عارف كامل، سيد احمد كربلايي و نيز شيخ محمد بهاري شركت كرد. اين شخصيت والامقام پس از سالياني توقف در نجف، در فقه، اصول، حديث و تفسير متخصص و ماهر شد و از رجال اخلاق و عرفان گرديد. آيت‏اللَّه قاضي از آن پس علاوه بر تهذيب نفس به تربيت شاگردان همت گماشت كه حضرات آيات: علامه طباطبايي، سيد محمد حسن الهي (برادر علامه)، سيد رضا بهاءالديني، محمدتقي بهجت فومني و... از جمله دست پروردگان مكتب اخلاق و عرفان آيت اللَّه قاضي طباطبايي مي‏باشند. سرانجام اين عارف كامل در نهم بهمن 1325 ش برابر با 6 ربيع الاول 1366 ق در 77 سالگي به ديار قدس پر كشيد و در وادي‏السلام نجف اشرف نزديك مقام حضرت مهدي(عج) به خاك سپرده شد.

افزايش اعتراضات مردم نسبت به بختيار (1357 ش)

روز نهم بهمن 1357، تهران يك بار ديگر، شاهد يك جنگ خونين شش ساعته بود و طي اين درگيري‏ها در نقاط مختلف شهر، صدها نفر شهيد و زخمي شدند. در اين حال، صداي رگبار مسلسل‏ها از بالاي بام ستاد ژاندارمري و ميادين تهران، ساعت‏ها به گوش مي‏رسيد و مردم در تهران و شهرستان‏ها، با همبستگي كم نظيري، دست به تشكيل گروه‏هاي امداد زده و خيابان‏ها را سنگربندي كرده بودند. همچنين در اين روز، آيت‏اللَّه سيد محمود طالقاني به جمع متحصّنين روحانيان مبارز و انقلابي در مسجد دانشگاه تهران پيوست و استادان و طلاب حوزه علميه قم نيز در مسجد اعظم اين شهر متحصّن شدند. طبق اظهارات مطبوعات روز، دو ميليون شهرستاني براي استقبال از حضرت امام خميني در تهران بست نشستند و از طرف اهالي تهران، در مساجد و خانه‏هاي شخصي مورد پذيرايي قرار گرفتند. در اين شرايط، خبرگزاري‏ها با تفسير و گزارش از تشكيلات عظيم روحانيان و چگونگي تشكيل اداره راهپيمايي‏ها و جنبش اسلامي مردم سخن مي‏گفتند و كميته برگزاري مراسم استقبال در مدرسه رفاه تهران با تعيين مقررات استقبال، مردم را براي نمايش قدرت بي‏سابقه ملي بسيج مي‏نمودند.

شهادت سردار رشيد اسلام، برادر "غلامحسين افشردي" معروف به "حسن باقري" (1361 ش)

غلامحسين افشردي معروف به حسن باقري در 25 اسفند 1334 ش در تهران به دنيا آمد. اين شهيد گرانقدر در نوجواني در كلاس‏هاي مذهبي كه زير نظر آيت‏اللَّه دكتر بهشتي برگزار مي‏شد شركت مي‏كرد و شديداً تحت تأثير وي قرار گرفت. ايشان پس از گذراندن دروس ابتدايي و دبيرستان وارد دانشگاه اروميه شد ولي به دليل فعاليت‏هاي سياسي، پس از دو سال از دانشگاه اخراج گرديد. از آن پس به سربازي رفت و در لبيك به فرمان امام خميني(ره)، از پادگان گريخت. شهيد افشردي در جريان انقلاب، در تصرف يك كلانتري و نيز پادگان عشرت آباد تهران مشاركت نمود و با پيروزي انقلاب به كميته انقلاب اسلامي پيوست. وي همچنين مدتي به روزنامه‏نگاري پرداخت و در سال 58 در رشته حقوق قضايي دانشگاه تهران پذيرفته شد. او با شروع جنگ تحميلي، به سوي جبهه‏هاي جنوب شتافت و به سرعت، استعدادهايش شكفته شد و در مناصب فرماندهي نظامي سپاه و بسيج رشد كرد تا جايي كه فرماندهي چندين عمليات نظامي و موفق از جمله ثامنُ الحُجَج، طريق القُدس، فتح المبين، بيت المقدَّس، رمضان و محرَّم را در برخي محورهاي مهم بر عهده گرفت. شهيد افشردي همچنين در آزادسازي شلمچه و خرمشهر نقش مهمي داشت. وي سرانجام در حالي كه به عنون جانشين فرماندهي نيروي زميني سپاه، در حين يك عمليات اكتشافي و اطلاعاتي در جبهه فكه حضور داشت، بر اثر اصابت گلوله توپ دشمن، در 27 سالگي شربت شهادت نوشيد.

درگذشت سالک الی الله "حاج اسماعیل دولابی" (1381 ش)

محمد اسماعیل دولابی در روستای دولاب از توابع تهران زاده شد. در جوانی به شغل کشاورزی اشتغال داشت و در عین حال به صورت آزاد به دانش‌آموزی در جلسات علمای دینی معاصر مانند آیت‌الله سید محمد شریف شیرازی، آیت‌الله شاه‌آبادی، آیت‌الله تقی بافقی، شیخ غلامعلی قمی و شیخ محمدجواد انصاری پرداخت. اسماعیل دولابی در محافل پیرامون خود نماینده درک متفاوت و فراگیری از دین با تکیه بر مفاهیم محبت و زیبایی بود و این بیان جدید باعث جذب جوانان و قشر تحصیل‌کرده در جلسات هفتگی وعظ او بود. وی در حرم مطهرحضرت فاطمه معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.

شهادت حضرت زهرا(س) به روایت 95 روز و آغاز ایام فاطمیه ‏ی دوم(11 ق)

حضرت زهرا(س) از کودکی تحت راهنمایى‏های پدرش، پیامبر اکرم(ص) با معارف عالی الهی آشنا شد. ایشان از جمله خواص درگاهِ خداوند بود که از سرچشمه‏ی علوم الهی بهره‏ی فراوانی داشت. حضرت زهرا(س) دختر رسالت، همسر ولایت و مادر امامت می‏باشد و او حلقه‏ی اتصال نبوَّت و امامت است. فاطمه‏ی زهرا(س) در سراسر زندگی خود، سخاوت، ایثار، گذشت، صبر، قناعت، عبادت پروردگار و کمک به زیردستان را به زیباترین شکل ممکن جلوه گر ساخت وانسان‏های بزرگ و تاریخ‏سازی همچون امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در دامانِ او پرورش یافتند. سوم جمادی الثانی به روایتی سالروز شهادت حضرت صدیقه‏ی طاهره، فاطمه‏ی زهرا(س) می‏باشد. آن بانو، پس از پدر بزرگوار خویش، اولین شخص از خاندان بنی‏هاشم است که به آن حضرت ملحق شده است. حضرت زهرا(س) در هنگام شهادت هجده سال سن و چهار فرزند به نام‏های امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) و ام کلثوم(س) داشت.

تولد "آنتوان چخوف" نويسنده شهير و برجسته روسي (1860م)

آنتوان پاولوويچ چخوف نويسنده بلندآوازه روسي در 29 ژانويه سال 1860م در خانواده‏اي فقير در روسيه به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات پزشكي به طبابت پرداخت. ولي اين روال چندان طول نكشيد و با انتشار نوشته‏هايش از نوزده سالگي، چنان مورد استقبال قرار گرفت كه از طبابت دست كشيد و كار نويسندگي و ادبيات را دنبال كرد. چخوف طبعي روان و نبوغ درخشاني در زمينه نويسندگي داشت و در داستان‏هاي خود، پستي‏هاي طبع آدمي را به سختي مورد انتقاد قرار مي‏داد. وي در صنعت ايجاز و خلاصه‏نويسي و هنر داستان نويسي و نگارش داستان‏هاي كوتاه قدرتي شگرف و در خلق شخصيت‏هاي جالب، مهارتي بسزا داشت. علاوه بر اين، چخوف، بشر دوستي و نيك نفسي و خدمت به مردم را نيز وظيفه هر انسان شرافت‏مندي مي‏دانست و اين علاقه شديد انسان دوستي به شكلي گيرا و دل‏انگيز، در آثارش به چشم مي‏خورد. آثار چخوف در عين حال كه خواننده را مي‏خندانَد، به فكر و دقت نيز وامي‏دارد و معايب اجتماعي را در نظرش جلوه‏گر مي‏سازد. چخوف يكي از بزرگ‏ترين استادان داستان‏هاي كوتاه است كه آثار درخشان و نافذ او از حيث انشاء فوق العاده روان، حاكي از مهارت عجيب وي در برگردانيدن ناگهاني يك وضعيت مضحك به صحنه‏اي حزن‏انگيز و دردناك است. چخوف در ادبيات روسيه، خالق سبكي تازه در شيوه نمايش‏نامه‏نويسي و داستان نويسي شده است. آثار چخوف مورد ستايش نويسندگان بزرگ زمان واقع شد و به طور مستقيم يا غيرمستقيم در بيشتر رمان‏نويسان معاصر او نفوذ فراوان برجاي گذاشت. چخوف از بزرگ‏ترين و برجسته‏ترين داستان‏نويسان رئاليسم و واقع بين روسيه در دوران قبل از انقلاب اين كشور به شمار مي‏آيد. از آثار متعدد چخوف مي‏توان فاجعه در شكارگاه، دهقانان، سه خواهر، مرغ دريايي، اتاق شماره شش، گم‏گشته‏ها و باغ آلبالو را نام برد. آنتوان چخوف سرانجام در 15 ژوئيه سال 1904 در 44 سالگي درگذشت.

تولد "امانوئل سودنْبِرْگ" عالم و عارف سوئدي (1688م)

امانوئل سودِنْبِرگ، متفكر نامدار سوئدي در 29 ژانويه 1688م در استكهُلْمْ سوئد به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، در رياضيات تبحّر يافت و مهندسي معروف شد. امانوئل در 54 سالگي اعلام داشت كه دنياي واقعي را در رؤياهايى چند، مشاهده كرده است. سودنبرگ از آن پس به مطالعات فراواني در فلسفه پرداخت و به نشر عقايد و افكار خود مشغول شد. وي اعلام داشت كه فلسفه او، انفصال از دنياي مادي و غرق شدن در تماشاي عالم معنوي است. سودنبرگ در مشاهده عالم معنا چنان تيزبين و دقيق بود كه آن را به شيوه دانشمندان، با همه جزئياتش توصيف مي‏كرد. سودنبرگ مي‏گفت كه دنياي مادي و دنياي روحي، هر دو، داراي طرح و الگويى قابل انطباق هستند و بنابراين، وحدت پذيرند. هر آنچه در اين دنيا هست، نظير آن در دنياي ديگر نيز هست. وي معتقد بود كه هر چه انسان شريف‏تر باشد فهم و درك وجود خداوند برايش ممكن‏تر است زيرا خداوند، شبيه و المُثنّاي نامرئي و نامشهود انسان است. سودنبرگ تاكيد داشت كه همه اينها در سيرهاي عارفانه وي به عالم بالا، براي شخص او يقيني شده است. هر چند سودنبرگ خود را "مردي هر دو جهاني" مي‏خواند. با اين حال در او چيز غير معمول و نامتعارفي وجود نداشت. دارا بودن زندگي عملي، ساده و معتدل، پرهيز از هرزگي و بي بند و باري، علاقه به مصاحبت با ديگران و علاقه به گياه خواري و دوري ازگوشت خواري از جمله ويژگي‏هاي زندگي او بود. امانوئل سودنبرگ انديشه‏هاي فلسفي خود را در بيش از پنجاه جلد كتاب بيان داشت كه مهمترين آن‏ها، كتاب اسرار عالم ملكوت يا رموز آسماني است كه آن را در هشت جلد به نگارش درآورد. او در اين كتاب عنوان مي‏كند كه: تنها خدا زنده است و حضور او در انسان و مخلوقات ديگر است كه به آن‏ها نمودي از زندگي مي‏بخشد و در ما توهّمِ وجود اختلاف ميان انواع موجودات كه همه بهره‏اي از ذات واحد الهي‏اند ايجاد مي‏كند. اسرار عالم ملكوت نه تنها مهم‏ترين اثر سودنبرگ است، بلكه يكي از بارزترين و جالب‏ترين جلوه‏هاي انديشه عرفاني اروپاي شمالي در قرن هجدهم مي‏باشد. سودنبرگ در انگلستان و ايالات متحده امريكا داراي پيروان بسياري بود. امانوئل سودِنبرگ سرانجام در 29 مارس 1772م در هشتاد و چهار سالگي درگذشت.