سال آخر حکومت معتمد مصادف با سال ۲۷۶ (ه ق) بوده است. و شاید امامی که در عهد حکومت المهتدی کشته شده امام حسن عسکری(ع) باشد که در سال ۲۶۰(ه ق) به شهادت رسید.
به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله «سید محمد تقی مدرسی» از مراجع تقلید کربلای معلی و مفسر تفسیر من هدی القرآن، با توجه به اهمیت مطالعه تاریخ ائمه اطهار (ع)، مبادرت به نگارش یک سلسله مجموعه ۱۴ جلدی تاریخ ۱۴ معصوم با عنوان «قدوة و اسوة» کرده است، که بارها به زبان عربی منتشر شده و با عنوان «هدایتگران راه نور» به فارسی نیز ترجمه شده است. از این رو به مناسبت سوم رجب، سالروز شهادت امام هادی (ع)، فرازهایی از جلد دوازدهم کتاب «هدایتگران راه نور» درباره شهادت امام هادی (ع) در ادامه میآید.
امام هادی (ع) سرانجام پس از گذشت ۲۳ سال از پیشوایی امت و رهبری پیشاهنگان جامعه، فرزند بزرگوارش امام حسن عسکری (ع) را بر بالین خود خواست و به او وصیت کرد و نیکان و نخبگان را گواه وصیت خویش گرفت و آمادهی رحیل شد.
در سوم رجب و در زمان حکومت معتمد، روح پاک وی از بدنش جدا شد. از دانشمند بزرگ ابن بابویه نقل است که گفت: معتمد به آن حضرت زهر داد و او را شهید کرد.
مسعودی از مورخین اسلام در این باره مینویسد: چون آن حضرت از دنیا رفت، جملهی بنی هاشم از آل طالب و آل عباس و بسیاری از شیعیان، در خانه امام گرد آمدند. از بالای خانه دری گشوده شد و خدمتکاری سیاه بیرون آمد و از پس وی ابومحمدحسن عسکری (ع) سربرهنه و جامعه چاک داده خارج شد. و صورتش کاملاً به پدرش شباهت داشت.
مسعودی همچنین افزوده است: خانه مثل بازار پر از سر و صدا بود، اما همین که امام عسکری (ع) بیرون آمد و نشست، مردم لب از گفتگو بستند و دیگر جز صدای عطسه و سرفه چیزی نمیشنیدیم. و آن روز که امام هادی (ع) به شهادت رسید، شهر یکپارچه غرق شیون و فغان بود.
چنین بر میآید که شهادت امام هادی (ع) در روزگار حکومت معتمد که آغاز آن سال ۲۵۶( ه ق) بوده، اتفاق افتاده است. زیرا برادرش الموفق که همه کاره حکومت معتمد بود، بر جنازه امام حاضر میشود. همچنین مسعودی در این باره گفته است: ابواحمد الموفق، به طرف امام عسکری (ع) رفت و با وی معانقه کرد و سپس گفت: پسرعمو خوش آمدی.
همچنین از سخن ابن بابویه که اعتقاد دارد معتمد امام را زهر داده، همین نظر استنباط میشود.
بنابراین باید شهادت آن حضرت پس از سال ۲۵۶( ه ق) بوده باشد نه چنانچه میگویند در سال ۲۴۵ (ه ق). این نکته از کتاب کشف الغمه نیز به دست میآید که در آنجا آمده است: امام هادی (ع) در آخر حکومت معتمد با زهر به شهادت رسید. و علامه مجلسی آن را در جلد ۵۰ بحار نیز آورده است.
بعید نیست که در اینجا اشتباهی برای ناسخان در ثبت نام المهتدی و المعتمد روی داده باشد. چون سال آخر حکومت معتمد مصادف با سال ۲۷۶ (ه ق) بوده است. و شاید امامی که در عهد حکومت المهتدی کشته شده امام حسن عسکری (ع) باشد که در سال ۲۶۰( ه ق) به شهادت رسید. والله اعلم.