عضو هيئت علمي پژوهشكده نظام اسلامي با بيان اينكه رابطه مستقيمي بين جهاد اقتصادي و عدالت وجود دارد، گفت: ترويج فرهنگ جهاد اقتصادي ميان مردم به تحقق عدالت منتهي مي‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمين سيد هادي عرب، عضو هيئت علمي گروه اقتصاد پژوهشكده نظام‌هاي اسلامي در گفت‌وگو با خبرنگار آيين و انديشه خبرگزاري فارس در باره رابطه جهاد و فرهنگ اظهار داشت: «جهاد» بار معنايي خاصي برخوردار است كه نخست؛ از خود گذشتگي و ايثار است و دوم اينكه؛ ايثار جان در راه خدا با فرهنگ پيوند وثيقي با فرهنگ دارد.
وي با بيان اينكه جهاد زماني محقق مي‌شود كه عنصر انگيزش بالا باشد، تصريح كرد: ايثار زماني اتفاق مي‌افتد كه فرد جان خود را مخلصانه در كف بگيرد و اين ايثار مستلزم شناخت بسيار عميق است اگر فردي به شناخت عميق از هستي برسد از انگيزش قوي برخوردار خواهد شد و اگر جهاد در قلمرو اقتصاد روي دهد با معنويت توأمان خواهد شد.
عرب گفت: عنصر سوم جهاد اقتصادي مستلزم رصد كردن، ديده‌باني و جمع‌آوري اطلاعات مستمر و مداوم است كه فرد در زمان لزوم با توجه به اطلاعات درست تصميم‌گيري كند. براي نهادينه كردن فرهنگ جهاد نياز به كار فرهنگي است كه در سطوح فردي رسانه‌ها متولي رسمي فرهنگ‌سازي هستند و دانشگاه و آموزش و پرورش نيز از داراي مسئوليت رسمي هستند.
عضو هيئت علمي گروه اقنصاد پژوهشكده نظام‌هاي اسلامي گفت: معمولا فرهنگ‌سازي غير رسمي در جامعه ماندگار‌تر است و در آن بخش است كه جامعه ما مشكل دارد به طور مثال جهاد يك عنصر معنايي‌اش همانطور كه گفته شد ديده‌باني و رصد كردن است كه البته مستلزم تدوين بجا و به موقع است اگر در ديده‌باني و اطلاعات ديده‌باني و نظم وجود نداشته باشد منجر به تصميم‌گيري اشتباه خواهد شد.
وي ادامه داد: در جنگ و تصميم‌گيري‌ها اگر اطلاعات درست نباشد به طور قطع جنگنده بازنده خواهند شد البته هيچ موقع در آموزش رسمي گفته نمي‌شود اطلاعات دقيق و دسته‌بندي نشود ولي با وجود تاكيد بر روش اصولي، در آموزش غير رسمي مشكلات بيشماري رخ مي‌دهد.
عضو هيئت علمي گروه اقنصاد پژوهشكده نظام‌هاي اسلامي گفت: در نهاد‌هاي مانند خانواده و مراجع رسمي توصيه به نظم مي‌شود اما به طور مثال در نهاد خانواده با وجود اينكه توصيه به نظم مي‌شود اما پدر خانواده عملاً دچار بي‌نظمي است و اثر آموزش رسمي به خاطر همين آموزش غيرررسمي است كه از طريق رفتار و عمل صورت مي‌گيرد از بين مي‌رود.
وي ادامه داد: در نهادي همانند آموزش و پرورش گفته مي‌شود دانش‌آموز در فلان ساعت حضور به مدرسه بيايد ولي به خاطر اينكه سيستم نظارتي درست وجود ندارد اثر لازم خود را از دست مي‌دهد و دانش‌آموز در فرآيند تحصيلي آموزش نظم، قانون‌پذيري و وجدان كاري تاثير خود را از دست مي‌دهد.
عرب همچنين با بيان اينكه عوامل مختلف اجتماعي، سياسي و فرهنگي در ايجاد فاصله بين آموزش رسمي و غيررسمي تاثيرگذار است، گفت: به طور مثال عوامل مدير يك كارخانه‌اي با به كارگري كه درست و ظيفه‌اش را انجام نمي‌دهد به علت عوامل گوناگوني مانند فرهنگ رو در بايستي، توصيه ديگران و عواطف بي‌هنگام نمي‌تواند برخورد كند.
وي در مورد رابطه تحقق عدالت و جهاد اقتصادي گفت: عدالت زماني تحقق مي‌يابد كه آحاد مردم در پي تحقق عدالت باشند و حتي پيامبران نيز در صورت عدم همكاري امت قادر به تحقق عدالت نيستند.
عرب در پايان خاطرنشان كرد: نخستين گام تحقق عدالت عدم پيروي از هواي نفس و تاكيد بر جهاد و ايثار است و اگر همه مردم بر جهاد تاكيد كنند عدالت محقق مي‌شود.