به‌تازگی شاهد عید دیدنی در تالار و رستوران‌ها هستیم که همانند عروسی کارت دعوت برای آن می‌دهند و در یک روز و ساعت مشخص میهمانان را به تالار دعوت میکنند تا خدایی نکرده مسیر خانه‌هایشان را نشناسیم که یه وقت وسط سال دلمان خواست سری به آنها بزنیم.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، فرارسیدن بهار یا به عبارتی زنده شدن طبیعت از گذشته‌های دور در این سرزمین جایگاه ویژه‌ای میان مردم داشته و از آن به عنوان عید باستانی یادشده و مردم این عید باستانی را در اشکال مختلف جشن می‌گرفته‌اند و می‌توان گفت این عید می‌تواند به خوبی آینه تمام نمای باورهای طبیعت‌گرایانه و آرزوهای انسان‌های این مرزوبوم باشد؛ ارتباط انسان‌ها با طبیعت، ارواح مردگان و نیروهای طبیعی همه و همه در مراسم مختلف نوروز تجلی‌یافته و بر جذابیت این جشن بزرگ می‌افزایند.
همان‌طور که طبیعت نو و شاداب شده و لباس نو به تن می‌کند، مردمان این سرزمین هم لباس نو به تن میکنند و به دیدوبازدید می‌روند، اما این آداب و سنن در طول تاریخ به اشکال مختلفی تغییر پیدا کرده که برای نمونه می توان به ارسال کارت دعوت از سوی برخی از اقوام برای عید دیدنی در تالار و رستوران یا مطرح کردن خبر «ما مسافرت خواهیم رفت» و در بوق و کرنا کرن آن قبل از عید که مبادا راهی خانه آنها شویم، اشاره کرد.
علاوه بر این مسایل بخاطر شرایط جامعه جوان‌ها تمایل و علاقه‌ای به عید دیدنی و انجام رسوم گذشتگان ندارند؛ و معتقدند این رسم صله‌رحم نیست بلکه بروز رسانی اطلاعات آشنایان است و علت آن را اینگونه مطرح میکنند که « وقتی سال‌به‌سال در عید سراغ اقوامی می‌رویم تنها دغدغه زندگی‌شان مدرک دانشگاهی، ازدواج، سربازی رفتن و میزان حقوق ما است »
ما هم در این گزارش سراغ قشرهای جوان مخالف و موافق عید دیدنی و کارمندان دولتی که معتقدند اگر عید مسافرت نروند دیگر در طول سال فرصتی برای سفر ندارند و همچنین پدربزرگ و مادربزرگ‌هایی که روزگاری منزلشان در عید رونقی دل انگیز داشت، رفتیم.
در ابتدای گزارش با چندین جوان که بسیار گلایه از عید دیدنی و سؤوالات تکراری و البته ناخوشایند اقوام داشتند گفت و گویی کردم، یکی از این جوان ها الهام گلناری گفت: در ایام سال نو و عید دیدنی آدم‌های رنگارنگ و جورواجور که هرکدام برای خودشان ماجرایی دارند و همچنین فامیل‌های نزدیک و آشنا که جای خود دارند که فوقش می‌گویند وای چه لاغر شدی یا چه چاق شدی و یا چه‌کارهایی انجام می‌دهی را می‌بینیم.
الهام ادامه داد: برخی از این اقوام در عید دیدنی قرار می‌گذارند که همدیگر را زودبه‌زود ببینیم و هرروز باهم قرار پارک بگذاریم و کلی برنامه‌های دیگر که هیچ‌وقت هم عملی نخواهد شد ولی به‌اجبار سرمان را تکان می‌دهیم که حرفشان را تأیید کنیم و الکی بخندیم.
الهام گفت: البته از برخی فامیل دورهم غافل نشویم مثل دکترها که برای سرماخوردگی یک نوع نسخه از قبل نوشته‌شده دارند با سؤوالات از قبیل شوهر نکردی؟ کار نمی‌کنی؟ خوبه دیگه تو خانه راحتی و ما شوهر کردیم کجا را گرفتیم، عید دیدنی خود را طی میکنند.
این جوان ۲۷ ساله که دارای مدرک کارشناسی ارشد عمران بود با تأکید به اینکه واقعاً در عجب برخی سؤوالات عید دیدنی مانده‌ام و همیشه با خودم می‌گویم که چگونه بعضی‌ها این‌قدر دغدغه الکی و دل‌خوشی هندل میکنند، اضافه کرد: با همه این مشکلات هیچ‌وقت علاقه‌ای به عید دیدنی ندارم و تا این وضع ادامه داشته باشد تمایل به عید دیدنی هم نخواهم داشت.
البته در ادامه صحبت‌های این جوانان اضافه می‌کنم که عید امسال سؤوالات جدیدی از صدقه‌سر انتخابات روزهای آینده داشت که از مسائل اقتصادی مملکت و انتخاب رئیس‌جمهور جدید از بین چهره‌های ناشناخته گرفته و در آخر به بی‌محتوایی سریال‌های ایرانی می‌رسید.
در گفت‌وگو با برخی از جوانان موافق عید دیدنی اکثراً بر این عقیده بودند که نباید اجازه دهیم رسم و رسوم پدربزرگ و مادربزرگ‌هایمان به این راحتی از بین رود و اگر امروز آنها حضور ندارند روحشان در آن خانه‌ها حضورداشته و آن خانه‌ها جایی بود که روزی صدای بزرگ‌ترها در اول عید به گوش می‌رسید که باذوق و شوق نوه‌ها و بچه‌هایشان را بغل می‌کردند و آرزوی سلامتی و سال خوش داشتند و چه لذت‌بخش بود آن عیدی‌های لای قرآن که پربرکت بود و روزی یک سالمان را بیمه می‌کرد.
سراغ نسل گذشته عید دیدنی ها رفتم و دقایقی را به شنیدن درد و دل آنها نشستم، جعفر جلیلی مهر پیرمرد ۷۲ ساله که صحبت‌های خود را بابیان تاریخچه‌ای از نوروز در زمان های دور و رنگ و بو و حال و هوای نوروز در گذشته شروع کرد و گفت: بخاطر اینکه راننده تریلی هستم بیشتر اوقات در سفر بودم، ولی نوروز همیشه خاطره زیادی برایم داشت چون کنار خانواده و اقوام بودم به خاطر همین کاش جوانان امروزی به‌جای مسافرت‌های نوروزی وقت خود را در کنار خانواده‌ها سپری کنند.
وی افزود: نوروز فرصتی است که می‌توان بهترین استفاده را از آن برد نه اینکه در جاده‌ها و ترافیک و بعضاً با حادثه‌های ناگوار جاده‌ای جشن گرفت.
در ادامه سراغ کیوان حمیدی کارمند بیمه که به‌تازگی زندگی مشترک خود را آغاز کرده رفتیم و او هم در خصوص سفر نوروزی و آداب نوروز گفت: امسال می‌خواستیم عید نوروز به مسافرت برویم ولی چون مرخصی نتوانستم بگیرم این امر به بعد عید موکول شد.
این کارمند جوان با بیان اینکه البته بعد از شنیدن خبر جان‌باختگان اقوام در حادثه اول فروردین ون با اتوبوس در جاده مرند که ۴ نفر از اقوام خود را در این حادثه از دست دادیم خدا را شکر کردم که به مسافرت نرفتیم، اضافه کرد: متأسفانه کارمندان نوروز را بهترین فرصت برای سفر و گردش با خانواده‌ها می‌دانند ولی با توجه به حجم بالای ترافیکی و مشخص نبودن وضعیت و شرایط روحی برخی از رانندگان منجر به حوادثی می‌شود که جبران ناپذیر است.
از همه این گفت وگو ها که بگذریم بعد از جاسازی سنت افطاری در رستوران‌ها به‌تازگی شاهد عید دیدنی در تالار و رستوران‌ها شده‌ایم که همانند عروسی کارت دعوت برای آن می‌دهند و در یک روز و ساعت مشخص میهمانان را به تالار دعوت میکنند تا خدایی نکرده مسیر خانه‌هایشان را نشناسیم که یه وقت وسط سال دلمان خواست سری به آنها بزنیم.
البته این موضوع فعلاً در بین قشر مرفه جامعه گسترش‌یافته تا از این طریق نیز بتوانند خودی نشان داده و خواسته و ناخواسته فرهنگ و سنت‌های گذشته‌مان را تغییر دهند.
به راستی که برخی سنت‌ها در بین مردم تبدیل به موزه شده و در حال از بین رفتن است و زمانی داستان برای کودکانمان خواهد شد و در موزه‌ها دنبال آنها خواهیم گشت.
گسترش شهرها، ازدیاد جمعـیت، پراکندگی خانواده‌های سنتی، محدودیت‌های شغلی و نیز فرهنگ آپارتمان نشینی، از عامل‌هایی است که دید و بازدیدهای نوروزی را کاهش داد و بر اثر این دشواری‌ها و محدودیت‌های زمانی، بسیاری از خانواده‌هایی هم که به مسافرت نمی‌روند، برای دید و بازدیدهای نوروزی، از پـیش زمانی را معـین میکنند.
در ایام نوروز با دید و بازدیدها و تجدید دیدارها، عاطفه‌ها، احساسات و عشق با همدیگر پیوند می‌خورد و به تبع آن خرده فرهنگ‌ها با توجه به تنوع و گوناگونی در هر منطقه و بخش کارکرد خود را به نمایش می‌گذارند.
از این رو این سنت دیرینه با حفظ و همسو کردن خرده فرهنگ‌ها باعث تقویت ایجاد روایط گسترده‌تر می‌شود.
عید نوروز یکی از بهترین فرصت‌ها برای صله ارحام و دلجویی از بستگان و خویشان است که می‌تواند روابط انسانی را بین خانواده‌ها بهبود ببخشد؛ بسیار خوب است که افراد این فرصت را غنیمت شمرده و در این روزها روابط خود را با خویشان، دوستان و همسایگانشان محکم تر و صمیمانه تر از گذشته کنند.
با توجه به اینکه انسان ها به یکدیگر وابسته هستند و به طور فطری و ذاتی گرایش به اجتماع و جمع را دارد بنابراین این نیاز در درون انسان‌ها قرار گرفته که همدیگر را ببینند.
نگارنده: کیمیا حمیدی