مي‌گويند چشم‌‌ها دريچه اي به‌ روح انسان هستند، اما دهان شما نيز دريچه‌اي به سلامت جسم شماست. بهداشت دهان و سلامت كل بدن شما بيشتر از آنچه كه شما حدس بزنيد، به هم ارتباط دارند.

دهان شما به طور طبيعي حاوي باكتري است. بزاق، يك عامل ضد باكتري و ويروس‌ است. بزاق حاوي آنزيم‌هايي است كه باكتري‌ها را با شيوه‌هاي مختلف نابود مي‌كند. اما تعداد باكتري‌هاي مضر گاهي از كنترل خارج مي‌شوند و به بيماري پريودنتيت (عفونت وخيم بافت‌هاي اطراف دندان و لثه) منجر مي‌شوند.

هنگامي كه لثه‌هاي شما سالم هستند، باكتري‌هاي دهان شما معمولا وارد جريان خون نمي‌‌شوند. اما بيماري لثه امكان ورود باكتري را به درون جريان خون فراهم مي‌كند. گاهي درمان‌هاي تهاجمي در دهان و دندان نيز باعث مي‌شود كه باكتري‌ها به درون جريان خون وارد شوند.

بيماري‌ها و مشكلاتي كه ممكن است با بهداشت دهان شما ارتباط داشته باشند، عبارتند از:

بيماري هاي قلبي عروقي

برخي از پژوهشگران اعتقاد دارند باكتري‌هايي كه از دهان وارد جريان خون مي‌شوند و به سرخرگ هاي قلب مي‌رسند، بر دستگاه قلبي عروقي تاثير مي‌گذارند.

عفونت‌هاي لثه ممكن است يك بيماري قلبي از پيش موجود را هم بدتر كند. بيماراني كه در معرض ابتلا به اندوكارديت عفوني (عفونت دريچه ها و لايه داخلي ديواره قلب) هستند، بايد پيش از اعمال دندانپزشكي، آنتي‌بيوتيك دريافت كنند. پزشك قلب و دندانپزشك شما مي‌توانند تعيين كنند كه آيا عارضه قلبي شما، مصرف آنتي‌بيوتيك را پيش از اعمال دندانپزشكي ضروري مي‌كند يا نه.

بيماري‌هاي تنفسي

عفونت‌هاي باكتريايي تنفسي از طريق ورود قطرات ريز مايع از دهان و گلو به درون ريه‌ها به وجود مي‌آيند. اين قطرك‌ها حاوي باكتري‌هايي هستند كه مي‌توانند درون ريه‌ها تكثير كنند و به آن صدمه بزنند. لذا باكتري‌هايي كه درون دهان رشد مي‌كنند، به خصوص در افرادي كه دچار بيماري‌هاي بافت اطراف دندان هستند، مي توانند باعث ايجاد عفونت‌هاي تنفسي مانند ذات‌الريه شوند.

ديابت

افراد ديابتي نسبت به افراد سالم دچار بيماري‌هاي لثه‌اي شديدتري مي‌شوند. در اين افراد بافت لثه از دندان جدا مي شود.عفونت‌ باعث مي‌شوند كه قند خون بالا رود و نياز به انسولين بيشتري براي كنترل قند خون باشد. بنابراين ديابتي‌هايي كه دچار بيماري‌هاي پريودنتال (بيماري‌ بافت‌هاي اطراف دنداني كه با عقب‌نشيني لثه‌ها و از دست دادن دندان‌ها در افراد بزرگسال همراه است) هستند، بايد مورد معالجه قرار گيرند.

يك مطالعه روي 113 بيمار مبتلا به بيماري لثه‌اي و ديابت نوع دو نشان داده است كه درمان بيماري لثه‌اي با جرم‌گيري و تجويز آنتي‌بيوتيك داكسي سايكلين، باعث كاهش عوارض بيماري ديابت مي‌شود.

ايدز

در برخي از موارد ممكن است يكي از اولين نشانه‌هاي ايدز در دهان به صورت عفونت شديد لثه ظاهر شود. همچنين ممكن است لكه‌هاي سفيد دائمي يا ضايعات غيرمعمول بر روي زبان يا دهان به وجود آيد.

آلزايمر

اشخاصي كه توان ذهني طبيعي دارند، اما به التهاب لثه مبتلا هستند، بيشتر در معرض آلزايمر در سال هاي آتي زندگي هستند. بيمار ممكن است به اين التهاب لثه مبتلا باشد، اما اطلاعي از بيماري خود نداشته باشد، زيرا علائم اوليه خاصي براي اين بيماري وجود ندارد، مگر قرمزي و خونريزي لثه ها در هنگام مسواك زدن و بوي بد دهان كه از علائم آن به شمار مي آيند. اگر فردي به بيماري لثه و پريودنتال مبتلا باشد، دندانپزشك و يا متخصص بيماري هاي لثه، پلاك ميكروبي و جرم هاي بالا و زير لثه را برمي دارد كه اين روش درماني، جرم گيري نام دارد.

سرطان

ابتلا به بيماري لثه، خطر بروز برخي انواع سرطان ها را افزايش مي‌دهد. محققان دريافتند خطر ابتلا به سرطان در مرداني كه سابقه بيماري لثه داشته اند، ‪ 14 ‬درصد بيشتر از ساير افراد است. بيماري لثه با افزايش خطر ابتلا به سرطان‌هاي ريه ، كليه، لوزالمعده و خون ارتباط دارد.

پوكي استخوان

اولين مرحله كاهش تراكم استخواني ممكن است در دندان‌ها خود را نشان دهد. دندانپزشك شما ممكن است در جريان يك راديوگرافي معمول دندان، متوجه اين عارضه شود. همچنين پوكي استخوان ممكن است باعث از دست دادن دندان شود. كاهش تراكم استخوان فك، پشتيباني استخوان از دندان را كاهش مي‌دهد و باعث مي‌شود كه دندان‌ها ديگر پايه محكمي نداشته باشند.

زايمان زودرس

بيماري‌هاي لثه باعث مي شوند كه باكتري‌ها وارد گردش خون بيمار شده و سطح ماده‌اي به نام پروستاگلاندين را تا حد زيادي بالا ببرند. در اواخر دوران حاملگي، به طور طبيعي سطح اين ماده افزايش پيدا كرده و باعث زايمان مي‌شود. بنابراين افزايش زودهنگام اين ماده مي‌تواند باعث تحريك زايمان قبل از موعد مناسب شود.

برخي از پژوهش‌ها نشان داده است كه باكتري‌هاي بيماري‌زا درون دهان زن باردار مي توانند به جفت يا مايع آمنيوني وارد شوند و باعث زايمان زودرس شود. آلودگي واژن با عفونت‌هاي باكتريايي حاصل از رشد زياده از حد باكتري‌هاي هوازي و بي‌هوازي نيز باعث كوتاه شدن مدت بارداري مي‌گردد.

نتايج مطالعه اي نشان داد كه خطر وقوع زايمان‌هاي غيرطبيعي در مادران داراي بيماري‌هاي شديد لثه‌اي، 5/7 برابر مادران سالم است.

ساير بيماري‌ها

ساير بيماري‌ها نيز ممكن است پيش از هر جاي ديگر، در دهان تظاهر كنند. سندروم شوگرن ، يك بيماري خود ايمني است كه غدد توليدكننده بزاق را هدف قرار مي‌دهد. سيفيليس، سوزاك و نيز اعتياد به مواد مخدر از جمله اين بيماري‌ها هستند.