در گذشته مردم معتقد بودند كه آدم‌هاي خوب عمر كوتاهي دارند. اين‌باور در قرن‌هاي ابتدايي رشد پيدا كرده بود.
در آن زمان كودكان بسياري مي‌مردند و انسان‌ها به‌راحتي با يك عفونت ساده جان مي‌سپردند. اما آيا به‌راستي رابطه‌اي ميان شخصيت و سلامت وجود دارد؟ برپايه مطالعات علمي، اثبات اين امر كه افكار مثبت يا منفي مي‌تواند روي سلامت فرد تاثيرگذار باشد با دشواري‌هايي همراه است اما هنوز دانشمندان در پي اثبات اين قضيه هستند.
همچنين شواهد بسيار زيادي وجود دارد كه انسان‌هاي منظم، داراي ثبات اجتماعي و خوش‌بين، خيلي كمتر از افراد تنها، بدبين و ناراضي از زندگي، در معرض ابتلا به بيماري‌هاي مختلف و در نهايت مرگ قرار مي‌گيرند. تحقيقات گوياي اين مطلب هستند كه خوش‌بيني، در نهايت زندگي طولاني‌مدتي را براي شما به ارمغان مي‌آورد، هرچند آن را تضمين نمي‌كند. طي تحقيقاتي كه طي 23سال توسط دانشگاه «ييل» و «ميامي» در «اوهايو» انجام شد اين نتيجه به دست آمد كه افراد بالاي 50سالي كه به افزايش سن خود با يك ديد مثبت و به عنوان يك تجربه شيرين نگاه مي‌كنند به طور متوسط تقريبا 5/7سال بيشتر از ديگران، زندگي مي‌كنند. البته محققان عوامل مختلفي از قبيل نژاد، جنسيت، ميزان سلامتي، طرز تفكر و تنهايي را نيز در نظر گرفتند.
انسان آفتابي باشيد
تحقيقات ديگري نيز در ارتباط با خوش‌بيني و افزايش طول عمر وجود دارد. محققان مركز مطالعات «مايو» زندگي و خصوصيات اخلاقي 447 نفر را طي 30سال مورد بررسي قرار دادند. كساني كه به عنوان «خوش‌بين» نامگذاري شده بودند نصف افرادي كه «بدبين» يا تلفيقي از «هر دو» بودند به مرگ‌هاي ناگهاني دچار مي‌شدند. همچنين اين افراد همزمان با افزايش عمر، مشكلات كمتري در مورد سلامت فردي خود پيدا مي‌كردند، محدوديت‌هايشان كمتر بود، دردهاي كمتر و انرژي بيشتري نسبت به دو گروه ديگر داشتند.
در مطالعه‌اي به نام «نيمه پر يا خالي ليوان؟» پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند كه خوش‌بيني به اين معنا كه مردم وقايع زندگي‌شان را براي خود يا سايرين تعريف‌كنند باعث مي‌شود تا در مقابل بيماري قلبي در حد بسيار زيادي مصونيت پيدا كنند. همچنين افراد خوش‌بين خيلي سريعتر از بدبينان پس از عمل باز قلب بهبودي حاصل مي‌كنند. احساسات منفي‌گرايانه و بدبيني مزمن را بايد به عنوان عاملي در افزايش بيماري‌هاي قلبي در نظر گرفت.
در اين قسمت راه‌هايي ذكر شده كه ثابت مي‌كند اخلاق و ويژگي‌هاي فردي در سلامت و طول عمر افراد دخيل هستند. عصبانيت و نااميدي‌هاي مزمن منجر به مصرف دخانيات يا استفاده از ساير غذاهاي ناسالم مي‌شود. يك فرد خوش‌بين با اراده محكم‌تري قدم در راه ترك عادات ناشايست مي‌گذارد. يا سعي مي‌كند به‌هيچ‌وجه به آنها معتاد نشود. اين خوش‌بيني است كه باعث مي‌شود فرد در جست‌وجوي مشاور پزشكي و پيروي از او باشد. او راهي را برمي‌گزيند كه از آن طريق خود را از دچارشدن به بيماري‌هاي مختلف دور نگه دارد. اين امكان هم وجود دارد كه خوش‌بيني روي سيستم دفاعي بدن تاثير مثبت گذاشته و آن را تقويت كند. البته تحقيقات انجام‌شده در اين زمينه تا اين لحظه نتايج مستدلي را پيرامون اين مطلب ثابت نكرده‌اند.
وجدان بيدار
بايد توجه داشت كه در كنار خوش‌بيني عوامل ديگري نيز در نظر گرفته مي‌شوند. از آنجا كه شخصيت انسان‌ها از همان زمان تولد و در دوران كودكي شكل مي‌گيرد، گروه تحقيقاتي دانشگاه كاليفرنيا پژوهش‌هاي خود را در سال1920 بر عده‌اي كودك شروع كردند. نتايج اين تحقيقات حيرت‌انگيز بود. كودكاني كه از همان آغاز كودكي از وجدان خود استفاده مي‌كردند و تقريبا بچه‌هاي وظيفه‌شناسي بودند در دوران زندگي خود با مشكلات و بيماري‌هاي كمتري برخورد مي‌كردند. وجدان و وظيفه‌شناسي در اين پژوهش‌ها براساس خصوصيات اخلاقي زير تعريف شده بود: نظم شخصي، توانايي توكل‌كردن، بيم و هراس، ارزش‌قائل‌شدن و آرزوي رسيدن به اهداف.
حتي اثبات شده كه دارا بودن اين خصوصيات در زندگي خيلي بيشتر از خوش‌بيني به شما كمك مي‌كند و سبب مي‌شود تا سراسر عمرتان سالم و سرزنده زندگي كنيد. شايد خوش‌بيني هم جزئي از وجدان و ضمير ناخودآگاه هر شخص باشد. نمي‌توان گفت كه فكركردن قبل از انجام عمل كه يكي از پيش‌نيازهاي وجدان سالم است، همان خوش‌بيني محسوب مي‌شود. اما وجدان مي‌تواند پايه و اساس خوش‌بيني را براي فرد فراهم آورد.
عقل و شانس را بايد در نظر گرفت
خوش‌بيني بيش از اندازه يا پيروي از وجدان بيش از حد لازم نيز بي‌فايده است و عواقب خاص خود را به همراه دارد. خوش‌بين‌بودن كوركورانه شما را به دردسر مي‌اندازد و بدبيني نيز به نوبه خود فوايدي را به همراه دارد؛ اگر از سانحه رانندگي بترسيد، آنگاه با احتياط رانندگي مي‌كنيد؛ اگر از سرماخوردگي دل خوشي نداشته باشيد، از خودتان بهتر مراقبت مي‌كنيد تا سرما نخوريد.
در اين قسمت يك سؤال مهم مطرح مي شود؛ «آيا خوش‌بيني باعث بهبود وضعيت سلامت افراد مي‌شود يا افراد سالم خوش‌بين مي‌شوند؟» در اين قسمت فاكتورهاي داخلي را هم بايد محاسبه كرد؛ تحصيلات، نژاد، عوامل وراثتي، جنسيت، دسترسي به فناوري‌هاي نوين پزشكي و از همه مهم‌تر ثروت، همچنين گفته مي‌شود چيزي به عنوان شانس هم در اين زمينه كاربرد دارد.
بنابراين خوش‌بيني يكي از عوامل مهمي است كه بايد زمينه رشد و شكوفايي را براي آن فراهم آورد. يك فرد بدبين به‌شدت نياز به شادي و خوشحالي دارد. اگر شما خواستار عمر طولاني به همراه سلامت كامل هستيد بايد ببينيد تا چه حد خوش‌بين يا بدبين هستيد.
شايد شما به طور ذاتي انساني چندان آفتابي نباشيد، شايد كودك باوجدان و وظيفه‌شناسي نبوده باشيد، اما باز هم جاي اميدواري وجود دارد آن هم براي ايجاد خوش‌بيني. هيچ وقت براي تغيير و تحول دير نيست. همه ما مي‌توانيم از زندگي نهايت لذت را ببريم. بنابراين بيشتر مراقب خودتان باشيد، درست غذا بخوريد، سيگار نكشيد و نرمش روزانه را نيز فراموش نكنيد. حتي اگر شما خيلي خوش‌بين هستيد و در زمان كودكي رفتار بي‌نظيري داشته‌ايد، باز هم انجام اين موارد در زندگي به شما كمك مي‌كند.
منبع: ريدرزدايجست
ترجمه - رزيتا شاهرخ
همشهري آنلاين