بیمار فروشی؛ شاید بیشتر افراد، ابتدا معنای این کلمه را تشخیص ندهند. مگر بیمار هم کالاست که آن را به فروش رسانند. اما متاسفانه برای برخی آمبولانس‌های کشور، بیماران اورژانسی کالای باارزشی است که می‌تواند پول خوبی را به جیب راننده آمبولانس واریز کند؛ پولی که در ازای فروش یک بیمار بدحال به یک بیمارستان خصوصی عایدش خواهد شد. حال چه بلایی بر سر بیمار و خانواده او به ویژه از نظر اقتصادی می‌آید موضوعی است که ربطی به آن راننده نخواهد داشت.
به گزارش سلامت نیوز این موضوعی است که «همشهری تندرستی» در شماره نیمه اول دی ماه خود در گزارشی به آن پرداخته است.
خانم ف. ت سال گذشته با چنین موردی روبه‌رو شده است. او در این باره می‌گوید: «تابستان سال پيش، پس از بازگشت از یک مسافرت چندروزه نیمه شب خودروی ما در یکی از اتوبان‌های ورودی تهران تصادف کرد. متاسفانه من در این حادثه مادرم را بلافاصله از دست دادم و پدرم نیز زخمی شد. برای بردن پدرم به بیمارستان اورژانس خبر کردیم. راننده آمبولانسی که برای بردن او آمد به رغم درخواست ما برای رساندنش به یک بیمارستان دولتی، پدرم را به بیمارستانی خصوصی در شرق تهران منتقل کرد.»
او ادامه می‌دهد: «متاسفانه پدرم چند روز بعد با وجود اینکه به بخش منتقل شده بود به دلیل پریدن غذا به ریه و خفگی و نبود دستگاه اکسیژن بالای تخت او دچار مرگ مغزی شد و پس از چند روز هم فوت کرد. در این میان تنها چیزی که عاید ما شد یک هزینه چند میلیونی بیمارستان بود که برای تحویل گرفتن پیکر پدرم باید می‌پرداختیم.»
پدیده بیمارفروشی از جمله مسائلی است که در سیستم بهداشت و درمان معیوب کشور ما شکل گرفته است و کسی هم آن را انکار نمی‌کند.
تايید بیمارفروشی از سوی معاون وزیر بهداشت
دکتر امامی‌رضوی - معاون درمان وزارت بهداشت- با تایید این موضوع به خبرنگار ما می‌گوید: «بیشترین مورد بیمارفروشی درمورد نقل و انتقالات بین بیمارستانی رخ می‌دهد. به این صورت که ممکن است بیمارستانی امکانات لازم برای درمان بیماری را نداشته باشد و آن بیمار را به جای دیگری منتقل کند. در این مرحله است که اگر قرار باشد بیمار خود از بیمارستان دیگری پذیرش بگیرد یا آمبولانس برای انتقال پیدا کند، ممکن است با این مشکل مواجه شود یا حتی کسانی در خود بیمارستان باشند که در این کار دست داشته باشند.»
وی تاکید می‌کند:« ما در این زمینه بخشنامه جدی داریم که بیمارستان موظف است خود برای بیماری که امکان معالجه‌اش در آن بیمارستان فراهم نیست از بیمارستان دیگر پذیرش بگیرد و نباید این را بر عهده همراهان بیمار بگذارد.»
امامی رضوی همچنین به پدیده بیمارفروشی درمورد بیماران اورژانسی و به ویژه مصدومان تصادفی اشاره می‌کند و می‌گوید: «بیماری که در منزل خود یا در شهر با مشکلی مواجه شده معمولا با 115 تماس می‌گیرد و به دلیل پوشش خوبی هم که اورژانس دارد کمتر کار به آمبولانس خصوصی می‌رسد. به همین دلیل در این زمینه کمتر با بیمارفروشی روبه‌رو هستیم اما در تصادفات جاده‌ای اگرچه باز هم در مرحله اول 115می‌رسد اما به هر حال آمبولانس‌های خصوصی در این حیطه فعالیت بیشتری دارند و پدیده بیمارفروشی هم در اینجا دیده می‌شود.»
وی با بیان اینکه وزارت بهداشت با هر شکایتی در این زمینه به شدت برخورد می‌کند، می‌گوید: «وزارت بهداشت به شدت بر سیستم نظارت بر حوادث و فوریت‌ها که بر آمبولانس‌های خصوصی نظارت دارد و همچنین رسیدگی به شکایات مردم در وزارت بهداشت به شدت در این زمینه حساس است و با قاطعیت برخورد می‌کند. حتی ما در مواردی تا ابطال پروانه متخلفان نیز پیش رفتیم.»
معاون درمان وزارت بهداشت از مردم می‌خواهد در صورت برخورد با پدیده بیمارفروشی با شماره تلفن‌های 66976666 و 66976969 تماس بگیرند و مراتب را به بازرسان وزارت بهداشت اطلاع دهند تا به سرعت و به شدت با متخلفان برخورد شود.
وزارت بهداشت در مقابله با بیمارفروشی موفق بوده
دکتر سیامک مره صدق - عضو کمیسیون بهداشت مجلس- نیز بر معضل بیمارفروشی مهر تایید می‌زند اما معتقد است: «چند سالی است وزارت بهداشت به شدت با این موضوع مقابله می‌کند و توانسته است تا حدودی آن را کنترل کند.»
وی به خبرنگار ما می‌گوید: «سه سال پیش گزارش‌های زیادی در زمینه بیمارفروشی وجود داشت که وزارت بهداشت با نظارت جدی و برخوردهای شدید توانست جلوی 90درصد این موارد را بگیرد، به همین دلیل دیگر این مشکل به صورت سازمان یافته نیست اما هنوز موارد معدودی از آن دیده می‌شود.»
مره صدق با بیان اینکه در آن زمان حتی یکی دو بیمارستان به دلیل مشارکت در بیمارفروشی تعطیل شدند، می‌گوید: «بیمارستان‌های دولتی موظف هستند بیماران اورژانسی را پذیرش کنند؛ به همین دلیل همراهان بیمار به هیچ وجه نباید اجازه دهند که بدون رضایت آنها بیمار به مراکز درمانی خصوصی منتقل شود.» وی تاکید می‌کند: «چنانچه امری برخلاف این اتفاق افتاد همراهان بیمار می‌توانند به واحد نظارت دانشگاه‌‌های علوم پزشکی محل، شکایت کنند تا اقدامات لازم در این زمینه صورت گیرد.»
بیمارفروشی منحصر به تهران نیست
دکتر محمدرضا رضایی کوچی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز پدیده بیمارفروشی را تنها منحصر به تهران نمی‌داند و به خبرنگار ما می‌گوید: «متاسفانه در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها هم با این مشکل مواجه هستیم و گزارش‌هایی در این زمینه داشتیم.»
وی پزشکی را یک حرفه مقدس می‌داند و معتقد است که این بر عهده پزشکان است که جایگاه معنوی این حرفه را حفظ کنند. رضایی ادامه می‌دهد: «افراد قلیلی در جامعه پزشکی هستند که به سلامت مردم نگاه اقتصادی دارند و به شکل‌های مختلف تلاش می‌کنند بیمار بیشتری جذب کنند و در این راه به جای بالا بردن کیفیت خدمات خود در بخش‌های خصوصی، با روش‌هایی مانند اجیر کردن افراد و آمبولانس‌ها تلاش می‌کنند به هدف خود برسند.»
وی مقابله با این معضل را بر عهده وزارت بهداشت و درمان می‌داند و می‌گوید: «اگرچه قانون خاصی درمورد بیمارفروشی وجود ندارد اما وزارت بهداشت در برخورد با این جرائم مصمم است و می‌تواند پروانه مراکز درمانی و آمبولانس‌هایی را که مرتکب چنین تخلفاتی شوند ابطال کند.»نماينده جهرم با بیان اینکه بیمارفروشی یک مشکل پنهان است، تاکید دارد:« آماری در این زمینه در دست نیست اما اطمینان داریم مواردی از این دست زیاد است و باید به شدت با آن برخورد شود.»