مولوي شاعري جهاني است و مردم برخي از كشورها ايران را به واسطه مولوي مي‌شناسند. نام كامل مولوي «محمدبن محمدبن حسين حسيني خطيبي بكري بلخي» است.
او خودش متولد بلخ بود (ايران آن روز و افغانستان امروز) و در زمان تصنيف اغلب آثارش (همچون مثنوي) در قونيه روم (تركيه فعلي) زندگي مي‌كرد. مثنوي را به گلي تشبيه كرده‌اند كه گرچه در يك آب و خاك پرورش يافته، اما بوي عطرش مشام جهانيان را پركرده است. اغلب داستان‌هاي مثنوي با فرهنگ ايران آن روزگار منطبق بوده است. داستان «كبودي زدن قزويني» نمونه‌اي بارز از اين‌گونه تاثير فرهنگي ايران بر مولانا و مثنوي است. با وجود اين نبايد ناگفته بماند كه آثار مولانا تاثير زيادي روي ادبيات و فرهنگ تركي نيز داشته است و دليلش اين است كه بيشتر جانشينان مولوي در طريقه صوفي‌گري پيرو او بوده‌اند و آرامگاه وي نيز در قونيه است. مولانا در 37 سالگي عارف و دانشمند دوران خود شد و مريدان و مردم از وجودش بهره‌مند بودند تا اين‌كه شمس‌الدين محمدبن ملك‌داد تبريزي روز شنبه 26 جمادي‌الاخر 642 نزد مولانا رفت و او را شيفته خود كرد.