اين روزها وقتي براي خريد شير روزانه به مغازه يا فروشگاه‌هاي بزرگ مراجعه مي‌كنيم با نسل جديدي از شيرها روبه‌رو مي‌شويم. شيرهايي با طعم توت فرنگي، موز، قهوه، وانيل و ... . اما پرسش اينجاست، آيا شيرهاي طعم‌دار به اندازه شير ساده مغذي هستند؟
مصرف شير در رژيم غذايي روزانه خصوصا در سنين كودكي و نوجواني تاثير مثبتي بر دستيابي به حداكثر حجم استخوان پيش از پايان دوره رشد دارد.
به همين دليل است كه امروزه در برخي مراكز جمعي مانند مهدهاي كودك و مدرسه‌ها دستورالعمل‌هاي خاصي براي مصرف آن وجود دارد.موضوع قابل توجه آن است كه برخي افراد خصوصا كودكان طعم و بوي شير را دوست ندارند. به همين دليل از خوردن آن امتناع كرده و آبميوههاي صنعتي و نوشابه‌هاي طعم‌دار را جايگزين آن مي‌كنند.
اگر طعم شير معمولي مانع از مصرف مرتب اين نوشيدني مي‌شود، مي‌توانيد گهگاه از انواع شيرهاي طعم‌دار استفاده كنيد. شيرهاي طعم‌دار مانند شيرهاي معمولي شامل: كلسيم، پتاسيم، فسفر، پروتئين و ويتامين‌‌‌هاي (A، B، D) هستند. البته اين احتمال وجود دارد كه ميزان اين مواد براثر افزودن برخي طعم‌ها كاهش يابد. اين شيرها از نظر چربي داراي انواع كم‌چرب، پرچرب و بدون چربي هستند؛ اما در مقايسه با شيرهاي ساده شيرين بوده و مقدار قند و كالري بيشتري دارند.
تحقيقات نشان داده است، كودكاني كه از شيرهاي طعم‌دار استفاده مي‌كنند در مقايسه با كودكاني كه از هيچ نوع شيري استفاده نمي‌كنند، ميزان ذخيره كلسيم بدن آنها بيشتر است.
يكي از ويژگي‌هاي شيرهاي طعم‌دار آن است كه مي‌توانند با انواع ويتامين‌ها نظير ويتامين A،D و مواد معدني غني‌سازي شوند.
شير طعم‌دار غني شده با ويتامين D مانند شير معمولي منبع مهم ويتامين D است و مي‌تواند جذب كلسيم را افزايش داده و از نرمي استخوان پيشگيري كند؛ اما نكته قابل توجه طعم و رنگ‌هايي است كه به اين نوع محصولات داده مي‌شود.
اگر اين تركيبات طبيعي باشند مشكلي ندارند، اما اگر شيميايي و سنتزي باشند به دليل آن كه اين محصولات بايد به صورت روزانه و مستمر استفاده شوند، احتمال دارد در طولاني مدت عوارضي را براي مصرف‌كننده ايجاد كند.نكته ديگر شكر زياد برخي از اين محصولات است كه بيشتر براي ايجاد طعم مطلوب استفاده مي‌شود. متاسفانه شيريني زياد از حد مي‌تواند ميل مصرف‌كننده خصوصا كودكان را به شيريني‌جات افزايش داده و در برخي افراد مستعد، چاقي و زمينه‌هاي ابتلا به ديابت را فراهم سازد.
براين اساس توصيه مي‌كنيم شير را با پوره يا آبميوههاي فصلي طبيعي مانند: طالبي، سيب، موز، هويج و... مخلوط كرده و يك شير طعم‌دار طبيعي خانگي تهيه كنيد.
بر اثر افزودن ميوه به شير، عدم توانايي هضم لاكتوز شير تعديل مي‌يابد و از همه مهم‌تر آن كه ارزش تغذيه‌‌اي شير به واسطه وجود ميوه دو چندان و مضاعف مي‌شود. همچنين اگر بخواهيد ارزش پروتئيني شير را بالا ببريد، شير را با غلات يا انواعي از مغزها مخلوط كنيد. از تلفيق پروتئين حيواني شير با پروتئين گياهي غلات و مغزها ارزش پروتئيني محصول افزايش يافته و قدرت جذب پروتئين در بدن بيشتر مي‌شود.
بهترين زمان مصرف شير براي جذب بهتر كلسيم، قبل از خواب و بعد از بيداري به صورت ناشتا يا در ميان وعده‌هاي عصرانه است.
چند توصيه
توجه داشته باشيد اگر شير غني شده با ميوه‌اي كه مي‌گيريد تغيير رنگ داده يعني بد يا بي‌رنگ شده باشد، به اين معني است كه آن محصول قابل مصرف نيست.
در صورت مشاهده هرگونه نشتي از بسته‌بندي شير از خريد آن خودداري كنيد، زيرا درز به وجود آمده سبب ورود انواع آلودگي‌هاي محيط بيرون به داخل محصول و در نهايت فساد آن مي‌شود.
به دليل آن كه شير محصولي مغذي و فسادپذير است، اگر تاريخ انقضاي آن همان روز يا تنها يك روز به انقضا مانده است از خريد آن خودداري كنيد.
از مصرف مستمر و مداوم محصولاتي كه داراي رنگ و طعم شيميايي و مصنوعي و مواد نگهدارنده هستند، اجتناب كنيد.
فاخره بهبهاني
جام‌جم