حجة
الاسلام ميرزا محمد تقي متخلص به «نير» فرزند دوم آخوند ملامحمد ممقاني به سال 1248
قمري در تبريز تولد يافت و در 22 سالگي براي تحصيل به نجف اشرف رفت و پس از
استفاده از اساتيد وقت به تبريز برگشت.فقيه، محدث، مجتهد در ميان علماي شيخيه از
مشايخ معروف بود. در فنون شعر وادب نيز سرآمد عصر بود و در سه لغت فارسي و عربي و
تركي شعر ميگفت ولي اشعاري كه در مراثي سروده پرسوز و گداز است. ديوان اشعار او
شامل سه بخش است: الف) مثنوي آتشكده در مراثي كه تعداد ابيات آن 2086 بيت است و
اين مثنوي را در سال 1309 ه. سروده كه گزارشي از وقايع كربلا واتفاقات روز عاشورا
و بعد از آن ميباشد. ب)لآلي منظومه كه متضمن قصايد و قطعات و مراثي و مدايح حاوي 959
بيت است كه در حدود سال 1314 ه. سروده. ج) ديوان غزليات : شامل غزليات و رباعيات،
مفردات و سه قصيده عربي اوست
.