این در حالی است که تحلیلگران هنری داستان مجموعه را عامل اصلی جذب تماشاچی معرفی میکنند. داستان مجموعه اقتباسی جذاب و هنرمندانه از یک نوول پرخواننده و محبوب قرن 18 به همین نام است. خالق این کتاب جورج الیوت (که با نام مری آن ایوانز هم شناخته میشود) در زمان نگارش آن در سال 1871 تصورش را هم نمیکرد که سالها بعد یک مجموعه موفق و پربیننده براساس آن تولید خواهد شد و کاراکترهای اصلی داستان او جان میگیرند و صحبت میکنند.
این نوول انگلیسی داستان خود را در شهر خیالی میدلندز میدل مارچ تعریف میکند و در فاصله سالهای 1829 تا 1832 اتفاق میافتد. وجود تعداد زیادی شخصیت اصلی و فرعی و داستانهای کوچک فرعی از مشخصههای اصلی نوول است که در مجموعه هم به همین شکل به نمایش درمیآید.
رسانه تلویزیون انگلستان سابقهای طولانی و موفق در تولید درامهای تاریخی دارد و در بین کشورهای قاره اروپا، حرف اول را در این زمینه میزند. یکی از دلایل اصلی را باید در ریشهدار بودن ادبیات و داستانهای تاریخی این کشور اروپایی جستجو کرد. شبکه تلویزیونی بیبیسی هم از قرار معلوم علاقه خاصی به نوولهای ادبی کلاسیک انگلستان دارد که تولید این نوع درامهای دورهای را در دستور کار خود قرار داده است. این شبکه مجموعه میدل مارچ را سال 1994 تهیه کرد و آن را بهصورت یک مینیسریز روی آنتن فرستاد. این مجموعه در هفت اپیزود توسط آنتونی پیج کارگردانی شد. فیلمنامه اقتباسی میدل مارچ را اندرو دیویس نوشت و ژولیت اوبری، روفوس سویل، داگلاس هوج و پاتریک مالاهاید نقشهای اصلی آن را بازی کردند. ژولیت اوبری از دو مراسم هنری جوایز اتحادیه برودکاستینگ پرس و آکادمی تلویزیون انگلستان جایزه بهترین بازیگر زن سال تلویزیون را گرفت. این مراسم دوم همچنین جوایز بهترین گریم و موسیقی اریجینال را هم به میدل مارچ داد. این در حالی است که دو مراسم اتحادیه نویسندگان انگلستان و جوایز باشگاه رادیو و تلویزیون هم جوایز بهترین مجموعه درام و بهترین برنامه سال بیبیسی را به این مجموعه اهدا کردند.
در این نسخه تلویزیونی از داستان جورج الیوت،کاراکتر دوروتی پروک (با بازی ژولیت اوبری) تلاش میکند بهواسطه ازدواج با ادوارد کاسوبن (پاتریک مالاهاید) سروسامانی به زندگیاش بدهد. اما این ازدواج راه به جایی نمیبرد و باعث خشنودی دوروتی نمیشود. مرگ نابهنگام ادوارد هم پایان رویاپردازیهای دوروتی را به همراه دارد. ملاقات دوروتی با ویل لادیسلاو (روفوس سویل) حادثهای مهم و تعیینکننده در زندگی دوروتی است و پیچیدگیها و مشکلات بعدی او را خلق میکند. برخورد منتقدان تلویزیونی با مجموعه خوب بود و امتیازهای بالایی از آنها گرفت.
الیزابت کالبرت، منتقد نشریه نیویورکتایمز از آن بهعنوان یک کار بسیار خوب و پربیننده یاد کرد که توانست میلیونها تماشاچی را جذب خود کند. به گفته او، دوران ویکتوریایی بخوبی در این مجموعه به تصویر کشیده شده و حال و هوای آن به گونهای است که میتوان استمرار داستان را در زمان حال هم دید. مجموعه نگاهی انتقادی به داستانهای فانتزی و رویاگونهای دارد که در پایان آن کاراکتر اصلی به خوشبختی میرسد و بقیه عمر را بخوبی و خوشی میگذراند. منتقد نشریه تایم جان السون هم آن را یکی از بهترین درامهای تاریخی کل تاریخ تلویزیون انگلستان ارزیابی کرد و از صداقت سازندگانش در یک برگردان تصویری درست تشکر و قدردانی کرد. نکته جالب این که شهر استامفورد که لوکیشن اصلی مجموعه بود، پس از پخش آن به صورت یکی از مناطق توریستی انگلستان در فصل تابستان درآمد.
منتقدان تلویزیونی در اروپا هم به تحسین حال و هوای میدل مارچ پرداختند. با وجود عناصر کمدی زیاد موجود در مجموعه آنها به آن لقب یک کار رئالیستی و کاملا واقعگرا را دادند. این کمدی واقعگرا، تعدادی از وقایع و حوادث تاریخی را در دل خود دارد. اقدامات اصلاحطلبانه سال 1832، آغاز به کار خطآهن، مرگ شاه جورج پنجم و موفقیتهای سیاسی برادر او روک چارلز ازجمله وقایع تاریخی است که در داستان مجموعه به آنها اشاره و پرداخته میشود. جورج الیوت، نویسنده کتاب کار نوشتن دو بخش اصلی آن را در سال 1869 شروع کرد و تحقیقات زیادی برای آن انجام داد.
انتشار کتاب او در ابتدای امر با استقبال منتقدان و خوانندگان همراه نبود، اما در حال حاضر از آن به عنوان یکی از بهترین آثار وی (و همچنین یکی از گنجینههای ادبی انگلستان) اسم برده میشود. همین نگاه درباره مجموعه تلویزیونی سال 1994 آن هم وجود دارد. این نسخه تنها نسخه تصویری از کتاب جورج الیوت نیست. قبل از این بارها و بارها این کتاب به صورت مجموعه تلویزیونی و نمایش تئاتری درآمده و هر بار با استقبال مردم عادی روبهرو شده است.
شبکه بیبیسی در سال 1968 یک مینیسریز از آن تهیه کرد که جوآن کرافت، کارگردان و میشل دوتریس، بازیگر اصلی آن بود. دومین مجموعه بیبیسی از این داستان در سال 1994، حال و هوایی متفاوت با این نسخه کلاسیک داشت، اما محصول سال 1994 شهرتی بسیار بالاتر و بیشتر از این نسخه کلاسیک دارد. دنیای تئاتر هم حداقل 10 بار این داستان را به صورت یک نمایش درام روی صحنه برده است که آخرین آنها مربوط به سال 2013 است. با وجود شهرت بالای نوول میدل مارچ، صنعت سینما هنوز سراغ آن نرفته است. این در حالی است که سام مندس، فیلمساز سرشناس و غیرمتعارف انگلیسی، از علاقه فراوان خود برای ساخت این فیلم صحبت کرده است. وی مدتی قبل قول داد نسخه سینمایی میدل مارچ را حتما جلوی دوربین خواهد برد.
مترجم: کیکاووس زیاری
جامجم
منبع: تیوی گاید