حالا ديگر استفاده از تلفن همراه در جامعه كنوني اجتناب‌ناپذير است و البته نگراني‌ها درباره اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت انسان با رشد بيش از حد تلفن‌هاي همراه نيز بيشتر شده است.
بتازگي هم اعلام شده براساس بررسي‌هاي تازه موسسه Pew حدود 65 درصد از بزرگسالان گوشي‌هاي تلفن همراه خود را نيز همراه با خود به بستر مي‌برند كه اين كار از نظر بهداشتي و حفظ سلامت زيانبار است.
اگرچه بعضا گزارش‌هاي ضد و نقيضي درباره اثرات امواج تلفن همراه و ميزان جدي بودن مخاطرات آن از سوي مراكز تحقيقاتي مختلف كه بعضا به سفارش شركت‌هاي بزرگ سازنده تلفن همراه در اين زمينه تحقيق مي‌كنند، منتشر مي‌شود؛ ولي به‌زعم اغلب كارشناسان، با توجه به ماهيت و تاثيرات شناخته شده امواج الكترومغناطيسي در طول موج‌هاي مختلف بر سيستم‌هاي زيستي نمي‌توان خطرات تلفن همراه و تجهيزات مربوط به آن را انكار كرد.
در سال‌هاي اخير به موازات گسترش روزافزون استفاده از تلفن همراه و توجه مراكز تحقيقاتي دنيا به اين مقوله، پژوهشگران ايراني نيز در دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي مختلف، تحقيقاتي را در اين حوزه آغاز كرده و از ابعاد مختلف به بررسي آسيب‌هاي احتمالي پرتوهاي الكترومغناطيسي تلفن همراه بر بافت‌هاي زنده و تجهيزات الكتريكي و الكترونيكي آن انجام داده‌اند كه از جمله آنها تحقيقاتي است كه در مركز تحقيقات بيوشيمي ـ بيوفيزيك دانشگاه تهران به سرپرستي دكتر علي‌اكبر موسوي موحدي انجام شده و نتايج جالب توجهي در زمينه اثرات ميدان‌هاي الكترومغناطيسي خصوصا امواج تلفن همراه بر سيستم‌هاي زيستي در پي داشته است.
دكتر علي‌اكبر موسوي موحدي، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر مركز تحقيقات بيوشيمي ـ بيوفيزيك دانشگاه تهران در گفتگو با جام‌جم با بيان اين‌كه پرتو‌هاي الكترومغناطيسي داراي استفاده‌هاي مثبت و منفي هستند، مي‌گويد: امواج و ميدان‌هاي الكترومغناطيسي كه در گستره وسيعي از انرژي و فركانس‌ها با خواص متفاوت ساطع مي‌شوند، نقش مثبت و منفي در زندگي جانداران و گياهان ايفا مي‌كنند.
اين اشعه هم در طبيعت و هم در صنعت موجود است، با اين تفاوت كه وجود اشعه الكترومغناطيسي در طبيعت بهينه بوده ولي بايد در صنعت به صورت بهينه استفاده شود.
معاون پژوهشي سابق دانشگاه تهران از تلفن‌هاي همراه به عنوان يكي از پرمصرف‌ترين تجهيزات داراي امواج الكترومغناطيس ياد مي‌كند و مي‌افزايد: نقش منفي ميدان‌هاي الكترومغناطيسي و اثرات سوء آن بر سيستم‌هاي زيستي به دليل نبود دستورالعمل معين، آموزش صحيح بهره‌برداري و استفاده بهينه از سيستم‌هاي ارتباطي و مخابراتي بويژه عدم آشنايي كاربران از تداخل و تزاحم‌هاي استفاده همزمان تلفن همراه با وسايل ديگر مانند رايانه، مايكروويو، تلويزيون، استفاده از داروهاي خاص يا داشتن بيماري و... است.

استفاده محدود زماني از تلفن همراه
دكتر موسوي موحدي با تاكيد بر اين‌كه هرگز نبايد تلفن همراه را با خود به رختخواب برد، ادامه مي‌دهد: اثر سوء‌ميدان‌هاي الكترومغناطيسي بويژه ميدان تلفن همراه به صورت فزاينده نقش تخريبي در بدن، ارگانيسم‌ها، بافت‌ها، سلول‌ها و ماكروملكول‌هاي حياتي مانندDNA، پروتئين‌ها و آنزيم‌ها دارد. وي با بيان اين كه در حال حاضر سيستم‌هاي تلفن همراه داراي فركانس 940 مگاهرتز است كه به بيشتر بافت‌هاي بدن از جمله مغز و حتي گوشت و ماهيچه‌ها آسيب مي‌زند، ابراز عقيده مي‌كند كه نبايد به تلفن همراه به عنوان وسيله‌اي بي‌خطر نگاه كرد و هر كس هر اندازه كه تمايل داشت از آن استفاده كند؛ بلكه كاربرد تلفن همراه بايد همانند مصرف دارو، محدود و كنترل شده و به زباني داراي دوز مشخص باشد؛ به طوري كه يك فرد تنها ساعاتي از روز را مي‌تواند از موبايل استفاده كند و پس از آن استفاده دوباره از آن مضر خواهد بود.

دوز استفاده از تلفن همراه براي مبتلايان به بيماري‌هاي گوناگون متفاوت است
استاد مركز تحقيقات بيوشيمي ـ بيوفيزيك دانشگاه تهران مي‌گويد: مساله مهم ديگري كه بايد مورد توجه محققان قرار بگيرد، دوز مشخص استفاده از تلفن همراه براي مبتلايان به بيماري‌هاي گوناگون است؛ مثلا، ميزان استفاده از تلفن همراه در افراد ديابتي كه در برابر امواج آسيب‌پذيرتر از افراد سالم هستند بايد متفاوت باشد. تحقيقات جديد مي‌بايد ميزان استفاده از تلفن همراه را براي هر بيماري معين نمايد.
دكتر موسوي موحدي با اشاره به تحقيقات پژوهشگران مركز بيوشيمي ـ بيوفيزيك دانشگاه تهران در زمينه «اثرات ميدان الكترو مغناطيسي تلفن همراه روي هموگلوبين خون» گفت: تحقيقات نشان مي‌دهد تاثير ميدان الكترومغناطيسي تلفن همراه با هموگلوبين موجب تغييرات ساختاري در آن و كاهش پيوند اكسيژن با هموگلوبين مي‌شود. همچنين اختلال در عملكرد هموگلوبين، موجب آزادسازي اكسيژن بيشتر در بافت و در نهايت بروز ناهماهنگي در واكنش‌هاي بدن مي‌شود.

دگرگوني در عملكرد هموگلوبين خون
اين استاد بيوشيمي تاكيد مي‌كند: اثرات سوءتغيير ساختاري هموگلوبين خون تحت تاثير امواج تلفن همراه تنها به آزادسازي بيش از حد اكسيژن در بافت محدود نمي‌شود، بلكه بر ساير وظايف هموگلوبين هم تاثير منفي مي‌گذارد.
به گفته دكتر موسوي موحدي همين پديده در بررسي اثرات امواج در بيماران تالاسمي هم مشاهده شده و در اين مورد از نظر ساختار هموگلوبين، ساختمان سوم آن كه عامل اصلي عملكردهاي اين مولكول است، دچار تغيير شده است.

خطر استفاده همزمان از تلفن همراه با مايكروويو يا رايانه
دكتر موحدي اثرات تداخل استفاده از تلفن همراه و وسايل ديگر مانند مايكروويو، رايانه و همچنين مصرف داروهاي مختلف را بسيار حائز اهميت مي‌داند و تصريح مي‌كند: تداخل استفاده از تلفن همراه و وسايل ياد شده اثرات سوء امواج تلفن همراه را تشديد مي‌كند. همچنين بدترين شكل تداخل در استفاده همزمان از تلفن همراه و مايكروفر است. از سوي ديگر شرايط استفاده از تلفن همراه در اثرات آن تعيين‌كننده است به عنوان مثال استفاده از تلفن همراه در مكان‌هاي مسقف و شهرهاي آلوده دوز خاصي را طلب مي‌كند كه اميدواريم با شروع تحقيقات بتوان دوز استفاده از موبايل براي هر فرد مانند زن، مرد، كودك و غيره مشخص كرد.

بدترين شكل مكالمه؛ قرار دادن تلفن كنار گوش
وي درباره محل قرار دادن تلفن همراه نيز مي‌گويد: بدترين شكل اين مساله، قرار دادن تلفن كنار گوش هنگام صحبت‌كردن است و البته قرار دادن در كمر هم آسيب‌هاي جدي به دستگاه تناسلي انسان وارد مي‌كند.
دكتر موسوي موحدي با بيان اين‌كه تلفن همراه در مواقع عدم استفاده بايد بيش از يك متر با كاربر فاصله داشته باشد، مي‌افزايد: صحبت با تلفن همراه بايد در فضايي باز و در كمترين زمان مكالمه باشد. استفاده از تلفن همراه در حالت اضطرار است نه به صورت مداوم. اگر كسي مي‌خواهد صحبت طولاني‌تر داشته باشد بايد از تلفن ثابت استفاده كند و در صورتي كه فرد در جايي هست كه تلفن ثابت وجود دارد بهتر است تلفن همراه خاموش شود. بهترين حالت در هنگام پياده‌روي هم گذاشتن تلفن همراه داخل كيف است.

اميربامه ‌/‌ جام‌جم