*  20 مرداد  در گذر تاریخ

 *  رحلت فقیه جلیل و عالم بزرگوار، آیت ‏الله شیخ «عبدالنبی نوری» (1304 ش)
اشاره:
آیت‏الله حاج شیخ عبدالنبی نوری در اواسط قرن سیزدهم هجری شمسی در شهرستان نور از توابع استان مازندران به دنیا آمد. وی در جوانی پس از مهاجرت به تهران، به تحصیل علوم دینی پرداخت و پس از طی دوره مقدمات و سطوح، راهی عتبات عالیات گردید. حاج شیخ عبدالنبی نوری، در آنجا در محضر عالمان بزرگواری همچون
 میرزا محمدحسن شیرازی حاضر شد و به مدارج بالای علمی و فقهی دست یافت. وی یکی از مجتهدین نام‏آور عصر خود بود و در فقه، اصول، معقول و منقول نبوغی خاص داشت. ایشان سپس به تهران بازگشت و در یکی از مدارس شهر به تدریس همت گماشت. حوزه درسی این عالم ربانی، محل تجمع فضلاء و بزرگان بود که یکی از آن بزرگان، حضرت آیت‏الله سید شهاب‏الدین مرعشی نجفی می‏باشد. آیت‏الله شیخ عبدالنبی نوری مورد توجه و احترام فراوان ملت و دولت بود و علاوه بر تدریس و ترویج دین، به حل مشکلات مردم نیز می‏پرداخت. سرانجام این عالم فرزانه در بیستم مرداد 1304 ش برابر با بیستم محرم‏الحرام 1344 قمری به رحمت ایزدی پیوست و پس از تشییعی با شکوه، در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در ری مدفون گردید.

*  فعالیت های سازمان انقلابی حزب توده در خارج طی یک مصاحبه مطبوعاتی تشریح شد (1349ش)
* داریوش همایون مدیر
روزنامه آیندگان که به سمت
 وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه جدید وارد شده بود سخنگوی دولت شد (1356ش)

*  دولت در اصفهان
حکومت نظامی اعلام کرد و سرلشکر ناجی به فرمانداری   نظامی منصوب شد (1357ش)

 * با برقراری حکومت نظامی در اصفهان عبور و مرور از ساعت 8 شب تا 6 صبح ممنوع شد(1357ش)

 *  اعلامیه ای با انتشار هجده تن از روحانیون شیراز درباره کشتار روزه داران بیگناه در مسجد جامع این شهر و اعلام عزای عمومی روز21/5/1357،
منتشر شد.(1357ش)

*   تظاهرات عظیم مردم اصفهان علیه رژیم پهلوی و اعلام حکومت نظامی در این شهر (1357 ش)
اشاره:
همزمان با برپائی راهپیمائی‏های پراکنده که به ویژه پس از فاجعه 19 دی 56 در سراسر کشور انجام می‏شد و با آغاز ماه مبارک رمضان، تظاهرات قهرآمیز مردم اصفهان که از مدت‏ها قبل ادامه داشت در این روز به حادترین و انقلابی‏ترین چهره خود رسید. مردم اصفهان با تظاهرات بزرگ و وسیع خود، تمام سینماها، مشروب‏فروشی‏ها، بانک‏ها، ادارات دولتی و ساختمان حزب رستاخیز را به آتش کشیدند. در درگیری شدید و همه جانبه مردم با پلیس، عده‏ای کشته و زخمی شدند. مردم با قطع درختان در خیابان‏ها جهت جلوگیری از حرکت خودروهای مأموران انتظامی، سدّ معبر نمودند. به دنبال این حوادث، دولت در اصفهان حکومت نظامی اعلام کرد و سرلشکر ناجی به فرمانداری نظامی منصوب شد. با این‏حال، اوج‏گیری نهضت اسلامی و حضور مردم مذهبی و متدین اصفهان در راهپیمائی‏های گسترده، حکومت نظامی را بی‏ارزش نمود.

*  راهپیمایی ضد رژیم مردم شیراز به مناسبت برگزاری جشن هنر در این شهر (1357 ش)
اشاره:
جشن هنر شیراز که نوعی فستیوال بین‏المللی هنری بود، از چند سال قبل از آن تاریخ در شیراز برگزار می‏شد و با وجود مخارج سنگینی که در برداشت، هرگز مورد توجه و استقبال مردم قرار نمی‏گرفت بلکه اعتراض و انتقاد همگان را دامن می‏زد. در این جشن‏ها، صحنه‏های نامناسب و نامأنوس، نمایش‏های زننده و خلاف عفت عمومی به روی صحنه می‏آمد که با اعتراض شدید مردم روبرو می‏گردید. در این سال نیز قبل از شروع این جشن صدها تن از مردم شیراز برای بیان مخالفت خود با جشن هنر، تظاهرات ضدرژیم برپا کردند. در نتیجه این راهپیمائی، بین مردم و مأموران امنیتی و انتظامی
زد و خورد شدیدی به وجود آمد و اوضاع شهر به هم ریخت.

* تظاهرات به حادترین و قهرآمیزترین و انقلابی ترین چهره خود رسید.(1357ش)
اشاره:
در این روز مردم اصفهان با تظاهرات بزرگ و وسیع خود تمام سینماها، مشروب فروشی ها، بانک ها، ادارات دولتی و ساختمان حزب رستاخیز را به آتش کشیدند. در درگیری شدید و همه جانبه بین مردم و پلیس جماعتی کشته و مجروح شدند. مردم با قطع درختان در
خیابان ها جهت جلوگیری از حرکت خودروهای مأموران انتظامی سد معبر نمودند.

*  بنابر گزارش روزنامه اطلاعات، پس از پایان مجالس سخنرانی در تهران، تظاهراتی در چندین نقطه این شهر برپا شد. (1357ش)
اشاره:
تظاهرکنندگان شیشه های بیش از 25 شعبه بانک صادرات و 10 شعبه بانک های مختلف، چندین مغازه و سینما را شکستند.

*  تصویب قانون مطبوعات پس از انقلاب اسلامی(1358 ش)
اشاره:
لایحه قانونی مطبوعات در بیستم مردادماه ۱۳۵۸ش به تصویب مجلس رسید. این قانون در چهل و یک ماده به تصویب رسید که البته بعدها اصلاحاتی در آن صورت گرفت. در لایحه قانونی مصوب، موضوعاتی چون تعریف مطبوعات، شرائط کسب امتیاز نشریه، جرائم مطبوعاتی و نحوه رسیدگی به جرائم پیش‏بینی شده بود.  در سال ۱۲۸۶ش، نخستین قانون مطبوعات در ایران در پنجاه و سه ماده به تصویب رسید. مورخان نوشته‏اند در عصر ناصرالدین‏شاه، کنت مونت فرت مستشرق ایتالیائی برای نخستین‏بار قانونی جزائی را برای ناصرالدین‏شاه به رشته تحریر درآورد که البته در آن موادی چند به جرائم مطبوعاتی اشاره داشت. نخستین قانون مطبوعاتی مدون پس از مشروطه به تصویب رسید؛ لذا چون مطبوعات و آزادی بیان یکی از دغدغه‏های مشروطه‏طلبان بود، این قانون به‏عنوان یکی از نخستین قوانین به تصویب رسید. هرچند این قانون با مخالفت برخی از روزنامه‏نگاران هم‏چون سیدرضا مساوات روبه‏رو شد. او در روزنامه خود با نام «مساوات» به‏شدت این قانون را مورد انتقاد قرار داد. علاوه بر این‏ها، قانونی برای مطبوعات در
 تاریخ سی‏ام فروردین‏ماه سال ۱۳۷۹ش از تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی گذشت. در ماده دوم این قانون، رسالت مطبوعات چنین تعریف شده است: رسالتی که مطبوعات در نظام جمهوری اسلامی بر عهده دارند عبارت است از: الف- روشن کردن افکار عمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم در یک یا چند زمینه مورد اشاره در ماده یک. ب- پیشبرد اهدافی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی بیان شده است. ج- تلاش برای نفی مرزبندی‌های کاذب و تفرقه‌انگیز و قرار ندادن اقشار مختلف جامعه در مقابل یکدیگر مانند دسته‏بندی مردم براساس نژاد، زبان. رسوم، سنن محلی و... د- مبارزه با مظاهر فرهنگی استعماری (اسراف، تبذیر، لغو، تجمل‏پرستی، اشاعه فحشا و...) و ترویج و تبلیغ فرهنگ اصیل اسلامی و گسترش فضایل اخلاقی. هـ- حفظ و تحکیم سیاست نه شرقی نه غربی. تبصره: هریک از مطبوعات باید حداقل در تحقق یکی از موارد فوق‏الذکر سهیم و با موارد دیگر به هیچ‏وجه در تضاد نبوده و در مسیر جمهوری اسلامی باشد.

*  انتخاب شهید «محمدعلی رجائی» به عنوان نخست ‏وزیر جمهوری اسلامی ایران (1359ش)
اشاره:
پس از انتخاب ابوالحسن بنی‏صدر به ریاست جمهوری، به دلیل آن که مجلس شورای اسلامی، نامزدهای معرفی شده از طرف او برای احراز پست نخست‏وزیری را واجد صلاحیت‏های اسلامی و انقلابی نمی‏دانست کار اختلاف مجلس با بنی‏صدر بالا گرفت. در نهایت قرار براین شد که از میان هیئت پنج نفره‏ای از نمایندگان مجلس، فردی به عنوان نخست وزیر معرفی گردد. از این رو پس از بررسی‏های طولانی و پس از حذف دو نفر از آنان به دلیل حزبی بودن،نظر هیئت سه نفره به اتفاق آراء بر این قرار گرفت که شهید رجائی شایستگی تصدی مسئولیت خطیر نخست وزیری را دارد. در جریان رأی اعتماد مجلس که 153 رأی موافق اخذ شد، شهید رجائی با سه جمله خود را اینگونه معرفی کرد: من مقلد امام، فرزند مجلس و برادر رئیس جمهورم. بنی‏صدر ابتدا در برابر این انتخاب بنای مخالفت گذاشت ولی وقتی احساس کرد در مقابل مجلس کاری از پیش نخواهد بُرد به ناچار با این پیشنهاد موافقت نمود. اما در هر فرصت ممکن از تضعیف شخصیت شهید رجائی در افکار عمومی با به کارگیری تعابیر و القاب زشت و ناپسند خودداری نمی‏کرد. در برابر این جسارت‏ها و توهین‏های بنی‏صدر به عنوان رئیس جمهور، شهید رجائی با توجه به حساسیت جو موجود، تمامی این تلخی‏ها و اهانت‏ها را در کمال صبر و بردباری و متانت تحمل و در مواقع لزوم با ارائه استدلال‏های محکم و منطقی به ایرادات مکرر بنی صدر پاسخ می‏داد. سرانجام کارشکنی‏های بنی‏صدر و اختلاف‏آفرینی او کار را به جائی رسانید که بنا به توصیه حضرت امام، مجلس
 شورای اسلامی مسأله عدم کفایت سیاسی او را با توجه به اخباری که دالّ بر مسلّح کردن منافقین توسط او بود به بحث گذاشت و با رأی مثبت به آن، بنی صدر از ریاست جمهوری عزل گردید.

* درگذشت احمد رائض؛ مینیاتوریست برجسته معاصر (1372ش)
اشاره:  
احمد رائض نقاش، مینیاتوریست و تذهیب‏کار برجسته معاصر به سال ۱۲۹۸ش در اصفهان زاده شد. رائض در سن ۱۲ سالگی به شوق آموختن نقاشی به خدمت و شاگردی حاج مصورالملکی درآمد و مدت ۸ سال به کارآموزی و هنرجوئی مشغول شده و تحت نظر استاد در رشته‏های نقاشی، تذهیب و نگارگری کسب مهارت نمود. وی پس از طی مرحله آموزش، کارگاهی در اصفهان دائر نمود و به خلق آثاری زیبا پرداخت که اکثر این کارها به کشور آلمان صادر شده است. رائض، موضوع مینیاتورهای خود را از خمسه نظامی - که در زمره دشوارترین موضوعات در نقاشی به‏شمار می‏رود - انتخاب می‏کرد. یکی از آثار بسیار جالب و قابل توجه رائض تابلو مینیاتوری بود که یک‏صد و چهل و پنج صورت، در آن تصویر شده بود. این تابلو هم‏اکنون در موزه سوئیس نگهداری می‌شود. تابلو مینیاتور مزبور - قبل از آن‏که به‏وسیله یک تاجر ایرانی خریداری و به سوئیس ارسال شود - مورد توجه رئیس وقت هنرهای زیبای کشور قرار گرفت به‏همین جهت، به تهران فراخوانده شد و کوشش‏های هنری خود را در هنرهای زیبای کشور متمرکز ساخت. وی ابتدا به تهیه طرح‏های اسلیمی و ختائی برای کارگاه‏های کاشی‌سازی و منبت‌کاری می‏پرداخت ولی بعد از مدتی که کارگاه میناسازی هنرهای زیبای کشور تأسیس شد، تصدی کارگاه مزبور را عهده‌دار گردید. آثار کارگاه میناسازی هنرهای زیبای کشور در نمایشگاه‏های مختلف جهانی نمایش داده شد و مورد توجه و استقبال هم واقع گردید. در سال ۱۹۵۹م آثار میناسازی کارگاه مزبور در نمایشگاه جهانی بروکسل عرضه گردید و به اخذ مدال نقره و دیپلم هنری افتخاری نائل آمد. از احمد رائض بیش از ۱۴۵ تابلوی نقاشی به نقش صورت به سبک مینیاتور باقی است که اکنون در موزه‏های سوئیس نگهداری می‏شوند. هم‏چنین تعدادی از آثار نقره‏کاری و قلم‏زنی وی در موزه هنرهای ملی موجود است. استاد احمد رائض سرانجام در بیستم مردادماه ۱۳۷۲ش در سن ۷۴ سالگی چشم از جهان فروبست.

*  آخرین کسوف قرن بیستم از «چابهار» تا «ماکو» (1378 ش)
اشاره:
در چنین روزی در سال 1999 میلادی (1378ش) آخرین کسوف قرن بیستم اتفاق افتاد . این کسوف به طور واضحی در ایران رؤیت شد و تقریباً تمامی مناطق ایران آن را رؤیت کردند.

* 25 شوال  در گذر تاریخ

*       شهادت حضرت امام جعفر صادق(ع) پیشوای ششم مسلمانان(148 ق)
اشاره:
حضرت امام صادق(ع) پیشوای ششم مسلمانان،
در این روز به دست خلیفه‏ی عباسی، منصور دوانیقی مسموم و در مدینه به شهادت رسید.
 امام صادق(ع) به شیخ الائمه نیز معروف است زیرا عمر ایشان از تمامی ائمه اطهار(ع) طولانی تر است. حضرت را در قبرستان بقیع در کنار پدر، جدّ و امام حسن مجتبی(ع) دفن کردند. آن امام به هنگام شهادت شصت و پنج سال داشته و مدت
سی و چهار سال از امامت حضرتش می‏گذشت. در میان امامان معصوم(ع)، برای هیچ کدام همانند امام صادق(ع) فرصت و شرائط مساعدی پیش نیامد تا بتوانند در سطح وسیع به انقلاب فرهنگی بپردازند و با تشریح فرهنگ غنی و پُرمایه‏ی اسلام، بر گسترش این دین آسمانی بیفزایند. ولی برای امام صادق(ع) این فرصت، در گیر و دار کشمکش‏ها و رودرویى بنی‏امیه و بنی‏عباس و جنگ قدرت به دست آمد. آن بزرگمرد علم و عمل از این فرصت استفاده‏ی کامل کرد و اسلام و فقهِ آن را از دیدگاه
 ائمه‏ی اهل‏بیت(ع) معرفی نمود و با تربیت شاگردان بسیار و برجسته، حیات تازه‏ای به اسلام و مسلمین بخشید و فرهنگ ناب تشیّع را که از متن اسلام محمدی و علوی نشأت گرفته بود به جهانیان عرصه کرد. امام صادق(ع) به عنوان رئیس مذهب جعفری حوزه‏ی علمیه‏ی اسلامی در سطح عمیق و وسیع تشکیل داده و علوم اسلامی را تدریس می‏نمود. در این حوزه، چهار هزار نفر به فراگیری علوم آل محمد(ص) می‏پرداخته و حضرت در این زمان، اسلام اصیل را از زیر حجاب تیره و تار اسلام بنی‏امیه و بنی‏عباس آشکار ساخت.

* وفات «احمد هروی» محدث
و نویسنده‏ی ایرانی(536 ق)
اشاره:
احمد هروی محدث و نویسنده‏ی مسلمان ایرانی از مدرسین برجسته‏ی مدرسه‏ی نظامیه بلخ به شمار می‏رفت. معروف‏ترین شاگرد او که در محضرش پرورش یافت، رشید الدین وطواط، ادیب، شاعر و سخن‏سرای شهیر بلخ بود. هروی در سال 520 ق پس از مراسم حج به بغداد آمد و به درخواست گروهی از دانشمندان و نویسندگان این شهر به تدریس حدیث و ادبیات پرداخت.

* امضای معاهده‏ی دوّم ابریشم بین امپراتوری عثمانی
و پادشاهی صفویه(1025 ق)

* حمله‏ی مزدوران
رژیم پهلوی به مدرسه‏ی فیضیه در قم(1383 ق)
اشاره:
همزمان با 25 شوال، سالروز شهادت
 امام جعفر صادق(ع) برابر با دوم فروردین سال 1342 ش، مجلس سوگواری از طرف حضرت آیت‏الله گلپایگانی در مدرسه‏ی فیضیه‏ی قم برگزار شد. در این مراسم عده‏ی زیادی از مزدوران رژیم پهلوی با لباس کشاورزان و چماقداران ضمن برهم زدن سخنرانی، به ضرب و شتم طلاب پرداختند. در این حمله‏ی وحشیانه، ضمن اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم، بر اثر پرتاب طلبه‏ها از طبقات فوقانی و پشت‏بامِ مدرسه، تعداد زیادی کشته و مجروح شدند. این واقعه، به شدت از جانب امام خمینی(ره) محکوم شد و سخنرانی شدیدی علیه رژیم شاه ایراد فرمودند. رژیم با این عمل می‏خواست هم زَهره‏چشمی از روحانیت بگیرد و هم حوزه را در مقابل مردم قرار دهد. اما افشاگری‏های حضرت امام و وقایع پس از آن، رژیم پهلوی را رسوا ساخت.

*    11 آگوست در گذر تاریخ

 *  تأسیس رسمی مذهب «پروتستان» توسط «مارتین لوتر» (1529م)

 *  امضای «قرارداد سیفِر» (سور) میان عثمانی و متفقین (1920م)

 * روز ملی و روز استقلال کشور افریقایی «چاد» از استعمار فرانسه (1960م)

 *  تولد تولد « فرناندو آرابال‌ «، نویسنده‌ اسپانیایی (1932م)