* 20 بهمن در گذر تاریخ
* شهادت آیت الله
«سید مصطفی موسوی» پدر
«امام خمینی»(ره) به دست
اشرار منطقه (1281ش)
اشاره:
آیتالله سید مصطفی خمینی پدر بزرگوار امام خمینی(ره) در حدود سال 1238 ش (1277 ق) در خمین به دنیا آمد. ایشان پس از پشت سر گذاشتن دروس مقدماتی، برای تحصیل مدارج عالی راهی نجف اشرف گردید و پس از اخذ اجتهاد، در خمین اقامت گزید. این عالم ربانی در دوران اقامت در خمین در قطعه زمینی متعلق به خود کشاورزی مینمود و در عین حال به هدایت و ارشاد مردم اشتغال داشت و ملجأ و پناهگاه آنان بود. از این رو در مقابل زورگویی خوانینِ دست نشانده حکومت وقت، به مقاومت بر میخاست. سرانجام، طاغوتیان ندای حقطلبی او را با گلوله پاسخ دادند و در مسیر خمین به اراک وی را در 42 سالگی به شهادت رساندند. به هنگام شهادت ایشان، بیش از پنج ماه از تولد حضرت امام نگذشته بود و از آن پس تحت تکفل مادر و عمه خویش قرار گرفتند.
* واگذاری امتیاز خط آهن بندر «خرمشهر» - خرمآباد به انگلستان (1291 ش)
اشاره:
دولت انگلستان که به راههای ارتباطی مطمئن و امن در جنوب ایران نیاز ضروری داشت تا به وسیله آن، تجارت بازرگانان انگلیسی و منافع حیاتی آن کشور را تضمین و حفظ کند در این تاریخ موفق به اخذ امتیاز احداث راه آهن مُحَمرَه (خرمشهر) - خرم آباد و بروجرد شد. این امتیاز سه روز پس از امتیاز مشابهی بود که از جانب دولت ایران، به روسیه واگذار گردیده بود.
* در حمزه آباد بر اثر سقوط بهمن 40 خانوار زیر برفها
مدفون شدند(1350ش)
* حمله گارد شاهنشاهی به هُمافران نیروی هوایی در پی بیعت هُمافران با حضرت امام (1357ش)
اشاره:
در پی اعلام همبستگی گروهی از همافران و پرسنل نیروی هوایی با انقلاب اسلامی ایران و بیعت با حضرت امام، مزدوران گارد شاهنشاهی در شامگاه 20 بهمن به یکی از پادگانهای نیروی هوایی در تهران حملهور شدند. به محض انتشار این خبر، مردم مسلمان از همه نقاط تهران برای یاری رساندن به پرسنل نیروی هوایی که در حال مقاومت بودند، به طرف پادگان نیروی هوایی شتافتند. مردم انقلابی که سلاحهای ابتدایی و ناچیزی در اختیار داشتند با رشادتهای خود، حمله مزدوران رژیم شاه را با شکست مواجه کردند و به این ترتیب، مرحله نهایی مبارزه مردم برای براندازی رژیم شاهنشاهی در ایران آغاز شد.
* درگذشت استاد «ابوالفتوح
عرب زاده» پدر فرش نو ایران
(1375 ش)
اشاره:
استاد ابوالفتوح عربزاده مشهور به رسام در سال 1293 در تبریز به دنیا آمد. سید ابوالفتوح عربزاده که به او لقب پدر فرش نو ایران را دادهاند از کودکی با طرحها و رنگها آشنا شد و این هنر را از پدر فراگرفت. وی در تبریز، نقاشی و طراحی روی فرش و در تهران نقاشی و طراحی بر روی کاشی را دنبال کرد. او علاوه بر این، به هنرهای دیگری چون موسیقی، نمایشنامه، مجسمهسازی، خطاطی، نقاشی رنگ و روغن و... علاقه داشت. رسام عربزاده در 1373 با اهدای 66 قطعه فرش نفیس از مجموعه دست بافتههای خود، پایههای اولیه تشکیل نهادی تحت عنوان بنیاد فرهنگی و هنری فرش رسام عربزاده را با همکاری شهرداری تهران ایجاد کرد. قفس رنگها، خم معرفت، ساحل خیال و فتح سومنات از آثار طراحی فرش اوست. وی در آخرین روز از ماه رمضان، بر اثر ایست قلبی درگذشت و در بهشت زهرا مدفون گردید.
* 19 ربیع الثانی در گذر تاریخ
*درگذشت «قابسی» دانشمند و فقیه اسلام (403 ق)
اشاره:
علی بن خَلَف قیروانی قابسی، دانشمند، محدث و فقیه مسلمان، در سال 324 ق در قیروان در تونس متولد شد. قابسی در جوانی نابینا گردید، اما با وجود این، احادیث بیشماری را همراه با اسناد مربوط به آنها از حفظ داشت. قابسی همچنین در فقه و اصول از دانشی بسیار بهره داشت. و تألیفاتی در این زمینه از خود به یادگار گذاشته است. از آثار قابسی میتوان به کتاب «المَهد» در موضوع فقه اشاره کرد.
*درگذشت «ابهری» فیلسوف و منجم ایرانی (663 ق)
اشاره:
اثیرالدین ابهری فیلسوف، منجم و ریاضی دان برجستهی ایرانی از مشاهیر حکمای اسلام و از شاگردان امام فخر رازی و کمال الدین بن یونس
بود. ابهری بیشتر اوقات عمر خود را به تدریس و تألیف کتاب پرداخت و آثار او باتوجه به صاحب نظر بودن وی در منطق، حکمت، ریاضی و نجوم، از ارزش بسیاری برخوردار است. از این منجم و ریاضیدان ایرانی آثار بسیاری بر جای مانده که از میان آنها میتوان به کتاب اصلاح اصول اُقلیدُس و هدایت الحِکمَه اشاره کرد.
* تولد آیت الله «کرباسی»
فقیه فاضل (1180 ق)
اشاره:
آیت الله حاج محمد ابراهیم خراسانی معروف به کرباسی از علمای فاضل اصفهان بود. علوم مقدماتی را در زادگاهش آغازکرد و در حوزهی علمیهی نجف به تکمیل تحصیلات خود پرداخت. آیتالله کرباسی پس از بازگشت به زادگاهش به تعلیم و تدریس مشغول شد و به تألیف آثار متعدد پرداخت. این عالم فاضل که در زهد و تقوا نیز معروف بود، کتب و رسالههای ارزندهای از خود به یادگار گذاشته است که از آن جمله میتوان به اِشاراتُ الاصول و مناسک حج اشاره کرد. آیت الله کرباسی در
سال 1262ق در 82 سالگی در اصفهان دار فانی را
وداع گفت.
* آغاز لشکرکشی «محمدشاه قاجار» به هرات در افغانستان (1253 ق)
اشاره:
چون در زمان فتحعلی شاه فتح هرات نیمه کاره رها شده بود و محمدشاه نیز میخواست در فتوحات نظامی شهرتی به دست آورد، لذا، قصد تصرف هرات را در سر میپروراند. از این رو در ربیع الثانی 1253 ق به هرات لشکرکشی کرد و آن جا را به محاصرهی خود درآورد. این محاصره با حمایت روسها صورت گرفت و انگلیس که مستعمرهی بزرگ خود یعنی هند را در خطر میدید، دست به تهدید محمدشاه از طریق نظامی زد. تهدیدات پیاپی انگلستان و نیز طولانی شدن زمان محاصرهی هرات، توان ادامهی این کار را از اردوی محمد شاه گرفت. سرانجام محمدشاه باسرشکستگی و بدون هیچ نتیجهای در
18 جمادی الثانی 1254 ق به تهران بازگشت و این عمل موجب سلب حیثیّت ایران گردید.
* رحلت مرجع بزرگوار تقلید و عالم کبیر آیتالله سیدصدرالدین صدر (1373 ق)
اشاره:
آیتالله سید صدرالدین صدر عاملی فرزند سیداسماعیل در سال 1299 ق در خانوادهای اصیل و مشهور به فضل، ادب و تقوا در کاظمین به دنیا آمد. ایشان بعد از عزیمت به کربلا، دروس سطح را در خدمت اساتیدی همچون شیخ حسن کربلایى فرا گرفت. آیت الله صدر در سال 1328 ق راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام: آخوند خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و میرزاحسین نائینی بهرهمند شد.
در سال 1339 به ایران سفر نمود و حدود شش سال در مجاورت حرم حضرت رضا(ع) به تدریس و ارشاد پرداخت. ایشان بعد از یک سفر به عراق دوباره به مشهد برگشته و به تدریس و اقامهی نماز در مسجد گوهرشاد پرداخت.
آیتالله صدر با پیشنهاد آیتالله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزهی علمیهی قم، به شهر قم آمده و پس از فوت حاج شیخ، به یاری آیتالله سیدمحمدتقی خوانساری و آیتالله سیدمحمد حجت کوه کمرهای، سرپرستی حوزه را به عهده گرفته و به حفظ و توسعهی آن پرداختند. اصول دین، حاشیه بر کفایةُ الاصول و خُلاصةُ الفُصول از جمله تألیفات این مرجع بزرگ دینی است. آیت الله سید صدرالدین صدر، پدر بزرگوار امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان میباشد. سرانجام این عالم ربانی در
74 سالگی بدرود حیات گفت و در مسجد بالاسرِ روضهی منورهی حضرت معصومه(س) در کنار آیتالله حائری یزدی، به خاک سپرده شد.