* 19 آذر درگذر تاریخ
* رحلت مفسر قرآن کریم «سید حسین اثنی عشری» معروف به اعتمادی (1343 ش)
اشاره:
حاج آقا حسین اثنی عشری، مفسر عالیقدر قرآن در سال 1318 ق در شهر ری ولادت یافت و پس از فراگیری مقدمات و ادبیات در تهران، در سال 1349 ق به قم سفر کرد. پس از آموختن سطوح، در درس خارج آیتالله شیخ عبدالکریم حائری شرکت جست و سپس از درس آیتالله سیدمحمد حجّت و آیتالله سیدمحمدتقی خوانساری استفاده نمود. در سال 1362 به شهر ری بازگشت و در آستانهی مقدس حضرت سید الکریم عبدالعظیم (ع) به اقامهی جماعت و تبلیغ و تفسیر قرآن پرداخت.سرانجام این عالم عامل درسال 1384 قمری در 66 سالگی بر روی منبر دچار سکتهی قلبی گردید و بدرود حیات گفت ودر حرم قبله تهران سیدالکریم عبدالعظیم حسنی (ع) دفن گردید. مهمترین تفسیر وی، تفسیر اثنی عشری نام دارد و علاوه بر آن دارای تألیفات دیگری نیز میباشد.
* تظاهرات بزرگ و تاریخی تاسوعای حسینی علیه رژیم استبدادی پهلوی (1357 ش)
اشاره:
همزمان با تاسوعای حسینی سال 1357 ش، مردم مسلمان و انقلابی ایران با حضور گسترده خود، مراسم عزاداری سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و دیگر شهدای کربلا را به تظاهراتی بزرگ و تاریخی بر
ضد رژیم فاسد و استبدادی شاه، تبدیل کردند.
در تهران، حدود چهارمیلیون نفر از مردان، زنان و کودکان، در راهپیمایی تاریخی این روز شرکت کرده و ضمن عزاداری، با سردادن شعارهایی بر ضد رژیم شاه، نفرت و انزجار خود را از این رژیم اعلام کردند. همزمان با تهران، این راهپیمایی در شهرستانها نیز صورت گرفت. این اقدام، پایههای حکومت پوشالی و وابسته رژیم شاه به بیگانگان را بیش از پیش متزلزل و سقوط آن را
قطعی کرد.
* طرح تشکیل شورای سلطنت توسط آمریکا (1357 ش)
اشاره:
در بحبوحه انقلاب اسلامی و در حالی که نهضت اسلامی مردم ایران به رهبری
امام خمینی(ره) رژیم پهلوی را در کام خود فرو میبرد، اربابان آمریکایی شاه درصدد بودند تا به هر نحو ممکن، از سقوط محمدرضا پهلوی، این مهره مطیع خود جلوگیری کنند. از این رو، در نوزدهم آذر 1357ش، وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا که مشغول بررسی تشکیل شورای سلطنت در ایران بود، با ارسال تلگرافی به سفارت آمریکا در تهران با نمایندگان خود در ایران درباره این موضوع مشورت کرد. این کار از یک سو نشان دهنده ناامیدی مقامات دولت آمریکا از باقی ماندن شاه در رأس قدرت و از سوی دیگر، دخالت آشکار و ظالمانه آمریکائیان در امور داخلی ایران بود. دولت آمریکا، همه توان خود را به کار گرفته بود تا به هر صورت ممکن،
پایگاه سیاسی و نظامی خود را در ایران حفظ کند اما امواج توفنده انقلاب، آنان را از رسیدن به این هدف شوم باز داشت و این شورا پس از آن که در 23 دی 57 کار خود را آغاز کرد، پس از یک هفته با ناکامی، منحل شد.
* قطار تهران-یزد افتتاح شد. (1349ش)
* ایران و ابوظبی درباره توسعه روابط بازرگانی توافق کردند (1349ش)
* شورای امنیت سازمان ملل برای رسیدگی به شکایت پنج کشور عربی (عراق-کویت-لیبی-الجزائر و یمن جنوبی) از ایران
یک جلسه طولانی چهار ساعته تشکیل داد.(1350ش)
* اتحاد نیروهای جبهه ملی ایران بیانیه ای منتشر کرد.(1356ش)
اشاره:
در این بیانیه آمده بود: خواست کنونی مبارزان نهضت ملی ایران همچنانکه در مشروحه 23 خرداد 1356 بیان گردیده است (ترک حکومت استبدادی، تمکین مطلق به اصول مشروطیتِ احیای حقوق ملت،
احترام واقعی به قانون اساسی و اعلامیه جهانی حقوق بشر، انصراف از حزب واحد، آزادی مطبوعات و اجتماعات، آزادی زندانیان سیاسی و تبعیدشدگان و استقرار حکومتی است که متکی بر اکثریت نمایندگان منتخب از طرف ملت باشد و خود را بر طبق قانون اساسی، مسئول اداره مملکت بداند
* انتخابات دوره اوّل
مجلس خبرگان رهبری (1361ش)
اشاره:
انتخابات نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری که بر اساس اصل 107 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مهمترین وظیفه آن تعیین رهبر نظام اسلامی است در شرائطی صورت گرفت که کشور در حال نبردی نابرابر با حکومت عراق و دنیای استکبار بود. با این حال، این انتخابات با شرکت مردم شجاع و مقاوم ایران در 19 آذر 1361 برگزار گردید و نزدیک به هجده میلیون نفر در این انتخابات شرکت نمودند. در این دوره 75 نفر از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری تعیین شدند. در نهایت اولین مجلس خبرگان رهبری که در واقع دومین مجلس خبرگان جامعه اسلامی بود در تیرماه 1362 با پیام امام خمینی(ره)، افتتاح شد. با رحلت امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، مجلس خبرگان رهبری، حضرت آیت الله خامنهای را به رهبری نظام اسلامی برگزید و این وظیفه را به نحو احسن به
انجام رساند.
* تشکیل شورای عالی
انقلاب فرهنگی به فرمان
حضرت امام خمینی (ره)
(1363 ش)
اشاره:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گروهکهای مختلف، دانشگاهها و مدارس کشور را عرصه تاخت و تاز خود ساخته و روند تحصیل و تدریس را مختل کرده بودند. بسیاری از استادان منحرف، به کار مشغول بودند و هیچ تغییر بنیادی در برنامه و شیوه تدریس و تربیت و اهداف آنها رخ نداده بود. در نتیجه، دانشگاههای سراسر کشور برای مدتی تعطیل شد. پس از تعطیلی دانشگاهها، به منظور ساماندهی به امور فرهنگی مدارس و دانشگاهها، به فرمان امام خمینی(ره)،
اولین ترکیب شورای انقلاب فرهنگی
تحت عنوان ستاد انقلاب فرهنگی شکل گرفت.
با تشکیل این ستاد، علی رغم کارشکنیهای برخی اشخاص و گروههای سیاسی، حضرت امام در سال 1360، از ستاد خواستند که در باز شدن دانشگاهها تسریع نماید.
با بازگشایی دانشگاهها، ضرورت توسعه و تعمیق کار این ستاد ایجاب کرد که در نوزدهم آذر 1363، امام، رؤسای سه قوه و تعداد دیگری از اندیشمندان فرهنگی کشور را به اعضای آن بیفزایند.
گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامی در شئون جامعه، تزکیه محیطهای علمی و فرهنگی از افکار مادی، تحول دانشگاهها و مدارس و مراکز فرهنگی و هنری بر اساس فرهنگ صحیح اسلامی، حفظ و احیاء و معرفی آثار اسلامی و ملی از جمله اهداف این شورا و نیز تدوین اصول سیاست فرهنگی نظام جمهوی اسلامی و تعیین اهداف و جهتگیری برنامههای فرهنگی، آموزشی و علمی، تعیین مراجع برای طرح و تدوین برنامههای فرهنگی و علمی، تدوین ضوابط برای گزینش استادان و معلمان دانشگاهها و نظارت بر امور کتابهای درسی و... از جمله وظائف شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشند.
* 17 صفر در گذر تاریخ
* تولد «ابوالسعود»
فقیه و مفسر مسلمان (896 ق)
اشاره:
محمد مصطفی عمادی مشهور به ابوالسعود، فقیه و مفسّر مسلمان در روستای مدرس واقع در نزدیکی استامبول در ترکیه متولد شد. ابوالسعود پس از پایان تحصیلات به تدریس مشغول گردید. همزمان با تدریس، منصب قضاوت در استامبول را نیز به عهده گرفت و تا پایان عمر در این مقام باقی ماند.
او به مسائل اجتماعی و عرفی جامعهی خود توجه داشت و تلاش میکرد قوانین اداری عثمانی را بر اساس شریعت اسلامی تنظیم و اصول دیوانی را اصلاح کند. ابوالسعود علاوه بر زبان ترکی به زبانهای فارسی و عربی، تسلط کامل داشت و به این دو زبان، شعر نیز میسرود. ارشاد العقل السلیم، دعا نامه و قانون نامه از جمله آثار اوست.
* تولد «سلطان القُرّاء تبریزی» قاری شهیر قرآن و دانشمند علم قرائت (1255 ق)
اشاره:
شیخ عبدالرحیم بن ابوالقاسم تبریزی معروف به سلطان القُرّا یا شاه قرآن خوانان در 1255 ق در تبریز به دنیا آمد. وی در علم تجوید در عصر خود استاد بود و شاگردان فاضلی در این زمینه تربیت نمود. از تألیفات وی رسالهای است در علم تجوید به نام «دُرُّ المنثور» و رسائل دیگر. سلطان القرّاء پس از فراگیری این علم نزد پدر، با شیخ شامیل داغستانی آشنا شد و هنگامی که شیخ شامیل ارتشی فراهم آورده بود تا علیه روسها قیام کند، وی برای همراهی با این نهضت با شیخ شامیل به سوی داغستان عزیمت کرد. سپس به تبریز بازگشت و حوزهی درسی جهت قرائت قرآن تشکیل داد و از آن زمان به برترین قاری قرآن کریم لقب یافت. سلطان القراء در سال 1336 ق در 81 سالگی درگذشت.
* 10 دسامبر در گذر تاریخ
* تولد خانم «امیلی دیکِنْسون» بانوی شاعر آمریکایی (1830م)
* تولد «پیر لوئیس» شاعر و داستانسرای فرانسوی (1870م)
* درگذشت «آلفرد نوبل» شیمیدان معروف سوئدی (1896م)
* پایان دوران چهارصد ساله تسلط استعمار اسپانیا
بر کشور کوبا (1898م)
* مرگ «ماکس پلانک»
دانشمند و فیزیکدان
برجسته آلمانی (1947م)
* تصویب اعلامیه حقوق بشر
در سازمان ملل متحد (1948م)
* تصویب طرح انتقال
مقرّ سازمان ملل به آمریکا
در کنگره آمریکا (1949م)
* روز جهانی حقوق بشر