* 13 آذر در گذر تاریخ


* تشکیل اولین کنفرانس اسلامی فلسطین در تهران (1369ش)
   اشاره:
در این روز اولین کنفرانس اسلامی فلسطین با محور همبستگی جهانی با قیام انتفاضه و مقابله با ادامه مهاجرت یهودیان به فلسطین، کار خود را در تهران آغاز کرد.
 در این کنفرانس، مبارزان و اندیشمندان مسلمان فلسطین، ایران و برخی دیگر
 از کشورها حضور داشتند. مباحث اصلی مورد بررسی در این کنفرانس، شامل ابعاد
 و علل قیام انتفاضه مردم فلسطین،
 انقلاب اسلامی فلسطین و تأثیر تحولات منطقه
بر فلسطین بود.

* مهاجرت علماءایرانی
مقیم عراق به ایران
 در پی اولتیماتوم روسیه
به دولت ایران (1290ش)
   اشاره:
پس از که مورگان شوستر آمریکائی
 به مدت سه سال به عنوان خزانه‏داری کل کشور
منصوب شد. این عمل با مخالفت شدید روسیه تزار
مواجه گردید و پس از بهانه‏های بسیار،
به ایران هشدار داد که اگر شوستر ازایران
 اخراج نشود، به ایران لشکرکشی خواهد کرد. هنگامی که مجلس در برابر این اولتیماتوم مقاومت کرد، دولت روس، شمال ایران را
 اشغال کرد و تا قزوین پیش رفت.
زمانی که روحانیون ایرانی مقیم عتبات عالیات مقدسه عراقاز جریان اولتیماتوم روسیه به ایران با خبر شدند، برای نجات ایران از ذلت و مبارزه
با روس‏ها تصمیم گرفتند تحت رهبری
 آیت‏الله آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی
 به ایران باز گردند. ولی آیت‏الله آخوند خراسانی
 که قصد عزیمت به ایران را داشت، به طور کاملاً
مشکوکی بر اثر یک بیماری ناگهانی وفات نمود و این حرکت، باز ماند. دولت ایران سرانجام به ناچار در برابر خشونت دولت روسیه تزاری تسلیم شد و به خدمت مستشاران آمریکائی
 پایان داد.

* درگذشت «محمدحسین
مشایخ فریدنی» محقق معاصر (1369 ش)
 
* رحلت عالم بزرگوار
آیت ‏الله «سیدمرتضی
 موحد ابطحی» (1371ش)
   اشاره:
آیت‏الله سیدمرتضی موحد ابطحی در سال 1284 ش
 (1323 ق) در اصفهان به دنیا آمد. وی در نوجوانی در محضر استادانی همچون جلال‏الدین همایی، میرزا احمد شهیدی و سیدمحمد درچه‏ای به آموختن دروس سطح پرداخت و سپس در درس خارج آیات عظام سیدمحمد و سیدعلی نجف آبادی و محمد رضا
 مسجدشاهی حاضر شد. از آن پسدر مدرسه صدر اصفهان به تدریس پرداخت. آیت‏الله ابطحی از حضرات آیات شیخ آقا بزرگ تهرانی،
محدّث قمی و سید شهاب الدین مرعشی نجفی اجازه اجتهاد داشت و از آیات عظام دیگر، اجازه امور حسبیه دریافت کرده بود.
 از آثارایشان می‏توان به دیوان اشعار، رساله‏های گوناگون در حدیث، تاریخ، کلام و...
 اشاره کرد. سرانجام این عالم ربانی در نود سالگی
درگذشت و به اجداد طاهرینش پیوست.

* روز بیمه
   اشاره:
بیمه از لحاظ حقوقی به معنای قرارداری میان بیمه گر (شرکت بیمه) و بیمه گذار
 (بیمه شونده) است که بیمه‏گر تعهد می‏کند تا در قبال دریافت مبلغی به نام حق بیمه،
 در صورت وارد شدن خسارات احتمالی معین
 به بیمه‏گذار، مبلغ مشخصی را به وی بپردازد. اما از نظر اجتماعی، بیمه یک پدیده اجتماعی است که به وحدت معنوی افراد یک یا
چند جامعه کمک شایانی می‏کند. بنابراین هرگاه فردی دچار صدمه یا حادثه‏ای شود که تحملش از عهده وی خارج باشد،
 اعضای دیگر جامعه هر یک به اندازه سهم و توان، خود را در جبران زیان‏های وارد شده به آن فرد، سهیم می‏سازند.

* جنگ بزرگ هند و پاکستان آغاز شد. (1350ش)

* دوره سوم مجلس
شورای ملی توسط احمدشاه
افتتاح شد. (1293ش)
 
* رحلت فقیه جلیل آیت ‏الله «سیدعبدالهادی شیرازی» دانشمند بزرگ شیعه (1382 ق)

   اشاره:
آیت‏الله سیدعبدالهادی شیرازی در کودکی
 پدر  را   از دست داد و تحت سرپرستی میرزای شیرازی
 که از نزدیکانش بود از همان ابتداء با مبانی دین مبین اسلام آشنا شد.
آیت الله شیرازی پس از چندی درحوزه‏ علمیه‏
 نجف از محضر درس اساتید برجسته‏ای همچون آخوند خراسانی و علامه
سید محمدکاظم‌یزدی بهره جست و به مدارج عالی علمی و معنوی دست یافت. آیت الله سیدعبدالهادی شیرازی مدت زیادی در رأس اساتید حوزه‏ علمیه‏
 نجف قرار داشت. از این عالم والامقام مسلمان،
 علاوه بر چندین رساله در فروع و عبادات اسلامی،
کتابی تحت عنوان دارالسَّلام به جای
مانده است.

* 11 صفردر گذر تاریخ

* درگذشت «سراج» فقیه، محدث و قاری بزرگ
 قرن پنجم هجری (501 ق)
   اشاره:
جعفربن حسین بن احمد مشهور به سراج در سال 419 ق متولد شد. وی درعلوم فقه، حدیث، قرائت، نحو و لغت مهارت یافت و برای کسب این علوم به سرزمین‏های بسیاری چون مصر و شام سفر کرد. وی همچنین اشعاری چند از خود به یادگار گذاشته است. از جمله آثار سراج می‏توان به نِظامُ المَناسِکْ اشاره نمود. سراج در 82 سالگی درگذشت.

* رحلت آیت‏ الله
 شیخ «محمدعلی اردوبادی»
از علماء و مراجع تقلید شیعه (1380 ق)
   اشاره:
شیخ محمدعلی اردوبادی فرزند میرزا ابوالقاسم،
 از علماء و مراجع تقلید شیعه در تبریز به دنیا آمد
 و پس از تکمیل مقدمات و سطوحِ دروس حوزه،
 به کربلا هجرت نمود.
فقه و اصول را از محضر استادانی چون فاضل اردکانی و شیخ زین‏العابدین مازندرانی و حکمت و فلسفه را از محضر میرزا علامه برغانی
 فرا گرفت.
آن‏گاه نجف اشرف را مسکن خویش
 قرار داد و مدارج عالی اجتهاد را پیمود.
 شیخ محمدعلی اردوبادی اطلاعات بسیاری در شرح حال رجال داشت و در روایات و اخبار و شعر و ادبیات استاد بود.
پس از فوت حضرات آیات مامقانی و شربیانی، شیعیان آذربایجان و قفقاز و روسیه در امر تقلید به وی رجوع کردند.
 تألیفات آیت الله اردوبادی را بالغ بر 52 کتاب
 نام برده‏اند. از آن جمله: اَلْقَبَساتُ فی اصولِ الدّین،
 مَناهیجُ الیقین، الشهاب المبین، الشُّهُبِ الثَّاقِبَةُ، رجوم الشیاطین و... .

* اشغال شهر ساوه توسط
 قوای روس در جریان
جنگ جهانی اول
 (1334 ق)

* 4 دسامبر درگذر تاریخ

* مرگ «توماس هابْزْ» فیلسوف و نظرپرداز برجسته انگلیسی (1679م)

* مرگ «گوتْهولْدْ لِسینْگْ» نویسنده و مورخ معروف آلمانی (1781م)

* حمله نیروهای انگلیسی
 به خارک و بوشهر
 در پی تصرف هرات توسط ایران (1856م)

* مرگ «والْتْ ویتْمَن»
ادیب معروف آمریکائی (1892م)

* استفاده از واکسن حصبه
برای اولین‏ بار (1899م)