802 سال پيش درچنين روزي - 10جمادي الثاني سال627هجري قمري:« مزيدُ الدّين عطارنيشابوري » شاعرو عارف بلند آوازه ايران زمين درحمله مغول به ايران بدست يكي ازمغولها به قتل رسيد. عطاردرقريه كَدكَن ازتوابع شادياخ نيشابور بدنيا آمد و بعد ازمرگ پدرش پيشه او را دنبال كرد كه داروفروشي بود. عطار درعطّاري پدرش ضمن كار، اطلاعات مفيدي درعلم طب كسب كرد. اين شاعرعارف بخشي ازايام عمرش را به رسم سالكان طريقت درسفرگذراند و ازمكه تا ماوراء النّهر بسياري ازمشايخ را زيارت كرد. ازآثار شيخ عطار«اسرارنامه، الهي نامه، مصيبت نامه، مَنطِقُ‌ الطّيرو تَذكِرةُ الاُولياء » را مي توان نام برد. منطق الطير نيزشامل بيش از4600بيت است. اين منظومه كم نظيركه بيانگر قدرت ابتكارو تخيّل شاعر دربكارگيري رمزهاي عرفاني و بيان مرتبه سلوك و تعليم سالكانست؛ ازجلمه شاهكارهاي جاويدان ادب پارسي است. آرامگاه عطاردرنزديكي شهرنيشابوراست و بناي آن درعهد تيموريان به فرمان اميرعلي شير نوايي وزيرباكفايت وقت مرمت شده است.

80 سال پيش درچنين روزي - 10جمادي الثاني سال1349هجري قمري: عباس ميرزا نايبُ‌ السّلطنه وليعهد فتحعلي شاه قاجار درشهر مشهد ازدنيا رفت. عباس ميرزا دردوران حكومتش درصدد تقويت ارتش و بهره گيري از پيشرفتهاي نظامي اروپاييان بود. به همين علت براي ساختن چندين قلعه نظامي و بناي كارخانه هاي ساخت باروت، مربيان نظامي و مهندسان فرانسوي را به ايران دعوت كرد. اما با وجود اين عباس ميرزا درجنگهاي ايران و روس شكست خورد و ضعف سياسي قاجارآشكارشد. شكست دراين جنگها به انعقاد قرارداد تركمانچاي منجرشد كه براساس اين قرارداد ننگين بخشي ازخاك ايران ضميمه روسيه تزاري شد و خاطره تلخ آن براي هميشه بنام قاجار درتاريخ ايران ثبت شد.

178 سال پيش درچنين روزي - 14 ژوئن سال 1830 ميلادي : نيروهاي متجاوز فرانسوي به منظورتصرف الجزاير در سواحل اين كشور پياده شدند. اين اقدام فرانسوي ها با مبارزات مسلحانه مردم الجزاير روبرو شد. مردم اين كشور در سال 1954 ميلادي با شدت و هماهنگي بيشتربه مبارزه ادامه دادند،از اين رو در همين سال ژنرال دوگل به ناچاربه الجزايرحق خود مختاري داخلي داد. كشور الجزاير سرانجام در سال 1962 ميلادي به استقلال كامل دست يافت.

22 سال پيش درچنين روزي - 14ژوئن سال 1986 ميلادي : خورخه لوئيس بورخِس نويسنده ادبيات آمريكاي لاتين در گذشت. او متولد آرژانتين بود و دوران نوجواني را با مطالعه آثار نويسندگاني چون ادگارآلن پو،چارلزديكنز وسروانتس سپري كرد. بورخس در پايان تحصيلات عاليه، نويسندگي را به طور جدي شروع كرد و از طنز پردازان مشهور گرديد.او به سبب نابينايي موفق به نوشتن رمانهايش شدو اكثر آثار به جاي مانده از وي به صورت شعر ونظم هستند.گرايش او به نويسندگان فراموش شده وعلاقه اش به طنز موجب گشت تا آثاري جامع و شگفت انگيز را خلق كند. كتب هزارتوها؛ سرخ و آبي؛ ومرگ پرگار از آثار بورخس مي باشند كه به زبان فارسي هم برگردانده شده اند.