بشر ابتدا شمارش را با انگشتان دست و پا انجام مي‌داد و بدين ترتيب بعدها واحدهاي اندازه‌گيري مانند وجب و قدم به وجود آمد.
در واقع سيستم دهدهي امروز که براي بيان کميت‌ها به کار مي‌رود از بکار بردن انگشتان دست براي شمارش ناشي شده است . قديمي‌ترين دستگاهي که براي شمارش و انجام محاسبات عددي به کار مي‌رفت، چرتکه بود که حدود ۶۱۰ سال قبل از ميلاد در خاور دور ساخته شد.
در سال ۱۶۴۲ نيز پاسكال، اولين نوع ماشين حساب را تهيه كرد که نوع اوليه آن فقط عمل‌هاي جمع و تفريق را انجام مي‌داد و بعدها توسط دانشمندان ديگري تکميل شد و عمل ضرب و تقسيم را نيزممکن ساخت.
از سوي ديگر سال‌هاست كه موضوع استفاده از ماشين‌حساب براي دانش آموزان ايراني همواره يك مساله بحث برانگيز بوده است.
خيلي از پدر و مادر‌ها معتقدند اين وسيله موجب مي شود ذهن فرزندانشان در انجام عمليات رياضي پرورش نيابد اما در مقابل در بسياري از كشور‌ها از همان دوران كودكي استفاده از ماشين‌حساب به دانش‌آموزان آموزش داده مي شود و آنها مي‌توانند حتي در جلسه‌هاي امتحاني نيز از اين وسيله استفاده كنند.
البته هنوز هم معلوم نيست كه بالاخره استفاده از ماشين حساب براي دانش‌آموزان مفيد است يا خير!
امروزه با توجه به اهميت زمان، كمتر كسي براي انجام عمليات محاسباتي از روش ذهني استفاده مي‌كند و علاوه بر ادارات، شركت‌ها ،بانك‌ها و...، اين وسيله روي ميز كارخانه‌ها هم ديده‌مي شود.
هر چند با آمدن كامپيوتر در واقع ماشين‌حساب‌ها هم در كامپيوتر ادغام شده‌اند اما اين به معني كاهش استفاده از ماشين‌حساب نيست بلكه تنها شكل استفاده از آن تغيير كرده است.
در حال حاضر انواع ماشين حساب از روميزي و جيبي گرفته تا علمي و مهندسي در بازار موجود است كه انواع پيشرفته آن علاوه بر محاسبات پيچيده قادر به رسم نمودار و چاپ محاسبات نيز هستند.
به هر حال همانگونه كه اين روزها برخي از افراد نمي‌توانند يك روز زندگي بدون تلفن همراه را تصور كنند، امكان حيات بسياري از مشاغل نيز بدون وجود ماشين حساب متصور نيست.