*     23   مرداد  در گذر تاریخ

 * اعلام ا ستقلال بحرین از ایران (1350 ش)
اشاره:
جزیره بحرین واقع در جنوب خلیج فارس، در اوائل دوران قاجار تحت نظر ایران اداره می‏شد ولی پس از چند سال، انگلیسی‏ها به بهانه اینکه ایران فاقد نیروی دریایی است، طی قراردادی با قاجار، حفظ امنیت خلیج فارس و بحرین برعهده نیروی دریایی بریتانیا گذاشته شد. این حاکمیت که بیش از یکصد و پنجاه سال به طول انجامید، بعدها به طور مکرر مورد مخالفت دولت‏های وقت ایران واقع می‏گردید ولی هر بار به نحوی با شکست مواجه می‏شد. در نهایت وقتی که ایران در سال 1336 ش در لایحه تقسیمات کشوری، بحرین را استان چهاردهم ایران اعلام کرد، موجی از مخالفت در کشورهای عربی را برانگیخت. در این میان شاه که نمی‏خواست حمایت کشورهای عربی را از دست بدهد و ضمناً برای اینکه بتواند حاکمیت ایران نسبت جزایر دیگر خلیج فارس از قبیل تنب کوچک و تنب بزرگ و ابوموسی را تثبیت کند، یکباره و به طور ناگهانی، تصمیم خود را مبنی بر چشم‏پوشی از ادعاهای دیرینه ایران به بحرین اعلام نمود و پس از آن، دولت، میانجی‏گری دبیر کل سازمان ملل را در این مسئله تقاضا کرد. بنابراین در 21 اردیبهشت 1349 ش برابر 11 می1970 م شورای امنیت براساس گزارش هیئت اعزامی به بحرین مبنی بر تمایل اکثریت قاطع اهالی بحرین به استقلال، قطعنامه‏ای صادر کرد که مفاد آن قطعنامه مبنی بر لزوم استقلال بحرین، در 24 اردیبهشت آن سال به تصویب مجلس شورای ملی ایران رسید. هنوز استقلال بحرین رسماً اعلام نشده بود که هیئت حسن نیت ایرانی راهی بحرین شد و هیئتی نیز از آنجا به ایران آمد. سرانجام این جزیره مهم و استراتژیک و سرشار از منابع انرژی در 23 مرداد 1350 ش اعلام استقلال کرد و ایران نخستین کشوری بود که یک ساعت پس از اعلام استقلال، آن کشور را به رسمیت شناخت.
*  در اروند کنار آبادان گرما 7 نفر را کشت(1352ش)

*  انتصاب آیت‏ الله «سیدمحمود هاشمی شاهرودی» به ریاست
 قوه قضائیه با حکم مقام معظم رهبری (1378 ش)
اشاره:
آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی (زاده ۱۳۲۷ ـ نجف) فقیه شیعه و سیاست‌مدار ایرانی عراقی است. او در حال حاضر عضو شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، نماینده استان خراسان و نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است. آیت الله هاشمی شاهرودی سابقه ریاست قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸، ریاست مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و عضویت در حزب الدعوة عراق را نیز در کارنامه دارد.

*  رحلت فقیه و مفسر جلیل آیت ‏الله «علی نجفی کاشانی» (1365 ش)
اشاره:
آیت ‏الله شیخ علی‏نجفی‏کاشانی در حدود سال 1300 ش (1338 ق) در کاشان به دنیا آمد و تحت نظر پدرش که از علمای کاشان بود، مقدمات علوم اسلامی را فرا گرفت. وی در بیست و دو سالگی برای ادامه تحصیل به نجف رفت و در مدت کمتر از ده سال تمام دوره سطح و خارج را گذراند و به اجتهاد دست یافت. استادان آیت‏الله نجفی کاشانی در این دوره، حضرات آیات سیدابوالقاسم خویی، سیدمحسن حکیم و سیدعبدالهادی شیرازی بودند. ایشان سپس راهی ایران شد و پس از سه سال اقامت در قم و شرکت در درس آیت‏الله بروجردی، در نهایت در کاشان سکنی گزید. آیت‏الله نجفی کاشانی در آنجا به تفسیر قرآن روی آورد و در طی بیش از سی سال، دو مرتبه قرآن را از ابتدا تا انتها تفسیر نمود که دور دوم هجده سال به طول انجامید. ایشان نه تنها در فقه، اصول، رجال، درایه، کلام، ادبیات، معانی بیان، تجوید و تفسیر قرآن تبحر داشت بلکه در علم هیئت و نجوم قدیم هم تدریس می‏نمود. صدق بزرگترین فضیلت، برداشتی از نماز، افسانه‏ها یا کرامات خیالی و چند جلد تفسیر قرآن و... از آثار ایشان است. این عالم بزرگوار سرانجام در بیست و سوم مرداد 1365ش برابر با شب عرفه سال 1406 ق در 67 سالگی در کاشان  درگذشت و به جوار رحمت حق   شتافت.

*  تولد علی حاتمی؛ فیلم‌ساز فقید سینمای ایران (1323ش)
اشاره:
علی حاتمی در ۲۳ مردادماه سال ۱۳۲۳ش در خیابان شاهپور تهران متولد شد. مادر وی خانه‌دار بود و پدرش سمت صفحه‌آرا در یک چاپخانه را داشت و دومین فرزند ذکور خانواده بود. شوق نمایشنامه‌نویسی پای او را به تماشاخانه‌های لاله‌زار باز ‌کرد و در آن‏جا مسحور بازی هنرمندانه جعفر توکل ‌شد و آروز می‌کرد روزی برسد که توکل در نمایشی به کارگردانی خود او بازی کند. از همان ایام، حاتمی تصمیم می‌گیرد روی مایه‌هایی از داستان‌های ملی و ایرانی کار کند. زمانی که در کلاس نهم تحصیل می‌کرد، برای آموختن اصول اولیه نمایشنامه‌نویسی به هنرستان هنرپیشگی تهران ‌‌رفت؛ پس از آن به هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک وارد شد. سختگیری مهدی نامور رئیس هنرستان نسبت به نمایشنامه‌هایی که هنرجویان نوآموز می‌نوشتند تا در سالن هنرستان اجرا شود، حاتمی را بر آن می‌دارد که در فراگیری فنون و شگردهای نمایشنامه نویسی، به‏ویژه گفت‏وگوپردازی، حساسیت و تلاش فراوانی از خود نشان دهد. حاتمی نخستین نمایشنامه‌اش را با عنوان «دیب» (دیو) نوشت و در اردیبهشت‏ماه ۱۳۴۴ش با حضور کودکان در تالار نمایش هنرهای دراماتیک به مدت ۳ شب اجرا کرد. در سال ۱۳۴۵ش نمایشنامه مدرنی با عنوان «آدم و حوا» (برج زهر مار) را می‌نویسد که تحولی در کار او محسوب می‌شود و همین نمایش موجب آشنایی او با آن دسته از مسئولان تلویزیون می‌گردد که در آن ایام در کار جذب افراد مستعد بودند. نخستین فیلمنامه کاملی که ارائه می‌کند، «شب جمعه» (۱۳۴۶ش) نام دارد که به‏صورت یک فیلم کوتاه درمی‌آید. سال ۱۳۴۸ش کیمیایی و مهرجویی و تقوایی فیلم‌های قیصر، گاو و آرامش را می‌سازند و حاتمی در تدارک ساختن «حسن‌ کچل» است. هدف مشترک این فیلم‏سازان دوری جستن از بازار فیلم‌فارسی بود. علی حاتمی از آن پس به‏صورت جدی وارد فعالیت‌های سینمایی شد و فیلم‏ها و مجموعه‏های مهمی در تاریخ سینمای ایران خلق کرد و به یکی از ماندگارترین سینماگران ایرانی مبدل شد. وی در ۱۴ آذرماه سال ۱۳۷۵ش هنگام ساخت فیلم «جهان پهلوان تختی» به‏علت بیماری دار فانی را وداع گفت. عمده آثار علی حاتمی بعد از «حسن کچل»، عبارت‏اند از: «طوقی» (۱۳۴۹)، «باباشمل» (۱۳۵۰)، «قلندر» (۱۳۵۱)، «خواستگار» (۱۳۵۲)، «ستارخان» (۱۳۵۳)، مجموعه تلویزیونی «مثنوی مولوی» (۱۳۵۴)، مجموعه تلویزیونی «سلطان صاحبقران» (۱۳۵۵)، «سوته‌دلان» (۱۳۵۶)، مجموعه تلویزیونی «هزاردستان» (۱۳۵۸)، «حاجی واشنگتن» (۱۳۶۱)، «کمال‌الملک» (۱۳۶۳)، «مادر» (۱۳۶۸) و «دلشدگان» (۱۳۷0).
 
*  17    شوال   در گذر تاریخ

*  وقوع غزوه‏ی «خندق» معروف به جنگ احزاب در مدینه(5 ق)
اشاره:
آتش افروزان اصلی نبرد احزاب، یهودیان مدینه بودند که با تحریک قبائل و طوائف قریش از جمله: بنی سلیم، بنی‏اسد، غطفان و...، سپاه متحدی بین 10 هزار تا 24 هزار نفر (بنا به نقل‏های مختلف مورخان) جهت هجوم به مدینةالرسول مهیا نمودند. این سپاه عظیم، شهر مدینه را به مدت یک ماه در محاصره نگه داشتند. مسلمانان مدینه به فرماندهی
پیامبر اسلام(ص) با حفر خندق در دور شهر، از مدینه دفاع کردند. با این که جوسازی منافقان در داخل مدینه به اوج رسیده بود و یهودیان هم پیمان با مسلمانان، پیمان خویش را نقض کردند ولی سپاه سه هزار نفری اسلام، مقاومت سرسختانه‏ای از خود به نمایش گذاشت. سرانجام با کشته شدن «عمرو بن عبدود» شجاع‏ترین و قوی‏ترین نیروی سپاه دشمن به دست امام علی(ع)، مشرکان، روحیه‏ی جنگی خود را ازدست داده و پس از مدتی سرگردانی، مفتضحانه شکست را پذیرا شده و به سوی مکه عقب‏نشینی نمودند.

*  تسخیر شهر مرو توسط ابومسلم خراسانی(130 ق)

*  وفات «سیدابراهیم کربلایی» عالم مسلمان (1263 ق)
اشاره:
سیدابراهیم کربلایی در سال 1214 ق در ایران به دنیا آمد. پس از تحصیل علوم مقدماتی برای تکمیل دانش خود، عازم شهر کربلا شد و تا پایان عمر در این شهر به تحصیل و تدریس پرداخت. از جمله آثار این عالم بزرگ مسلمان، می‏توان به کتب دلائل الاحکام و نتایج الافکار اشاره نمود. سیدابراهیم کربلایی سرانجام در سال 1263 در 49 سالگی در شهر مقدس کربلا دار فانی را وداع گفت.
*  رحلت عالم زاهد «ملاعباس تربتی» معروف به «حاج آخوند» (1362 ق)
اشاره:
حاج آخوندملاعباس تربتی از عالمان زاهد و روحانیان وارسته‏ی منطقه‏ی تربت حیدریه بود که علاوه بر ترویج دین و اقامه‏ی جماعت و وعظ و ارشاد مردم، مانند یک کشاورز روستایی، زراعت و کار می‏کرد و با دسترنج خویش امرار معاش می‏نمود. وی پدر دانشمند و واعظ معروف، مرحوم «حسینعلی راشد» است. کتابی که مرحوم راشد در شرح حال پدر خود به نام «فضلیت‏های فراموش شده» نوشته است، مفید و خواندنی است.

*    14   آگوست  در گذر تاریخ

 *  تولد «لئوناردو داوینچی» نقاش،  هنرمند  و  مبتکر نامدار ایتالیایی (1452م)

*  تسلیم ژاپن در برابر متفقین و پایان جنگ جهانی دوم در آسیا (1945م)  
 
*  روز ملی و استقلال «پاکستان» (1947م)

  *  سقوط سنگ آسمانی 8800 کیلویی در «بورکینافاسو» واقع در قاره آفریقا (1962م)

 *  افتتاح تونل معروف
«مون بلان» بین ایتالیا و فرانسه (1963م)

 *  کشف‌ بنزین‌ (1825م)