* 19 مرداد در گذر تاریخ
* مرگ «محمود جم» سناتور و نخست وزیر دوران پهلوی (1348 ش)
اشاره:
محمود جم کسی بود که از روز اول
کودتای 1299 تا روزی که رضاخان از ایران خارج شد، از همکاران نزدیک او به شمار میرفت. محمود جم ملقب به مدیرالملک در آذرماه 1314 و پس از برکناری ذکاءالملک فروغی، مامور تشکیل هیئت وزیران گردید. محمود جم از آن پس به مدت چهار سال نخستوزیر و دو سال وزیر دربار بود و به هنگام تبعید رضا پهلوی، در خدمت رضاخان آخرین تلاش خود را به عمل آورد.
* برگزاری کنگره بزرگداشت یکصدمین سال رحلت «آخوند ملاحسینقلی همدانی» (1373ش)
اشاره:
ملا حسینقلی همدانی، فقیه، عابد، عارف و از بزرگان عرفای اهل طریقت و رسیدگان سیر و سلوک در سال 1239 ق در یکی از روستاهای اطراف همدان به دنیا آمد. کودکی را به شبانی گذراند و سپس در تهران در حوزه شیخ عبدالحسین تهرانی معروف به شیخ العراقین در رشته معقول درس خواند. او سپس در سبزوار و نجف از محضر عالمان نامداری همچون ملاهادی سبزواری و
شیخ مرتضی انصاری حکمت و فلسفه و فقه و اصول را فرا گرفت و در محضر درس اخلاق و عرفان آقا سید علی شوشتری حاضر شد. شیخ محمدبهاری، میرزا جواد ملکی تبریزی، سید حسن صدر و سید جمال الدین اسدآبادی از جمله شاگردان این شخصیت برجسته دینی میباشند. همچنین نامهها و مُنشَآت در آداب سلوک، مناجاتها و تقریرات شیخ انصاری، از جمله آثار ملاحسینقلی همدانی هستند. سرانجام این عالم بزرگوار و عارف بالله در سال 1272 ش برابر با 1311 ق در
هفتاد و دو سالگی در کربلای معلّی به دیدار معبود شتافت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
* ریچارد نیکسون سی و هفتمین رئیس جمهوری ایالات متحده قربانی ماجرای واترگیت شده و ناچار از سمت خویش کناره گیری کرد.(1353ش)
اشاره:
سرانجام به دنبال جنجالهای سیاسی بزرگ که مدتها صحنه سیاست داخلی و خارجی آمریکا را دستخوش هیجان و نگرانی ساخته بود. ریچارد نیکسون سی و هفتمین رئیس جمهوری ایالات متحده قربانی ماجرای واترگیت شده و ناچار از سمت خویش کناره گیری کرد. این استعفا بلافاصله در پایتخت آمریکا اعلام شد و جرالدفورد معاون نیکسون به عنوان سی و هشتمین رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید مستقر گردید و مراسم سوگند را به عمل آورد
* قوای نظامی انگلیس وارد بوشهر شد و ژاندارم های ایرانی را خلع سلاح نمود. انگلیسیها درآمد تلگرافخانه بوشهر را ضبط کردند. (1294ش)
* 13 شوال درگذر تاریخ
* تولد «ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخاری» محدث شهیر
اهل سنّت(194 ق)
اشاره:
ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخاری معروف به امام بُخاری از محدثین بزرگی است که علم و درایت و وثوق او، مورد قبول همگان میباشد. امام بخاری جهت تحصیل و تصحیح احادیث نبوی به سرزمینهای مختلف سفر کرد و از بزرگان حدیث، استفادهها نمود. وی کتاب جامع صحیح را که به صحیح بخاری معروف است، نگاشت. این کتاب یکی از کتب صحاح ستهی (کتب ششگانهی حدیث) اهل سنت و به قولی صحیحترینِ آنها بوده و حاوی نه هزار
حدیث نبوی است که از میان ششصد هزار حدیث استخراج شدهاند. معروف است که پیش از نقل هر حدیث در آن کتاب، وضو گرفته و
دو رکعت نماز میخواند. وفات امام بخاری در اول شوال سال 256 ق در 62 سالگی در نزدیکی سمرقند افغانستان روی داد و در همان جا مدفون گشت.
* ولادت «زینالدین بن علی شامی» معروف به «شهید ثانی» «صاحب شرح لمعه» (911 ق)
اشاره:
فقیه بزرگوارو دانشمند عالیقدر شیعه،
زین الدین بن نورالدین عاملی پس از تحصیلات مقدماتی نزد پدر خویش، دروس خود را ادامه داد و یکی از مفاخر نامدار شیعه گردید. او به منظور ادامهی تحصیلات علمی، مسافرتهای متعددی به نقاط مختلف جهان اسلام آغاز نمود و به تحقیق و تتبع مشغول شد. وی در بعلبک مرجعیت یافت و شاگردانی فاضل را تربیت میکرد. زینالدین عاملی آثار تألیفی فراوانی را از خود به یادگار گذاشت که شرح لمعه معروفترین اثر اوست. سرانجام بر اثر توطئهچینی که علیه زین الدین انجام شد، وی را دستگیر کرده و در 966 ق به شهادت رساندند. از آن پس، این عالم ربانی به شهید ثانی
معروف شد.
* رحلت عالم بزرگ مسلمان آیتالله شیخ «محمد طه نجف» (1323 ق)
اشاره:
آیتاللَّه شیخ محمدطه نجف در نجف از خاندان اهل علم به دنیا آمد. شیخ محمدطه، از شاگردان استاد اعظم، شیخ انصاری بود. او در فقه، اصول فقه، حدیث و تفسیر از دانش بسیاری برخوردار بود. شیخ محمد طه، آثار بسیاری از خود به یادگار گذاشت که شرح معالم الاصول از آن جمله است.
* قیام اسلامی ملت عراق
علیه استعمار انگلیس به رهبری آیت الله شیرازی (1338 ق)
اشاره:
پس از اعلان جنگ انگلستان به امپراطوری عثمانی در سال1332 ق (1914 م) و تصرف بصره، علمای بزرگِ نجف، حکم به مقابله صادر کردند. در طول سالهای بعد، گروههایی به وجود آمدند که مخالف حضور انگلستان در عراق بودند. این حرکت با حمایت
آیتالله میرزا محمدتقی شیرازی، رنگی دیگر به خود گرفت و مردم مسلمان با فتوای جهادی میرزا، علیه غاصبان انگلیسی قیام کردند. این حرکت اسلامی به قیام 1920 م عراق مشهور است.
* رحلت مرجع بزرگ تقلید حضرت آیت الله العظمی «سیدحسین بروجردی» (1380ق)
اشاره:
مرجع بزرگ شیعه آیتالله العظمی سید حسین طباطبایى بروجردی در سال 1292 قمری در بروجرد متولد گردید. وی فقیه بزرگوار و عالم وارستهای بود که زندگی خویش را در راه پربار ساختن مکتب فقهی اهلبیت عصمت و طهارت(ع) سپری ساخت. دراصول و رجال از شاگردان حاج سیدمحمد شفیع جابلقی بود و ضمن آشنایى با تاریخ فقه، حدیث و تفسیر را از سیدجعفر کشفی دارابی اخذ کرد. آیت الله بروجردی به حدیث و رجالِ حدیث، تسلط کامل داشت. دانشور بروجرد در 28 سالگی راهی نجف اشرف گردید و در مدت هشتسال از محضر عالمانی همچون آخوند ملامحمد کاظم خراسانی، شیخالشریعهی اصفهانی و علامه سیدمحمد کاظم یزدی بهره برد و به مقامی عالی در علم دست یافت. و طبقات روات و محدثین را کاملاً میشناخت. ایشان پس از آن ساکن بروجرد گردید ولی به درخواست علماء و فضلای قم، در سال 1363 ق راهی این شهر شد و زعامت حوزهی علمیه را برعهده گرفت. این عالم برجسته شاگردان فاضلی را پرورش داد که حضرات آیات مرتضی مطهری، سیدمحمد حسینی بهشتی، جعفر سبحانی، محمدفاضل لنکرانی، ناصر مکارم شیرازی و... از آن جملهاند. در زمان این شخصیت، در اقصی نقاط جهان و ایران بناها ومساجد عظیمی بنا شد. از جمله مسجد اعظم قم و مسجد بزرگ بندر هامبورگ در آلمان را میتوان نام برد. تألیفات او عبارتند از: جامع احادیث شیعه، تعلیقه بر اسفار، طبقات رجال، رسالهای در منطق، حاشیه بر کفایةالاصول، حاشیه بر کفایهی
شیخ طوسی. ایشان سرانجام در 10 فروردین
سال 1340ش در 88 سالگی در قم رحلت نمود و در حرم حضرت معصومه(س) مدفون گردید.
* 10 آگوست درگذر تاریخ
* عزل «لویی شانزدهم» پادشاه فرانسه از سلطنت در جریان انقلاب کبیر فرانسه (1792م)
* تجزیه امپراتوری عثمانی در پی شکست در جنگ جهانی اول و نیرنگ استعمار (1920م)
* جدا شدن اتریش از آلمان (1806م)
* استقلال کلمبیا از استعمار اسپانیا (1819م)